فلوئور
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
|
|||||||||||||
| عمومی | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نام, علامت اختصاری, شماره | Fluorine, F, ۹ | ||||||||||||
| گروه شیمیایی | هالوژنها | ||||||||||||
| گروه, تناوب, بلوک | ۱۷ (VIIA), ۲ , p | ||||||||||||
| جرم حجمی, سختی | ۱٫۶۹۶ kg/m۳ (۲۷۳ K), NA | ||||||||||||
| رنگ | pale greenish-yellow gas |
||||||||||||
| خواص اتمی | |||||||||||||
| وزن اتمی | ۱۸٫۹۹۸۴ amu | ||||||||||||
| شعاع اتمی (calc.) | ۵۰ (۴۲) pm | ||||||||||||
| شعاع کووالانسی | ۷۱ pm | ||||||||||||
| شعاع واندروالس | ۱۴۷ pm | ||||||||||||
| ساختار الکترونی | <nobpco>[</nobpco>He<nobpco>]</nobpco>۲s۲ ۲p۵ | ||||||||||||
| -e به ازای هر سطح انرژی | ۲, ۷ | ||||||||||||
| درجه اکسایش (اکسید) | -۱ (strong acid) | ||||||||||||
| ساختار بلوری | cubic | ||||||||||||
| خواص فیزیکی | |||||||||||||
| حالت ماده | Gas (nonmagnetic) | ||||||||||||
| نقطه ذوب | ۵۳٫۵۳ K (-۳۶۳٫۳۲ °F) | ||||||||||||
| نقطه جوش | ۸۵٫۰۳ K (-۳۰۶٫۶۲ °F) | ||||||||||||
| حجم مولی | ۱۱٫۲۰ ×۱۰-۶ m۳/mol | ||||||||||||
| گرمای تبخیر | ۳٫۲۶۹۸ kJ/mol | ||||||||||||
| گرمای هم جوشی | ۰٫۲۵۵۲ kJ/mol | ||||||||||||
| فشار بخار | no data | ||||||||||||
| سرعت صوت | no data | ||||||||||||
| متفرقه | |||||||||||||
| الکترونگاتیویته | ۳٫۹۸ (Pauling scale) | ||||||||||||
| ظرفیت گرمایی ویژه | ۸۲۴ J/(kg*K) | ||||||||||||
| رسانائی الکتریکی | no data | ||||||||||||
| رسانائی گرمایی | ۰٫۰۲۷۹ W/(m*K) | ||||||||||||
| ۱st پتانسیل یونش | ۱۶۸۱٫۰ kJ/mol | ||||||||||||
| ۲nd پتانسیل یونش | ۳۳۷۴٫۲ kJ/mol | ||||||||||||
| ۳rd پتانسیل یونش | ۶۰۵۰٫۴ kJ/mol | ||||||||||||
| ۴th پتانسیل یونش | ۸۴۰۷٫۷ kJ/mol | ||||||||||||
| ۵th پتانسیل یونش | ۱۱۰۲۲٫۷ kJ/mol | ||||||||||||
| ۶th پتانسیل یونش | ۱۵۱۶۴٫۱ kJ/mol | ||||||||||||
| ۷th پتانسیل یونش | ۱۷۸۶۸ kJ/mol | ||||||||||||
| ۸th پتانسیل یونش | ۹۲۰۳۸٫۱ kJ/mol | ||||||||||||
| ۹th پتانسیل یونش | ۱۰۶۴۳۴٫۳ kJ/mol | ||||||||||||
| پایدارترین ایزوتوپها | |||||||||||||
|
|||||||||||||
| واحدهای SI& STP استفاده شده مگر آنکه ذکر شده باشد. | |||||||||||||
فلوئور عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان F و عدد اتمی ۹ یافت می‌شود. این عنصرگازی یک ظرفیتی، هالوژن، به رنگ زرد کم رنگ و سمی می‌باشد وازتمامی عناصر، الکترونگاتیو تر و واکنش‌پذیر تر است. نوع خالص آن بسیار خطرناک و درصورت تماس با پوست، سوختگیهای شیمیائی شدید ایجاد می‌کند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ویژگیهای درخور نگرش
فلوئور خالص گاز زردرنگ و فرسایشگری است که عامل اکسید کننده‌ای قوی می‌باشد.این گازاز تمامی عناصر الکترونگاتیوتر و واکنش پذیرتر است و با بیشتر عناصر دیگر از جمله گازهای بی اثر، زنون و رادون تولید ترکیب ایجاد می‌کند. فلوئور حتی در تاریکی و شرایط سرد با هیدروژن بصورت انفجاری واکنش می‌کند.در فوران گاز فلوئور، شیشه، فلزات، آب ومواد دیگر بصورت شعله‌های درخشان می‌سوزند.این گاز همیشه بصورت ترکیب وجود داشته و چنین تمایلی را با سایر عناصر مخصوصاً سیلیسیوم دارد که نه می‌توان آن را در ظروف شیشه‌ای تهیه و نه در آنها نگهداری کرد . فلوئور در محلولهای آبی عموماً به شکل یون فلورید F- دیده می‌شود.حالتهای دیگر آن کمپلکسهای فلوئور، مانند -[FeF۴] یا +H۲F هستند. فلورایدها ترکیباتی هستند که در آنها فلوئور با بعضی از بقایای مثبت بار شده، ترکیب می‌شود و اغلب آنها یوندار می‌باشند.
[ویرایش] کاربردها
فلوئور در تولید پلاستیکهای کم اصطکاک از قبیل تفلون و نیز در هالونها مانند فریون کاربرد دارد.سایر کاربردهای آن عبارت‌اند از:
- اسید هیدروفلوریک (فرمول شیمیایی HF) برای حکاکی روی شیشه در لامپ و محصولات دیگر بکار می‌رود.
- از فلوئور تک اتمی در تولید نیمه هادی به منظور Plasma ashing استفاده می‌گردد.
- فلوئور به همراه ترکیباتش در تولید اورانیوم (ازهگزا فلوراید) و بیش از صد نوع ماده شیمیایی فلوئوردار تجاری از جمله تعداد زیادی از پلاستیکهای مقاوم در برابر گرما، کاربرد دارد.
- فلوئوروکلروهیدروکربن (Fluorochlorohydrocarbons) در تهویه و در سردسازی کاربرد وسیعی دارند. استفاده از کلروفلوئوروکربنها
(Chlorofluorocarbons) در این موارد ممنوع شده چون آنها مشکوک به بزرگ کردن سوراخ اوزون می‌باشند. هگزافلوئورید گوگرد (Sulfurhexafluoride) گازی بسیار راکد و غیر سمی است. این گروه از ترکیبات گازهای گلخانه‌ای قوی هستند.
- آلومینیات هگزافلوئورید پتاسیم، – اصطلاحاً Cryolite یا یخسنگ نامیده می‌شود- در الکترولیز آلومینیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- از فلوئورید سدیم به‌عنوان یک حشره کش بخصوص بر علیه سوسکها استفاده می‌شود.
- بعضی دیگر از فلوئوریدها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان به خمیر دندان و(تا حدی بحث انگیز) به منابع آب شهری افزوده می‌شود.
بعضی از محققین امکان استفاده از گاز فلوئور خالص را به‌عنوان سوخت موشک بررسی کرده‌اند، چون این گاز دارای ضربه مخصوص بالائی می‌باشد.
[ویرایش] تاریخچه
Georigius Agricola در سال۱۵۲۹ فلوئور را (از واژه لاتین fluere به معنی روانی و شارش یا دگرگونی پیاپی) به شکل فلورسپار و به خاطر کاربرد آن به‌عنوان یک گدازآور (ماده‌ای که برای بهبود جوشکاری فلزات یا کانیها بکار می‌رود) شناسایی کرد. Schwandhard در سال ۱۶۷۰ متوجه شد سطح شیشه در صورتیکه در معرض فلورسپار همراه با اسید قرار گیرد نقشهایی حک می‌گردد.. Karl Scheele و بسیاری از محققان بعد از او از جمله Humphry Davy، Gay-Lussac, [[ Antoine Lavoisier و Louis Thenard همگی با اسید هیدروفلوئوریک به آزمایش پرداختند.(بعضی از آزمایشها به یک فاجعه ختم شد).
این عنصر سالهای زیادی بعد از آن بدست نیامد چون هنگامیکه آن را از یکی از ترکیباتش جدا می‌کردند، فوراً به مواد باقی مانده آن ترکیب حمله می‌کرد.سرانجام بعد از تقریباً ۷۴ سال تلاش مداوم، Henri Moissan در سال ۱۸۸۶ موفق به تهیه فلورین شد.
اولین تولید تجاری فلوئور در پروژه بمب اتمی پروژه Manhattan در جنگ جهانی دوم بود که ازترکیب هگزا فلوئورید اورانیم (UF۶) برای جداسازی ایزوتوپهای اورانیوم استفاده شد.از این فرآیند هنوز هم در تجهیزات نیروی هسته‌ای کاربرد دارد.
[ویرایش] ترکیبات
فلوئور اغلب می‌تواند در ترکیبات آلی جایگزین هیدروژن شود. با این مکانیسم فلوئور می‌تواند ترکیبات بسیار زیادی داشته باشد.ترکیبات فلوئور که شامل گازهای نادر هستند با فلوئوریدهای کریپتون، رادون و زنون تایید شده‌اند.این عنصر از fluotite، cryolite و fluorapatite بازیافت می‌شود.
به Fluorocarbon هم مراجعه شود.
[ویرایش] هشدارها
با فلوئور و HF باید با دقت زیادی رفتار شود و از هرگونه تماس آنها با پوست و چشم جداً اجتناب گردد. یونهای فلوئوراید و فلوئور خالص هردو بسیار سمی هستند. فلوئور وقتی عنصر آزاد است دارای بوی تندی است که با غلظتی به کمی ۲۰ppb قابل شناسائی می‌باشد. بیشینه غلظت مجاز برای تماس ۸ ساعته روزانه با آن PPM ۱ پیشنهاد می‌شود(کمتر از مثلاً اسید پروسیک).
با اینهمه، روشهای ایمن جابجائی این عنصر امکان ترابری فلوئور مایع را بصورت مقادیر تنی امکان‌پذیر می‌کند.
[ویرایش] پیوند به بیرون
| فهرست عناصر شیمیایی | |
|
اربیوم| ارسنیک| آرگون| استاتین| استرنسیوم| اسکاندیوم| اسمیوم| آکتینیوم| اکسیژن| آلومینیوم| امریسیوم| انتیموان| آهن| اورانیوم| ایتربیوم| ایتریوم| ایریدیوم| ایندیوم| اینشتینیوم| باریوم| برکلیوم| برم| بریلیوم| بور| بوهریوم| بیسموت| پالادیوم| پتاسیم| پراسیودیمیوم| پروتاکتینیوم| پرومتیوم| پلاتین| پلوتونیوم| پولونیوم| تالیوم| تانتالیوم| تربیوم| تکنسیوم| تلوریوم| تنگستن| توریوم| تولیوم| تیتانیوم| جیوه| دارمشتادیوم| دوبنیوم| دیسپروزیوم| رادرفوردیوم| رادون| رادیوم| رنیوم| روبیدیوم| روتنیوم| رودیوم| روی| زیرکونیوم| ژرمانیوم| ساماریوم| سدیم| سرب| سریوم| سزیوم| سلنیوم| سیبورگیوم| سیلیسیوم| طلا| فرانسیوم| فرمیوم| فسفر| فلوئور| قلع| کادمیوم| کالیفرنیوم| کبالت| کربن| کروم| کریپتون| کلر| کلسیم| کوریوم| گادولینیوم| گالیوم| گزنون| گوگرد| لانتانیوم| لاورنسیوم| لوتسیوم| لیتیوم| مس| مندلویوم| منگنز| منیزیوم| مولیبدن| میتنریوم| نئون| نپتونیوم| نقره| نوبلیوم| نیتروژن| نیکل| نیوبیوم| نیودیمیوم| وانادیوم| هاسیوم| هافنیوم| هلیوم| هولمیوم| هیدروژن| ید| یوروپیوم |
