آتشکده
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آتشکده به گونهای از نیایشگاههای زرتشتیان گفته میشود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] نام
آتشکده: مرکب است از آتش + کده. جزء اخیر نیز مرکب است از کد+ ه نسبت است. کد از ریشهٔ کَتَه اوستایی و آن نیز از مصدر کَن به معنی کندن مشتق شده است.
زرتشتیان معبد و آتشکده را «در ِمهر» هم میگفتهاند که یادآور سنتهای پیش تاریخی در ایران و آیین مهر یا میتراییسم نیز هست.
[ویرایش] بنا
آتشکده مکان مقدس زرتشتیان است که همواره در آن آتش نمایندهٔ فروغ ایزدی فروزان است. شکل و بنای آتشکدهها در همه جا یکسان بوده. معمولاً ً هر آتشکده هشت درگاه و چند اتاق هشت گوشه داشته و آتشدان در وسط بنا واقع بوده و پیوسته آتش مقدس در آن میسوخته. اما با گذر زمان و به تدریج در دین زرتشت مقرر میشود که آفتاب بر آتش نتابد. بنابراین آتش را در فضای باز نگهداری نکرده و اتاقی در وسط بنا ساختند که آتشدان در آن قرار داشت. تعداد آتشکدهها بسیار بود و تأسیس آنها به زمان خیلی پیش از ظهور زرتشت، یعنی زمان پیشدادیان (هوشنگ و جمشید) میرسید. ولی در عهد ساسانیان سه آتشکدهٔ مشهور:
- آذر گشسب (واقع در تکاب)
- آذربرزین مهر
- و آذر فرنبغ
به نام سه طبقهٔ اصلی اجتماعی در آن دوران یعنی طبقهٔ ارتشتاران و نظامیان، طبقهٔ کشاورزان و پیشه وران و طبقهٔ موبدان و روحانیان که با سه رنگ سرخ و سبز و سپید یا همان سه رنگ پرچم ایران مشخص میشدهاند، اهمیت مییابد.
[ویرایش] آتشکدههای مشهور
[ویرایش] منابع
- دکتر جهانگیر اوشیدری، دانشنامهٔ مزدیَسنا