خانههای قدیمی کوخرد
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
خانههای قدیمی دهستان کوخرد با سبک خاصی میساختند، یک شکل عادی داشتهاست، سقف آنهارا از چوب مستحکم وبا دوام درخت گز بوده و در بعضی جاها چوب درخت سدر (كنار) وتنه درخت نخل خرما نیز استفاده مینمودندو احیانا از چوب چندل نیز استفاده میکردند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] مصالح ساختمان
شالودههای بعضی از خانهها از سنگ وگچ و سیمان ودر بعضی ساروج نیز به کار میبردند، دیوار از خشت خام وپلاستر کاه وگل وقسمت داخلی ساختمان با گچ وخاک سفید کاری مینمودند. در وپنجرهها از چوب گز وکنار والوارهائی که از خارج وارد میشد ساخته میشدهاست. نمای عمومی ساختمانهای دهستان شکل عادی دارد واغلب ساختمانها قیافه عادی داشته وبهم چسپیده بودند.
[ویرایش] سر در خانههای قدیمی
اغلب خانهها دارای سر در مخصوص هستند، به این ترتیب که جلو در دو یا چهار ستون ازسنگ و گچ ساخته و روی آن گنبد مخصوصی میسازند که به آن «پیش آواز» میگویند، دو طرف آن را سکویی تعبیه میکنند، درجه شکوهمند وابهت این سردر که بعضی اوقات دارای مجسمههایی هم هست نشانه ثروت ومکنت صاحب خانهاست.
[ویرایش] شکل خانه ها
در همه ساختمانها پنجرهها از کف اطاق پایه گذاری شدهاند، سقف اطاقها از تیره چوب وسنگهای نازک که نام آنهارا به گویش محلی «تَـوُدوُه» نامیده میشود ساخته شدهاست، وبرخی از شاخهای نخل که آن را «گُردِنـُه» مینامند استفاده میشدهاست. اطاقها دراز بوده وپهنای کم دارند که از دو متر تجاوز نمیکند.
[ویرایش] بادگیر
باگیرها بشکل جذایی در بالای خانههای قدیمی به چشم میخورند، مصالح ساختمان جوب وخشت وکاه وسنگ وگچ وساروج است که در این اواخر سیمان جای ساروج را گرفته است، آجر نیز در بعضی از ساختمانها و ویلاهای جدید که تازه احداث شدهاست به کار رفتهاست.
[ویرایش] نقشه خانه ها
نقشه خانههای قدیمی طوری است که اطاقها چهار طرف و دور تا دور بوده وحیاط که معمولا کوچک است وسط آنها قرار گرفته ویک درخت خرما ویا چند درخت خرما ودرختان دیگری مانند لیموی طرش درون باغچهای که به لهجه محلی «مُوسَّنی» میگویند کاشتهاند، و باغچه در وسط حیاط به صورت یک گودال در آورده میشود مخصوصا برای جمع شدن آب بارانهای سیل آسا.
[ویرایش] مجلس
در خانههای دهستان اولین اطاق جنب درب ورودی بنام مجلس نامیده میشود که مخصوص پذیرائی مهمان است ومنظور این است که اشخاص بیگانه به حیاط خانه وارد نشوند وزن و بچه را نبینند، جلو در خانه یک سکوی بزرگ میسازند که در شبهای گرم تابستان به جای مجلس وخابیدن از آن استفاده میکردند. در این اواخر بعضی خانههای جدید که آن را مسقف یا سرپوشیده میگویند درست شده که تفاوت زیادی باخانههای قدیمی دارند.
[ویرایش] منبع
- محمدیان، کوخری، محمد ، “ «به یاد کوخرد» “، ج2. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- نگارهها از: محمد محمدیان.