جشن سده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
جشن سَده، یکی از جشن‌های همگانی ایران کهن، با افروختن خرمن هیزمی که برزگران، از پگاه گرد آورده‌اند، آغاز می‌شود. جشن سده یک جشن ملی است و به هیچ دین و مذهبی مرتبط نیست.
[ویرایش] جشن سده در شاهنامه
داستان پدیدآمدن آتش و بنیاد نهاندن جشن سده در شاهنامه بدین گونه آمده است که هوشنگ با چند تن از نزدیکان از کوه می‌گذشتند که مار سیاهی نمودار شد. هوشنگ سنگ بزرگی برداشت و به سوی آن رها کرد. سنگ به کوه برخورد کرد و آتش از برخورد سنگ‌ها برخاست :
| فروغی پدید آمد از هر دو سنگ | دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ |
هوشنگ این رویداد را به فال نیک گرفت و جشنی برپا ساخت و در آن جشن آتش بزرگی برافروخت :
| یکی جشن کرد آن شب و باده خورد | سده نام آن جشن فرخنده کرد | |
| ز هوشنگ ماند این سده یادگار | بسی باد چون او دگر شهریار | |
| کز آباد کردن جهان شاد کرد | جهانی به نیکی از او یاد کرد |
البته دکتر خالقی مطلق و دکتر رضا مرادی غیاث آبادی داستان کشف آتش در زمان هوشنگ را الحاقی می دانند. اولی بر مبنای مطالعات نسخه شناسی و دومی بر اساس یافته های باستان شناسی.
| جشن‌های ایرانی |
|---|
| نوروز
فروردینگان ♦ اردیبهشتگان ♦ خردادگان ♦ تیرگان مهرگان ♦ یلدا ♦ جشن سده ♦ اسپندگان ♦ چهارشنبه سوری |
[ویرایش] منبع
رجایی بخارایی، احمدعلی. برگزیدهٔ شاهنامهٔ فردوسی، به کوشش کتایون مزداپور، تهران : پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ سوم ۱۳۸۱، ISBN 964-426-177-1
