Caracena
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Atención: Este artigo precisa un traballo de revisión.
Por favor vexa a lista de Artigos con problemas e mellóreo de acordo coas indicacións que aparecen nesa páxina. Cando os problemas se resolvan retire esta mensaxe e borre a páxina da lista de artigos con problemas, pero por favor non quite esta mensaxe ata que estea todo solucionado.
Caracena é un deses lugares que chaman a fin do mundo. Accédese a esta vila desde O Burgo de Osma, pola estrada local ata o lugar da Rasa, e despois pola estrada provincial que acaba en Caracena. Xa non hai estrada máis aló de Caracena, malia os proxectos de décadas anteriores de unila con Tarancueña a través da hoz do río Caracena.
A historia en Caracena parece haberse detido na Idade Media, tan produtiva para esta provincia de Soria.
Este belo lugar está situado nunha contorna kárstico (terra caliza), en terreo pedregoso e montañoso, nas estribaciones da Sierra de Pela, con carrascas, chaparros e enebros.
No norte hai unha dehesa de pastos e unha veiga na que se cultivaban verduras e hortalizas para uso propio. Esta veiga está fertilizada polo río Caracena (ou Adante), que toma o seu nome do lugar máis importante. No resto do término cultívanse cereales.
O noso camiño de peregrinación por este lugar desenvólvese sempre costa arriba, xa que está na ladera dun dos montes desta paisaxe abrupto. E o primeiro que nos atopamos en é a igrexa románica de Santa María (Asunción, segundo Madoz), do século XII. Dunha soa nave, presenta dúas portadas de acceso (ao Norte e ao Sur), e unha torre de planta cadrada.
A continuación chegamos á Praza Maior, e no seu centro, o imponente rolo ou picota, de estilo barroco (ten escrita a data 1738), que representaba o poder jurisdiccional do señor, e onde se executaban aos malhechores. O outro símbolo da jurisdicción na vila era o cárcere.
Caracena pertencía ao señorío dos Carrillo desde a Idade Media. Era a sé da Comunidade de Vila e Terra do mesmo nome, composta polos seguintes lugares: Cañicera, Caracena, Carrascosa de Abajo, Carrascosa de Arriba, Castro, Hoz de Abajo, Hoz de Arriba, Inés, Losana, Madruédano, Manzanares, Pedro, Peralejo de los Escuderos, La Perera, Pozuelo, Rebollosa de los Escuderos, Rebollosa de Pedro, Sotillos de Caracena, Tarancueña, Valderromán, e Valvenedizo; e os actuais despoblados de Aldehuela, O Barrio, Castrobón, Jurdiel, Rejuelas, San Felices, San Juan de Adante, San Miguel, Santa María de Tiermes, Santa María do Val, Valdegutiérrez (ou Aldea Gutiérrez) e Valverde.
[editar] Rutas pola Comarca de Caracena
Da súa puxanza en época medieval consérvanse as dúas igrexas románicas e o castelo. No século XVI tomará a substitución de capital da comarca a Tiermes ao despoblarse esta. En 1607 o señorío é elevado ao rango de marquesado na persoa de Luís Carrillo de Toledo, conde de Pinto, vicerrei do Reino de Valencia no momento da expulsión dos moriscos.
Á esquerda, podemos observar aínda as ruínas do que foi un hospital que acubillaba a pobres transeúntes. E fronte a ele, un mesón no que se poden retomar forzas á volta, logo de finalizar o noso percorrido.
Ao final desta rúa, a man dereita, atoparémonos coa igrexa de San Pedro (principios do século XII), unha xoia do románico soriano que declarado Monumento Histórico Artístico Nacional (1935). Dunha nave, e unha torre de planta cadrada. Dela destaca a galería porticada no lado Sur, de sete arcos que descansan sobre capiteis con escenas da vida.
Tras seguir polo camiño que ascende, chegaremos ao castelo. O que vemos é unha construción do século XV sobre outro recinto de época románica. Conta con dobre recinto defensivo (o exterior con torreóns cilíndricos ou cubos), e Torre da Homenaxe.
Nos arredores do pobo atópase a ermida da nosa Señora do Monte, á que cada terceiro domingo de xuño acódese en romaría (é unha das máis importantes da zona). Hai misa, procesión (co remate correspondente dos catro bandos do anda da Virxe), cómese nos arredores da ermida, e á tardiña rézase o Rosario.
Na actualidade, os caraceneros pódense sentir orgullosos de constituírse en concello propio, non habendo sido absorbidos por ningún outro municipio próximo, e tendo como dependente o despoblado de Pozuelo. Na actualidade pertencen á comunidade que leva por nome o desta vila, e ten censados moi poucos veciños (por iso é polo que a súa festa trasladárona ao mes de agosto).
