شبهای برره
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شبهای برره، یکی از مجموعه‌های طنز تلویزیونی ایرانی است.
این مجموعه به کارگردانی مهران مدیری تولید و از شبکهٔ سوم سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. نمایش این سریال از تاریخ دوم مهر ۱۳۸۴ آغاز شد و تا ۱۸ بهمن ۱۳۸۴ - آغاز ایام عزاداری ماه محرم - ادامه داشت.
این مجموعه که هر شب حدود ساعت ۲۰ (و در پایان دوران پخش حدود ساعت ۲۲) به وقت محلی پخش می‌شد، در هر قسمت داستانی مستقل را نقل می‌کرد که در روستای خیالی برره و در میان اهالی این روستا اتفاق می‌افتاد.
در زمان متوقف‌شدن پخش این مجموعه به دلیل روزهای عزاداری، اعلام شده بود که پخش آن بعد از این روزها از و در تاریخ ۲۷ بهمن از سر گرفته خواهد شد. اما، در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۴، در بخش خبری ساعت ۲۲ شبکهٔ سوم سیما اعلام شد که این مجموعه پایان گرفته‌است و برخلاف اعلام قبلی، قسمت‌های دیگری از این مجموعه پخش نمی‌شود.[1]
تصویربرداری این مجموعه که در مراحل پیش‌تولید «راه‌آهن جابرآباد» نام داشت، از تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۸۴ آغاز شد. [2]
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ویژگی‌های جهان داستانی
وقایع این مجموعه در ایران درزمان رضاخان اتفاق می‌افتد. البته در داستان‌های متفاوت این مجموعه اشاراتی به مسائل روز و مفاهیم امروزی هم وجود دارد. در قسمت‌هایی از این مجموعه (قسمت هفتاد به بعد) اشاراتی به شخصیت‌ها و موقعیت‌های دیگری که در مجموعه‌های پیشین به کارگردانی مهران مدیری - مانند پاورچین و نقطه‌چین - وجود دارد، نیز مشاهده می‌شود.
[ویرایش] شخصیت‌ها
- «سردارخان»، خان «بالابرره»، با بازی سعید پیردوست.
- «سالارخان»، خان «پایین‌برره»، با بازی محمد شیری.
- «شیرفرهاد»، پسر سالارخان، با بازی مهران مدیری.
- «کیانوش استقرارزاده»، روزنامه‌نگاری که از شهر متواری شده و به برره پناه آورده‌است، با بازی سیامک انصاری.
- «جان‌نثار»، ملازم سردارخان، با بازی ساعد هدایتی.
- «یاور طغرل»، رئیس ژاندارمری برره، با بازی محمدرضا هدایتی.
- «بگوری»، شاعر برره، با بازی علی کاظمی.
- «دکتر جکول»، پزشک و آرایشگر برره، با بازی علی‌اصغر حیدری.
- «سحرناز»، دختر سالارخان، با بازی شقایق دهقان.
- «شادونه»، همسر سالارخان، با بازی فلامک جنیدی.
- «شاخ شمشاد»، همسر سردارخان، با بازی فاطمه هاشمی.
- «لِیلون»، دختر سردارخان و همسر شیرفرهاد، با بازی بهنوش بختیاری.
- «کِیوون» (کیوان)، پسر سردارخان، با بازی رضا شفیعی‌جم.
- «غول برره»، پسر سالارخان، با بازی احمد ایراندوست.
- «نظام دو برَریه»، پسر عمهٔ لیلون
- «ملیجک» دلقک سردار خان
- «ببری» برادر شادونه
- «سر جوخه» ، با بازی مختار سائقی
[ویرایش] اشارات و کنایات
[ویرایش] اخلاقیات
- در زبان برره‌ای نوعی فعل به عنوان «فعل معکوس» وجود دارد که در آن گوینده در جملهٔ خود دقیقاً افعالی معکوس با نظری که می‌خواهد اعلام کند، انتخاب می‌نماید. مثلاً اگر بخواهد مهمانی که در خانه‌اش است هر چه زودتر آنجا را ترک کند می‌گوید: «تشریف داشته بیدید» («تشریف داشتید»). این نوع فعل در اصل کنایه‌ای بنظر می‌رسد به تعارف که به رای اکثریت جزو ویژگی‌های اخلاقی خاص ایرانیان است و در آن فرد بدلایلی منظور واقعی یا درخواست حقیقی خود را به زبان نمی‌آورد.
- در میان برره‌ای‌ها غیبت‌کردن و رشوه و باج‌گیری ناپسندیده شمرده نمی‌شود.
[ویرایش] مسائل روز
- در قسمتی با عنوان «شهاب‌سنگ» اشاراتی غیر مستقیم به ادعای کذب بودن قتل عام یهودیان توسط نازی‌ها در آلمان وجود دارد. در این قسمت خان‌های برره با پرداخت پول به سردبیر روزنامهٔ «صبح برره» - کیانوش استقرارزاده - از او می‌خواهند که مقاله‌ای اغراق‌آمیز و حق‌به‌جانب در مورد قتل‌عامی که اسکندر در زمان حمله به برره انجام داده‌است بنویسد. بنظر می‌رسد این مساله اشاره‌ای باشد برای تأئید مسئله افسانه خواندن نسل‌کشی یهودیان توسط محمود احمدی‌نژاد در سخنرانی‌هایش.
[ویرایش] نقدها
[ویرایش] بدآموزی
اثرپذیری مردم از داستان‌های این مجموعه به زعم برخی باعث ایجاد مشکلاتی هم در جامعه شده‌است و بحث‌های زیادی پیرامون آن انجام می‌شود. به عنوان مثال می‌توان از دعواهای برره‌ای در مدارس که اخیراً به مصدوم شدن یک دانش‌آموز انجامید یا استفاده از لهجهٔ برره‌ای در مدارس، محل کار یا حتی بین مدیران بالاردهٔ مملکتی نام برد.
منتقدین این مجموعهٔ تلویزیونی اعتقاد دارند که رایج شدن لهجه و آداب و رسومی که به «برره‌ای» معروف شده، در میان مردم نوعی بدآموزی فرهنگی است. ولی عده‌ای نیز معتقدند که این رایج شدن به صورت گذری بوده و مدتی بعد از اتمام پخش سریال از بین می‌رود.
[ویرایش] اهانت به قومیت‌ها
انتقادات دیگری که به محتوای این مجموعه از سوی گروهی وارد می‌شود این است که جو و گویش روستایی در کنار بعضی صفات منفی (مانند غیبت‌کردن، رشوه‌گیری و بلاهت) که به شکل طنزگونه در این مجموعه مطرح می‌شوند، توهین به قومیت‌هایی خاص را در بر دارند.
[ویرایش] شناسنامه[3]
- سرپرست نویسندگان: پیمان قاسم خانی
- نویسندگان: سروش صحت، محمد رضا آریان، محراب قاسم خانی، خشایار الوند، امیر مهدی ژوله و ** کارگردان: مهران مدیری
- بازیگران: محمد شیری، سیامک انصاری، محمدرضا هدایتی، فلامک جنیدی، شقایق دهقان، سعید پیردوست، ساعد هدایتی،علی کاظمی، علی اصغر حیدری، فاطمه هاشمی، بهنوش بختیاری و مهران مدیری
- تصویر برداری: بابک بذر افشان
- موسیقی: بهرام دهقان (خواننده تیتراژ: مهران مدیری)
- مدیر چهره پردازی: حمید میهن دوست
- مدیر تولید: حسن شکوهی
- مجری طرح: محسن چگینی
[ویرایش] پانویس
[ویرایش] منابع
- نگاهی به مجموعه جنجال برانگیز شبهای برره، بی‌بی‌سی فارسی.
- «شبهای برره»، پاییز روی آنتن تلویزیون، وب‌گاه ترفند.
- پخش مجموعه شبهای برره متوقف شد، روزنامهٔ شرق.
[ویرایش] پیوند به بیرون
- وب‌گاه هواداران شبهای برره، شامل پیوند به پرونده‌های ویدئویی تمام قسمت‌ها و تصاویری از این مجموعه.
[ویرایش] نقد، تحلیل و نظرسنجی
- شبهای برره، در بوته نقد استادان دانشگاه، پژوهشگران و صاحب‌نظران، وب‌گاه مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه‌ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
- نظرسنجی از مردم در مورد شبهای برره، وب‌گاه مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه‌ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
- نیری، اشکان. شبهای برره؛ پدیده‌ای در کمدی ایرانی، ویژه‌نامهٔ مجلهٔ اینترنتی هفت‌سنگ دربارهٔ «شبهای برره».
- اعتراض جمعی از دانشجویان دانشگاه یاسوج به پخش برنامهٔ طنز شبهای برره، وب‌گاه لور.
[ویرایش] خبر
- نگاهی به مجموعه جنجال برانگیز شبهای برره، بی‌بی‌سی فارسی.
- اولیور، کریستین.بازتاب یک سریال ایرانی در رویترز؛ فساد جامعه در «شبهای برره»، ترجمهٰ ؟، وب‌گاه روزآنلاین، ۷ دی ۱۳۸۴.
- Iran glued to TV comedy that tackles tough issues, Yahoo News.
