گری امبرو
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
گری امبرو يا گری انبار گِری يکی از اصطلاحات جغرافيايی جنوب ايران و در گويش لارستانی بویژه کوخِردی است و کمابیش مترادف با واژه گریوه است. گری بجايی اطلاق میشود که در دل کوه قرار داشته باشد، بمعنی يک دره بسيار عميق که دو کوهپایه بلند که در دوطرف دره قرار دارد به هم نزديک باشد و انتهای دره خيلی سختگذر و ناهموار باشد و عبور از آن دشوار باشد.
[ویرایش] انبارهای کوهستانی
در روزگاران کهن در بعضی از روستاهای کوهستانی انبارهای در دل كوه می ساختند كه به انبارهای كوهستانی معروف بود. اين انبارها برای حفظ دارایی روستانشينان از شر دزدان و غارتگران و همچنین جانوران كوهستانی می ساختند. در « روستای كوخرد » از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران نيز چنين انبارهايی در كوهای اطراف ساخته بودند. در كوه جنوب دهستان کوخرد و در « كوه زير » و در گری های واقع در قسمت شمالی اين كوه انبارهایی در كوه حفر كرده بودند، همچنین قسمتهايی از اين انبارها با سنگ « تَوُدُو » جلو آنرا می گرفتند، اين گونه انبارها در گری ها میساختند مانند « گری مد عبدالرحيمی »، « گری مد يوسفی » « گری تونه مسلی » و « گری اَمبَرُو »، هرکس برای خودش جو و گندم در انبار زیر کوه ذخیره و پنهان مینمود.
[ویرایش] انبارهای كوهستانی در زمان هرج ومرج
بهترين جايی برای حفظ امتعه در زمان شورش وهرج ومرج در آن دوران انبارهای كوهستان بوده است كه مردم متاع خودرا در آنها حفظ می نمودند كه از شر چپالگران در امان باشد. از اين گونه انبارها در كوههای جنوب وشمال كوخرد زياد وجود داشته است، آثار اين گونه انبارها در گریها و دوبندها وپا چُک ها موجود است. مانند دوبند انبار که واقع است در پشت سد جابر و از سمت مشرق لمبیر ملکی وشمال غربی دره بست گز قرار دارد. در گری امبرو انبارهایی متعددی وجود دارد که در سنگ حفر شده است ومردم در زمان قدیم جو و گندم در آنها به انبار میکردند. همچنین در دوبند انبار نیز انبار بزرگی وجود دارد که روایت است مردم کوخرد در زمان قدیم وسایل خود در آن، انبار میکردند مخصوصاً در زمان شورش و هرج مرج که در آن زمان دزدها مردم را غارات میکردند. مردم کوخرد برای حفاظت از جان ومال خود رو به کوهستانهای اطراف میبردند ولوازم خودشان در دوبند انبار در این انبارها میگذاشتند که از شر دزدان در امان باشد. در کوههای جنوب کوخرد « كوه زير » از این گونه انبارها و اشکفتها زیاد وجود دارد. گری به لهجه محلی بستکی و به راهی باریک در میان دو کوه یا دو تپه اطلاق میشود، که در اصل «گَلُو» میباشد.
[ویرایش] منابع
- محمدیان، كوخردى ، محمد ، « شهرستان بستک و بخش کوخرد » ، ج1. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰5 میلادی.
- نگاره ها از: محمد محمديان.