ترب کوهی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ترب كوهي
نام علمي: Armoracia rusticana L
انگليسي: Horseradish
از خانواده: Cruciferae
نام هاي رايج: ريشه خردل, فجل بري, فجل الجبل, ترب وحشي، ترب اسبي
ترب كوهي گياهي است علفي كه داراي ساقه اي راست كه تا 1/5 متر رشد مي كند . برگ هاي آن دندانه دار, با گل هاي معطر به رنگ سفيد, و ميوه هاي بسيار كوچك است. ريشه اين گياه به طول يك متر و به قطر 3 تا 4 سانتي متر مي رسد. و تنها از اين ريشه استفاده دارويي مي كنند.
ريشه ترب كوهي حاوي گيلوكوزيدي است كه پس از خرد شدن روغن خردل كه مزه تند و تيزي دارد آزاد مي كند, قند, چربي, اسانسي بي رنگ , ويتامين ث و يك ماده آنتي بيوتيكي نيز در آن وجود دارد.
خواص و اثرات دارويي: ترب كوهي داراي خواص مقوي , ملين, مدر, محرك, ضد اسكوربوت, خلط آور, , دافع سموم بدن است.
ترب كوهي در موارد سرفه، خيز عمومي بدن, خيز ريه ها, آب آوردن انساج, كلروز, ضعف قوا, رماتيسم مزمن, برخي بيماري هاي كليوي, آسم مرطوب, ورم كليه, سنگ كليه,آلبومينوري, رفع سرفه مسلولين, نقرس, اگزما, بي اختياري دفع ادرار, يرقان, عدم ترشح كافي معده ( به شكل دم كرده ريشه ) به كار مي رود.
در انگلستان قرون وسطي، اين گياه فقط به مصارف پزشكي مي رسيده است ولي بعدها، انگليسي ها نيز مانند آلمان ها از پودر ريشه ترب كوهي كه تند و تيز است، به عناون چاشني غذاهاي حاوي گوشت و ماهي به كار بردند. ترب كوهي كه مدري قوي است در كمك به درمان اختلالات كليوي موثر است. ضماد تازه آن به شكل استعمال خارجي، جريان خون را تحريك كرده و يك داروي سنتي براي درمان روماتيسم مفصلي و ورم سرما زدگي است.
از شيره برگ آن به صورت ماليدني , روي سوختگي ها و بريدگي هاي سطحي به كار مي رود.
شربتي كه از تمام قسمت هاي گياه تهيه مي شود براي معالجه بيماري نرمي استخوان اطفال و انساج و كلروز و خنازير مي توان به كار برد.
از طريق خارجي ريشه آن محرك پوست و تاول زا است. از راه خوراكي با مقادير كم محرك دستگاه گوارش است ، و با مقادير زياد سبب التهاب مخاط دستگاه گوارش مي شود. همچنين از طريق خوراكي براي درمان برونشيت يا به عنوان يك تونيك استفاده مي شود. از طريق خارجي از برش هاي ريشه براي رماتيسم يا دمل ها و كورك ها استفاده مي شود.
ريشه گياه را رنده كرده و بپزيد و ضماد حاصل را به صورت سرد جهت معالجه دردهاي عصبي, سياتيك, دردهاي رماتيسمي, اسپاسم هاي سينه, سرگيجه, سن كوب, فلج هاي موضعي و لومباگو روي موضع درد قرار دهيد.
مضرات : براي رفع سرفه مسلولين, چنانچه بيمار مسلول حالت التهابي و عرق شبانه داشته باشد نبايد به كار رود.
مقدار مصرف : به شكل دم كرده از ريشه گياه 15 تا 30 گرم در ليتر. و از شيره تازه ريشه گياه 15 تا 30 گرم در روز . و مصرف شربت ترب كوهي براي اطفال به ميزان 10 تا 15 گرم در روز و اشخاص بالغ 30 تا 80 گرم كافي است.
مشخصه: طعم ريشه گياه تند و بوي آن شبيه بوي دانه خردل و اشك آور است و به همين خاطر به ريشه خردل هم معروف است.
