Willem Loré
From Wikipedy
Willem Loré (1679, Ljouwert - 22 maaie 1744, Frjentsjer) wie in wettersteatkundige, ferneamd foar de diken dy't er ûntwurpen hat, wêrûnder foar de Nije Bildtpolder en de Dokkummer Nije Silen.
Willem Loré waard berne yn 1679 yn Ljouwert. Syn heit wie foarsjonger by de Waalske gemeente en joech dêrneist les yn wiskunde en Frânsk. Doe't Willem 12 jier wie ferstoar syn heit. Dêrtroch kaam Willem yn in Ljouwerter weeshús terjochte. Willem hie in talint foar wiskunde en wie neist syn deistich wurk iverich mei wiskunde stúdzje dwaande.
Syn iverigens foel op by de reginten fan it weeshús. Ien fan harren soarge der foar dat Willem ynskreaun waard oan de Universiteit fan Frjentsjer. Dêr krige hy 8 jier les fan professor Fullenius Jr. (1640-1707). Nei dy tiid waard er promovearre ta Landmjitter en waard er ynstrukteur oan de Universiteit. Omdat hy gjin les hân hie yn Gryksk en Latyn koe er net promovearje ta Professor en wie dat it heechste wat er berikke koe. Troch syn betúftens yn 'e wiskunde waard er geregeld frege om ferdigeningswurken, dyken en slûzen te ûntwerpen.
Foar de oanlis fan diken kaam Willem Loré mei een revolusjonair ûntwerp. Troch de diken breder te meitsjen, en fral troch se in flauwere falling te jaan, koene de dy wol in heale meter leger bliuwe as besteande diken wylst sy dochs sterker wiene. Boppedat koe it pealwurk, dat oan de bûtekant fan de besteande dyken pleats waard, ferfalle. Dêrtroch wiene de nije diken in stik goedkeaper yn oanlis en ûnderhâld. Willem Loré hie it opsicht oer de ynpoldering fan de Nije Bildtpolder yn 1715, de ôfslúting fan it Dokkumer Djip yn 1729 en de oanlis fan de Koudumer Slieperdyk yn 1732 en de Surger Slieperdyk yn 1733.
Neist syn wurk by de oanlis fan slûzen en diken bleau Willem Loré les jaan oen de universiteit. Yn 1736 kaam er sels oan it Steedhâlderlik Hof om de jonge Fryske Stedehâlder Prins Willem Carel Hendrik Friso yn de wiskunde te ûnderwizen. Yn 1743 krige Willem Loré noch in ûnderskieding foar syn ferstjinsten. Hy waard op 1 july 1743 oansteld as Professor Ekstra-Ordinaris yn de wiskunde. Lang hat er dêr net fan genietsje kint want op 22 maaie 1744 ferstoar Willem Loré yn 'e âldens fan 65 jier.
