Ontario

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Ontario

Lema: Ut Incepit Fidelis Sic Permanet (do latín: Leal ela comeza, Leal ela permanece)
Outras provincias e territorios do Canadá
Capital	Toronto
Maior cidade	Toronto
Tenente Gobernador	James K. Bartleman
Gobernador	Dalton McGuinty (Partido Liberal)
Área	1,076,395 km² (3º)
- Terrestre	917 741 km²
- Auga	158 654 km² (14,7%)
Poboación (2004)
- Poboación	12 500 000 (1º)
- Densidade	12,94 /km² (3º)
Admisión na Confederación
- Data	Membro fundador da Confederación do Canadá, criada o 1 de xullo de 1867
- Orde	1º
Fuso horario	UTC-5 e -6
Representación parlamentaria
- Deputados	103
- Senadores	24
Abreviacións
- Abreviación postal	ON
- ISO 3166-2	CA-ON
Prefixo Postal	K L M N P
Web site	www.gov.on.ca

O Ontario é unha provincia do Canadá. Ontario é a máis populosa provincia do país. Cerca dun terzo da poboación canadense vive en Ontario. A maior cidade canadense, Toronto, ben como a capital nacional do país, Otava, están localizados en Ontario. Ontario é tamén a segunda maior provincia en área do país, atrás soamente do Quebec. A rexión sur é o punto máis meridional de todo o Canadá.

A principal fonte de renda é a manufactura. O valor dos produtos industrializados producidos no Ontario é maior do que a suma do valor total dos produtos industrializados fabricados en todas as outras provincias e territorios do Canadá. O poderío industrial lle rendeu o cognome de Corazón Industrial do Canadá. A provincia destácase principalmente pola súa forte industria automobilística - a máis forte de todo o continente americano coa excepción do Michigan. Outras fontes importantes de renda son o turismo e servizos gobernamentais.

A orixe do seu nome deriva do lago do mesmo nome, Lago Ontario, nome dado polos iroqueses, que significa "belo lago", "augas brillantes", "rochas ao cumio" ou "próximo á auga". Ontario fora inicialmente colonizado polos franceses, facendo parte da colonia francesa de Canadá, unha das provincias coloniais da Nova Francia, que entón incluía a rexión sur das actuais provincias canadenses de Ontario e de Quebec.

En 1763, o Reino Unido anexou o Canadá. En tres décadas, anglófonos tornáronse maioría no suroeste da colonia, motivo pola cal o Reino Unido decidiu dividir a colonia en dúas en 1791. Ambas as divisións foron reunidas novamente en 1840, nunha única provincia do Canadá. Coa independencia do Canadá, en 1 de xullo de 1864, a provincia do Canadá foi definitivamente separada en dúas, nas actuais provincias de Ontario e de Quebec. Inicialmente unha potencia agraria, o Ontario tornouse un gran polo industrial no inicio do século XX, e tornouse o principal polo económico do país durante a década de 1960 e de 1970.

Índice 1 Historia 1.1 Ata século XVIII 1.2 1800 - 1867 1.3 1867 - 1945 1.4 1945 - Tempos actuais 2 Xeografía 2.1 Clima 3 Política 3.1 Subdivisións 4 Demografía 4.1 Etnias 4.2 Principais cidades 5 Economía 6 Educación 6.1 Escolas 6.2 Bibliotecas 6.3 Institucións de ensino superior 7 Transportes e telecomunicacións 8 Véxase tamén

[editar] Historia

[editar] Ata século XVIII

Anteriormente á chegada dos primeiros exploradores europeos, a rexión que actualmente constitúe a provincia de Ontario era habitada por nativos indíxenas. Tres diferentes grupos indíxenas vivían en diferentes partes do Ontario. Os chippewa vivían ao norte e ao nordeste do Lago Superior, e cazaban e colectaban froitas para sustentación. Os huróns vivían na rexión do Lago Huron e do Lago Ontario, e vivían fundamentalmente a través da agricultura. Tanto os chippewas e os huróns temían os iroqueses, indios de carácter nómade e altamente agresivo, que constantemente atacaban os chippewas e os huróns.

O francés Étienne Brulé foi o primeiro europeo a explorar a rexión, facéndono en 1613, por orde de Samuel de Champlain, o fundador da Quebec. Neste ano, Brulé alcanzou a marxe sur do Río Ottawa, na rexión onde localízase actualmente a capital canadense, Otava. En 1615, Brulé había alcanzado o Lago Huron. Brulé e Champlain observaron que a rexión era rica en animais tales como a capivara - cuxa pel era altamente apreciada no continente europeo. Cazadores franceses comezaron a cazar animais da rexión a partir da década de 1620, ao mesmo tempo en que comerciantes franceses pasaron a comercializar cos huróns peles de animais. Durante a década de 1630, outros exploradores franceses exploraron a rexión do sur dos Grandes Lagos. A rexión que actualmente constitúe o sur pasou a facer parte da colonia francesa de Nova Francia.

Misioneiros franceses - acompañados con algunhas familias francesas - fundaron algunhas vilas ao longo da rexión, tales como o Fort Saint Marie, onde están localizadas actualmente as cidades de Sault Ste. Marie, Ontario e Sault Ste. Marie, Michigan. O principal obxectivo dos misioneiros era converter nativos da rexión, tales como os huróns, ao cristianismo, ben como a asimiliación destes nativos á cultura europea. Porén, ataques iroqueses forzaron estes misioneiros e os colonos a abandonaren estas vilas. Os franceses continuarían a explorar ao longo da década de 1950 a rexión do norte dos Grandes Lagos.

A expansión da Nova Francia - que ata a década de 1620 estaba limitado a rexión que actualmente constitúe as provincias canadenses de Quebec, Nova Brunswick e Nova Escocia - en dirección ao noroeste, ao oeste e ao sur alarmou o Reino Unido, e facendo con que os británicos criasen a Compañía da Baía de Hudson en 1670. Os británicos eventualmente aliáronse cos iroqueses. Ambos atacarían constantemente vilarexos e comerciantes franceses en toda a Nova Francia. En 1754, a guerra de 1812 comezou, entre os franceses e os británicos. Os franceses perderon a guerra. No Tratado de París, a Francia cedía todas as colonias francesas localizadas ao norte dos Grandes Lagos - as colonias de Acadia (actual Nova Brunswick), Nova Escocia e de Canadá - que constituía o que é actualmente o sur das provincias de Ontario e de Quebec.

Ata entón, os únicos vilarexos franceses no que é actualmente o Ontario estaban localizados onde hoxe están as cidades de Niagara Falls, Kingston e Windsor. Ata 1784, a rexión de Ontario, aínda parte da colonia inglesa de Canadá, o crecemento de poboación da rexión foi moito pequeno. A partir de 1784, co fin da Revolución Americana de 1776 en curso, preto de 10 mil colonos nórteamericanos, leais á Coroa británica, migraron para o sur da colonia de Canadá. Logo, o número de anglófonos no sur do Canadá era maior que o número de francófonos. Estes colonos receberon dos británicos terra, abrigo, comida, roupas e outros suprimentos.

En 1791, o Reino Unido dividiu a colonia de Canadá en dous, o Canadá Inferior - actual Quebec - e o Canadá Superior, a actual Ontario. Ambas eran divididas polo Río Ottawa. Niagara-on-the-Lake foi escollida como a capital da recén-criada colonia. O Reino Unido estaría encarregado de escoller o novo Tenente Gobernador. O primeiro Tenente Gobernador do Canadá Superior foi John Graves Simcoe. Simcoe construíu varias estradas ao longo do Canadá Superior, e promoveu maior poboamento da colonia. Simcoe eventualmente decidiu mudar a capital da colonia, Niagara-on-the-Lake, para York, actual Toronto. En 1797, todos os postos gobernamentais efectuaran a súa transferencia de Niagara ata York.

[editar] 1800 - 1867

A poboación do Canadá Superior comezou a crecer gradualmente. Moitos destes asentadores eran inmigrantes europeos que chegaran recentemente aos Estados Unidos, en canto outros destes asentadores eran norteamericanos. Xa outros eran ingleses ou escoceses. Varios destes colonos viñeron ao Canadá Superior en grupos e á súa propia sorte. Outros colonos foron traídos por compañías especializadas. Estas compañías eran donos de facendas na colonia, sendo que tales colonos eran traídos como man-de-obra. Algúns colonos norteamericanos máis ricos viñeron ao Canadá Superior por causa de terras. Houbo ata o caso dunha vila na Pensilvania, cuxa poboación mudouse por enteiro para o Canadá Superior, instalándose no que é actualmente a cidade de Waterloo.

En 1812, a guerra de 1812 tivo inicio. Os Estados Unidos da América invadiron o Canadá Superior, e tomaron e queimaron a súa capital, York. En 1814, tropas británicas, xuntamente coa milicia canadense, expulsaron os norteamericanos da colonia. A guerra acabou en 1815, en status co. A poboación do Canadá Superior e do Canadá Inferior comezaron a desenvolver sentimentos antiamericanos, tales como un sentimento anti-democracia - os Estados Unidos, á época, eran a única potencia mundial que adoptara a democracia como forma de goberno. Este sentimento anti-democracia tivo gran peso en 1837, cando a Rebelión do Canadá Superior ocorreu. Durante a década de 1830, a poboación do Canadá Inferior comezou a sentirse lesada polo inmenso poder que os británicos tiñan na rexión - os británicos escollían o Tenente Gobernador da colonia, e este tiña gran poder na rexión. A rebelión liderouse por William Lyon Mackenz. Esta rebelión pedía por maiores poderes para o goberno colonial, mais non gañou popularidade entre a poboación lugar, por ser vista como "un ataque da democracia á monarquía". Esta rebelión foi axiña extinguida, non por tropas británicas, mais si, por unha milicia canadense. Mackenz fuxiu para os Estados Unidos, en canto outros líderes da rebelión foron executados.

En 1840, o Reino Unido decidiu unir o Canadá Superior e o Canadá Inferior nunha única colonia, a colonia de Canadá. En 1841, esta fusión realizouse. O obxectivo desta fusión era forzar unha asimilación cultural dos francófonos por parte dos anglófonos. Alarmada pola guerra, os británicos cederon á nova colonia o dereito de formar un goberno baseado no parlamentarismo, que tería poderes sobre asuntos relacionados exclusivamente ao Canadá. Anglófonos e francófonos terían o mesmo número de posicións na Asemblea Lexislativa.

Entre a década de 1820 ata a década de 1850, a rexión recebeu un gran número de inmigrantes ingleses e irlandeses. A poboación da anglófona da colonia de Canadá creceu axiña, e, na década de 1850, xa tiña sobrepasado en número a poboación francófona, xerando unha crise política e social entre a poboación anglófona - que sentíase inxustizada polo feito dos francófonos teren igual número de cadeiras na Asemblea mesmo tendo unha poboación menor - e entre a poboación francófona - que temía unha posíbel asimiliación cultural á cultura anglófona.

En 1864, políticos da colonia do Canadá xuntáronse con políticos das colonias británicas de Illa do Príncipe Eduardo, Nova Brunswick, Nova Escocia e Terra Nova e Labrador, en tres atopos diferentes. Os políticos do Canadá proporan ás outras colonias británicas a formación dunha Confederación. Destas colonias, a Nova Brunswick e a Nova Escocia aceptaron a proposta do Canadá. En 1 de xullo de 1867, a Confederación do Canadá era criada. A ex-colonia de Canadá foi dividida en dúas - Ontario e Quebec. Estas dúas, máis a Nova Brunswick e a Nova Escocia, foron os catro membros fundadores do Canadá.

[editar] 1867 - 1945

O xuíz Oliver Mowat, o segundo gobernador , lutou ao Parlamento do Canadá por maiores dereitos e poderes para os gobernos provinciais. El asumiu o goberno do Ontario en 1872, gobernando ata 1896.

A poboación e a economía creceron lentamente nas dúas primeiras décadas como provincia. A pesar da agricultura ter tornadose moito forte na rexión, e dalgunha industria de manufactura ter sido desenvolvida, moitas persoas deixaron Ontario - ben como o Canadá - e foron aos Estados Unidos, buscando por mellores salarios e condicións de vida.

Eventualmente, a agricultura , grazas ao emprego de modernas prácticas agropecuarias (á época), tornouse a maior fonte de renda da provincia ata a década de 1910. En 1883, o maior depósito de aluminio e de cinco do mundo (á época) foron descubertas, en Sudbury. Estes depóstitos continuaron intocados por nove anos, ata que un proceso barato e eficiente para separar o aluminio do cinco fose descuberto. A minería destes minerais iniciouse en 1892, e logo tornouse unha das principais fontes de renda da provincia.

A economía pasou a desenvolverse axiña a partir do inicio do século XX. Varios depósitos de ouro e prata foron descubertas na provincia. Ao mesmo tempo, varias fábricas e fábricas hidroeléctricas criáronse, así, estimulando o crecemento de poboación da provincia. A industria madeireira tamén tornouse importante na provincia. Co inicio da primeira guerra mundial, en 1914, da cal o Canadá participou activamente, a economía creceu axiña, coa construción de varias fábricas en diversas cidades. Ao final da guerra, en 1918, lentamente, estas fábricas, que anteriormente fabricaban armas e suprimentos militares, pasaron a fabricar automóbiles e equipamentos de comunicación tales como radio e o telefono. Este crecemento económico, tamén estimulado pola descuberta de minas de ferro no norte da provincia, atraeran diversos inmigrantes. finlandeses, noruegueses e Quebequenses migraron en grandes números para Ontario. Á esta época, o Ontario - anteriomente unha pequena faixa de terra que estendíase á leste do Lago Huron ata o Quebec - había expandidose para os seus limites actuais.

A Grande Depresión pos un fin a este crecemento económico. O problema do desemprego pasou a ser un gran problema na provincia - as taxas de desemprego chegaron a un máximo do 30% . Varias empresas faliron, moitas fábricas e tendas fecharon, en canto as empresas e tendas remanentes outras precisaron dimitir traballadores para cortar custos. As facendas acumularon grandes débedas. A pesar disto, o crecemento de poboación creceu da mesma maneira, por causa de varios migrantes vidos doutras partes do Canadá, esperanzosas en atopar emprego nunha das grandes cidades , e pola chegada de xudeus alemáns a partir de 1933, cando o réxime nazista de Adolf Hitler subiu ao poder na Alemaña. Esta depresión terminou en 1939, co inicio da segunda guerra mundial, cando gran crecemento económico voltou a ocorrer.

[editar] 1945 - Tempos actuais

Co fin da segunda guerra mundial en 1945, o Ontario recebeu moitos inmigrantes de varios países europeos, que estaban en ruínas por causa da guerra. Grandes números de ingleses, alemáns, escoceses, poloneses e neerlandeses inmigraron para o Canadá. Entre 1945 e 1970, a poboación da provincia creceu de 4.5 millóns para máis de 7 millóns de habitantes. Esta época tamén foi de gran desenvolvemento económico - o maior na historia . En apenas cinco anos, entre 1945 e 1950, a produción industrial da provincia dobrou, e dobraría máis unha vez entre 1950 e 1960.

O primeiro reactor nuclear canadense foi construído en 1945, o maior depósito de uranio do mundo atopouse en Elliot Lake en 1952, o primeiro acelerador de partículas do país inaugurouse en 1960, gasodutos foron construídos na década de 1950, e en 1960, Hamilton tornouse o maior polo siderúrxico da América do Norte, sobrepasando Pittsburgh. En 1962, o primeiro reator nuclear para xeración de electricidade para uso comercial inaugurouse en Rolphton. En 1967, unha nova fábrica nuclear foi construída en Darlington, e en 1971, máis unha inaugurouse en Pickering.

En 1965, o goberno canadense e norteamericano asinaron un tratado de libre comercio para automóbiles en xeral. Isto beneficiou o Ontario, que xa era entón un gran polo industrial automobilístico. Este gran crecemento económico gradualmente tornou Toronto o principal polo financeiro e industrial do Canadá. Lentamente, empresas anteriormente con sede en Montreal pasaron a mudar as súas sedes para Toronto. Alén diso, a aprobación da Lei 101 en 1967 - que tornaba o uso de francés obrigatorio en todas as empresas con máis de 50 funcionarios - fixo que varias institucións financeiras mudasen de Montreal para Toronto. A bolsa de valores de Toronto tornouse a única oficial para transaccións internacionais en 1999, substituído a de Montreal.

En 1972, o goberno de Ontario pasou a cubrir os servizos hospitalarias para necesitados e aos pobres. En tres anos, esta cobertura estendeuse para todos os habitantes da provincia. Na década de 1970, o Ontario tornouse un polo turístico cada vez máis coñecido mundialmente, tornando o turismo unha fonte de renda cada vez máis importante na economía da provincia. Durante a década de 1970, e ata o comezo da década de 1980, o Canadá pasou por unha gran recesión económica. Os efectos desta recesión tiveron menos efectos en Ontario do que no resto do país grazas á diversidade e á forza da súa economía.

Porén, o Ontario enfrontou serios problemas durante a década de 1980 e nos primeiros anos da década de 1990, cando o déficit provincial e as débedas da provincia creceron drasticamente, e diminuíndo o crecemento da economía . En 1995, Michael Harris tornouse gobernador . Harris cortou gastos provinciais na área de saúde, educación e beneficios sociais, ben como cortes en verbas destinadas a cidades. Harris tamén diminuíu o imposto de renda da provincia, nunha tentativa de criar postos de emprego. Estes efectos surtiron efecto, e a economía pasou a crecer novamente.

En 1997, o goberno de Ontario decidiu fundir a cidade de Toronto con outras 5 cidades veciñas, nunha única Cidade de Toronto. Esta mudanza ocorreu en 1998. En 1999, o goberno da provincia fixo fusións semellantes en Otava, Sudbury e Hamilton, e tales fusións tiveron efecto en 2001. En 2003, a economía da provincia entrou en decline novamente, coa pneumonía asiática tendo contaxiado centenas de habitantes en Toronto, e matado 42 persoas. Foi soamente a partir de 2005 que a economía de Ontario pasou a crecer novamente.

[editar] Xeografía

Ontario limítase ao sur coa Baía de Hudson e a Baía de James, a leste pola provincia canadense de Quebec, a oeste pola provincia canadense de Manitoba, e ao sur polos estados norteamericanos de Minnesota, Michigan, Ohio, Pensilvania e Nova York. A longa fronteira entre a provincia canadense de Ontario e os Estados Unidos delimítase en gran parte por obstáculos naturais tales como lagos e ríos. A serie destes obstáculos naturais comeza no Lake of the Woods, pasa polos Grandes Lagos (Superior, Huron, Erie e o Ontario), e termina no Río san Lourenzo.

O litoral de Ontario posúe 3 885 quilómetros, ao longo dos lagos Superior, Huron, Erie e Ontario. Contándose todas as rexións bañadas polos Grandes Lagos - baías, estuarios e illas ao longo do litoral da provincia cos Grandes Lagos - este número salta para 8 452 quilómetros de extensión. A maior illa localizada totalmente dentro dun continente do mundo é a Illa Manitoulin, localizada no Lago Huron, cos seus 2,765 Km². Moito da provincia está cuberta por ríos e lagos. No total, corpos de auga cobren aproximadamente 14,7% da provincia, ou un sexto do Ontario. A provincia posúe máis de 400 mil lagos, e máis de 100 mil quilómetros de ríos.

Ontario posúe vastos bosques boreais, que cobren aproximadamente dous quintos da provincia - 466 mil km² de 1,076 km².

Ontario pode ser dividido en catro partes diferentes. Elas son:

• As Planicies da Baía de Hudson esténdense ao longo do norte da provincia. É caracterizada polo seu solo rochoso e pobre, case impermeábel.
• O Escudo Canadense, unha vasta rexión que esténdese do leste , ao sur da Baía de Hudson e ao norte do Lago Superior e do Lago Huron, e que esténdese ata o centro-leste da provincia. Caracterízase polo seu terreo accidentado, gran presenza de pequenos ríos e lagos e vastas florestas boreais. É nesta rexión que localízase o punto máis alto de Ontario, o Monte Timinskaming, que posúe 693 metros de altitude. A rexión posúe grandes minas, que fixeron da minería unha das principais fontes de renda da provincia ata a década de 1970. O sur desta rexión é razoabelmente fértil e o seu clima non é tan rigoroso canto no norte, e grandes rebaños de vaca existen no sur desta rexión, que se alimentan da gramo que alí crece.
• As Planicies dos Grandes Lagos localízase ao sur do Lago Huron, a leste do Río St. Claír, ao norte do Lago Erie e ao sur do Escudo Canadense. É unha rexión extremamente fértil, onde 70% dos produtos alimenticios de orixe vexetal cultívanse. É tamén a rexión máis habitada: preto do 60% da poboación da provincia moran en cidades dentro da Planicies dos Grandes Lagos. Outras características marcantes son a súa altitude, e a presenza das Cataratas do Niágara.
• As Planicies do san Lourenzo, a menor das catro rexións. Esténdese inmediatamente ao nordeste das Planicies dos Grandes Lagos, a sueste do Escudo Canadense e ao norte do Río san Lourenzo. É unha rexión de baixa altitude, cun solo fértil, ideal para agricultura. 20% dos produtos alimenticios de orixe vexetal cultívanse aquí.

[editar] Clima

Ontario posúe na súa maior parte un clima temperado, sendo que as rexións no extremo norte da provincia posúen un clima semi-polar. A presenza dos Grandes Lagos amenizan os invernos ao longo do litoral dos Grandes Lagos. A temperatura media cai á medida en que a latitude aumenta. O sur en xeral posúe veráns quentes e invernos fríos. Xa o norte da provincia é frío case o ano enteiro.

Temperaturas medias no inverno, no sur da provincia, son de -8°C, con mínimas entre -42°C e 1°C, e máximas entre -35°C e 12°C. A media das máximas é de -1°C, e a media das mínimas é de -8°C. No verán, o sur da provincia rexistra máximas de ata 38°C, e mínimas de ata 9°C. Media das máximas é de 26°C, e das mínimas, de 15°C. No extremo norte da provincia, a temperatura media no inverno é de -25°C, e, no verán, a media é de 7°C. A maior temperatura rexistrada foi de 42°C, rexistrada en 1919 e en 1936. Xa a menor temperatura rexistrada foi de -58°C, en 23 de xaneiro de 1955.

As taxas de precipitación media anual de choiva varía entre 60 a 70 centímetros no norte da provincia, e entre 80 a 90 centímetros no sur. Precipitación inclúe apenas choiva ou granizo. No inverno, no sur da provincia, en media, neva a cada 2 días. As taxas de precipitación media anual de neve varían entre 123 centímetros no extremo norte ata 267 centímetros no sur .

[editar] Política

Otava, a capital do Canadá, está localizado en Ontario, no extremo oriente da provincia, na fronteira coa provincia canadense de Quebec. A capital é Toronto.

O maior oficial do Ontario, en teoría, é o Tenente Gobernador (Lieutenent Gobernor). O Tenente Gobernador representa o xefe de estado do Canadá, actualmente, a Raíña Isabel II, e escollese polo primeiro-ministro do Canadá, xuntamente co Gobernador da provincia. Porén, o Tenente Gobernador en práctica non posúe ningún poder na política da provincia. Na práctica, o líder do Ontario é o Gobernador (Premier). Desde o inicio da historia como provincia do Canadá, o título oficial deste Gobernador era Premier. En 1906, este título mudouse para Prime-Minister, primeiro-ministro. En 1972, o primeiro-minstro provincial de Ontario decidiu renomear novamente este título de Premier.

As eleccións provinciais ocorren xeralmente cada 5 anos, aínda que por veces, especialmente cando partido político no poder non posúe apoio popular e/ou político, posan ocorrer antes disto - caso o Tenente Gobernador, indicado polo Gobernador, así desexe. Ontario está dividido en 103 distritos electorais. Durante as eleccións, os electores de cada distrito - que precisan ter máis de 18 anos e seren cidadáns canadenses para votaren - votan nun representante. O vencedor das eleccións nun dado distrito electoral irá representar este distrito na Asemblea Lexislativa da provincia. Tórnase o Gobernador o líder do partido político que, ao final das eleccións, posúe máis membros na Asemblea Lexislativa.

O Poder Lexislativo de Ontario é a Asemblea Lexislativa, que ten o poder de criar e aprobar leis provinciais. É composta de 103 membros, cada un representante dun dos 103 distritos electorais da provincia. O termo máximo de oficio dos membros da Asemblea, como tamén do Gobernador, é de 5 anos. Antes das eleccións, a Asemblea é disolvida. Todos os membros da Asemblea, incluíndo o Gobernador, poden concorrer nas eleccións cantas veces quixeren.

75% do orzamento da provincia provén de impostos provinciais, tales como imposto de renda e da venda de produtos comerciais. O restante ven de verbas recebidas do goberno federal e de empréstimos.

[editar] Subdivisións

Ver artigo principal: [[Rexións administrativas do Ontario]].

Ontario posúe dous niveis básicos de subdivisións políticas, chamadas de rexións administrativas ou de divisións de recenseamento. As municipalidades rexionais, os condados e distritos son subdivisións que agrupan varios municipios entre si. Os habitantes dun dado municipio dentro destas subdivisións mencionadas enriba receben servizos gobernamentais tanto do municipio canto destas subdivisións - excepto no caso dos distritos, onde son as cidades ou a provincia de Ontario que fornecen todos os servizos públicos. Xa os habitantes de municipalidades-independentes, que non fan parte de ningunha das subdivisións mencionadas enriba, receben servizos apenas da municipalidade, e non do municipio - caso a municipalidade en cuestión agrupe máis do que unha vila ou cidade. A maioría destas municipalidades, porén, son compostas dunha única cidade, e polo tanto poden considerarse tamén unha cidade propiamente dita.

En 1996, o número de municipios na provincia era de 815 e o número de municipalidades rexionais era de 13. A partir de 1996, a provincia de Ontario teñen fundido varias destes municipios e municipalidades entre si. O número de municipios foi reducido para 447 e o número de municipalidades rexionais para 8. Alén diso, criaronse 4 cidades independentes, resultante da fusión de varios municipios nunha única gran cidade: Toronto, Otava, Sudbury, Hamilton. Dous novos condados adicionaronse. Metade de todos os municipios de Ontario posúe menos de 5 mil habitantes. A maior parte do norte da provincia, por ser escasamente poboada, non está organizada en subdivisións tales como condados ou municipalidades rexionais.

Condados e municipalidades rexionais fornecen servizos rexionais tales como policiamento, abrigo e educación, para cidades e veciñas que son pequenas demais para arcar cos custos destes servizos.

[editar] Demografía

Crecemento de poboación

Ano Habitantes 1871 1 620 851 1881 1 926 922 1891 2 114 321 1901 2 182 947 1911 2 527 292 1921 2 933 662 1931 3 431 683 1941 3 787 655 1951 4 597 542

Ano Habitantes 1961 6 236 092 1966 6 960 870 1971 7 703 106 1976 8 264 465 1981 8 625 107 1986 9 113 515 1991 10 084 885 1996 10 753 573 2001 11 410 046

Ontario é a provincia máis populosa do Canadá. Máis do 80% da poboación de Ontario moran en cidades, e esta taxa está aumentando. Ontario posúe máis grandes cidades do que calquera outra provincia canadense.

O censo nacional canadense de 2001 estimou a poboación de Ontario en 11 410 046 persoas, un crecemento do 6% sobre a estimativa do censo de 1996, de 10 753 573 habitantes. Máis do 92% da poboación da provincia moran nunha estreita faixa que vai de Windsor ata Otava. Esta rexión comprende apenas 12% da área do Ontario. A rexión metropolitana de Toronto concentra 5,6 millóns de habitantes, e a rexión metropolitana de Otava posúe outros 1,1 millóns.

Os maiores grupos étnicos que compoñen a poboación de Ontario son ingleses, escoceses, irlandeses, franceses, alemáns, italianos e chineses. A maior parte da poboación da provincia é protestante; outras relixións minoritarias na provincia son a Igrexa Católica Romana, o islamismo, o xudaísmo e o hinduísmo.

Ontario posúe aproximadamente 66 mil nativos indíxenas. O 45% deles viven nunha das 186 reservas indíxenas administradas pola provincia, que cobren un total de máis de 700 mil hectáreas de terra. Outros 150 mil habitantes da provincia posúen algún grau de descendencia indíxena.

[editar] Etnias

• Brancos: 80,9% (Principais etnias: ingleses, irlandeses, escoceses, franceses, alemáns e italianos)
• Sur-asiáticos: 4,9%
• Chineses: 3,7%
• Negros: 3,6%
• Nativo americanos: 1,7%
• Filipinos: 1,3%
• Hispánicos: 0,9%
• Outros: 3,0%

[editar] Principais cidades

Ver artigo principal: Lista de cidades de Ontario

• Toronto
  • Misisauga
  • Brampton
  • Oakville
  • Oshawa
  • Markham
  • Richmond Hill
  • Vaughan
  • Whitby
  • Pickering
• Otava
• Hamilton
  • Burlington
• Londres
• Windsor
• Kingston
• Kitchener - Waterloo - Cambridge
• Saint Catharines - Niagara Falls
• Sudbury
• Thunder Bay
• Sault Ste. Marie
• North Bay
• Timmins

[editar] Economía

Ontario é unha das subdivisións máis ricas da América do Norte, grazas á súa economía forte e variada, á súa poboación en gradual crecemento e á existencia de man de obra cualificada. O produto interno bruto en 2003 foi de 494.000 millóns de dólares canadenses, aproximadamente 380.000 millóns de dólares americanos. A economía benefíciase da súa proximidade aos grandes centros de consumo dos Estados Unidos. A provincia canadense está próxima a varia grandes cidades americanas, mercados en potencial para os produtos canadenses.

O sector primario é responsábel do 1,5% do PIB . A provincia posúe preto de 59 mil facendas, onde traballan preto de 97 mil persoas. Actualmente o Ontario posúe preto de 67 mil facendas que ocupan preto do 5% da provincia. A agricultura e a pecuaria empregan 140 mil persoas, e responden por 1% do PIB . O diminuimento do número de facendas as últimas décadas fixo con que o tamaño medio das facendas crecesen. A industria madeireira representa o preto do 0,5% do PIB , empregando aproximadamente 90 mil persoas. A pesca representa o menos do 0,01% , empregando preto de mil persoas.

O sector secundario é responsábel por 28,5% do PIB da provincia. A manufactura é responsábel por 23% do PIB provincial, empregando aproximadamente 1,15 millóns de persoas. A manufactura é a maior fonte de renda da provincia. O valor total dos produtos fabricados en Ontario en 2003 foi de 120.000 millóns de dólares canadenses. A industria de manufactura de Ontario emprega máis da metade de todos os traballadores industriais de todo o Canadá. Os principais produtos fabricados en Ontario son automóbiles, camións e afíns, produtos electrónicos tales como televisión e computadores, aceiro (Hamilton é un dos maiores polos siderúxicos do mundo) produtos alimenticios e produtos químicos.

A industria de construción emprega aproximadamente 325 mil persoas e é responsábel por aproximadamente 4,5% do PIB da provincia. E a minería, anteriomente unha das principais fontes de renda da provincia, caiu, coa diversificación da economía de Ontario e coa crecente modernización nesta área nas últimas décadas - actualmente, a minería representa o apenas 1% do PIB de Ontario. A provincia posúe grandes reservas de níquel - un oitavo do níquel do mundo prodúcese en Ontario - cobalto, cobre, ouro, prata e cinco.

O sector terciario representa o 70% de todo o PIB de Ontario. Servizos comunitarios, comerciais e persoais responden por 23% do PIB provincial, e empregan máis de 2,25 millóns de persoas. Servizos financeiros e imobiliarios empregan 390 mil persoas, e son responsábeis por 22% do PIB de Ontario. Toronto é a capital financeira do Canadá. O comercio por atacado e varexo representa o 15% do PIB da provincia, e emprega aproximadamente 1,4 millóns de persoas. Transportes, telecomunicacións e utilidades empregan aproximadamente 568 mil persoas e representa o 7% do PIB da provincia. Servizos gobernamentais responden por 3% do PIB de Ontario e empregan 280 mil persoas. Cerca do 50% da electricidade consumida no Ontario xerase en fábricas nucleares, 25% xerase en fábricas hidreléctricas, e a maior parte do restante xerase en fábricas termoeléctricas en xeral (que poden utilizar carbón, óleo ou gas natural como combustíbel).

[editar] Educación

[editar] Escolas

As primeiras escolas a seren construídas no que é actualmente o Ontario inauguraronse durante a década de 1780. Estas escolas - common schools - ensinaban apenas o que constitúe actualmente a educación básica ou fundamental. En 1807, unha lei obrigou a entón colonia británica de Canadá Superior a construír unha escola secundaria - grammar school - en cada un dos oito distritos da colonia. A colonia deu ás cidades e ás vilas onde tales escolas estaban situadas a responsabilidade de administración. Moitas destas cidades e vilas cobraban polo ensino.

Durante a década de 1870, o sistema escolar público adquiriu o seu presente formato - organización entre elementary schools (1^a a 8^a serie) e high schools (9^a a 12^{a serie). Cada cidade - ou, en rexións menos densamente poboadas, distritos educacionais, que abranxe unha grande área e diversas vilas - é servida por un distrito escolar. Todas as institucións de educación no Ontario precisan seguir padróns instituídos pola provincia, como os libros a seren usados, e a prohibición de cobranza polo ensino, por exemplo. Alén das escolas públicas administradas polos municipios, existen tamén escolas adminstradas pola Igrexa Católica Romana e varias escolas privadas. Todas as crianzas entre 6 e 16 anos de idade precisan ir á escola.}

^{En 1999, as escolas públicas da provincia atenderon preto de 2,038 millóns de estudantes, empregando aproximadamente 110 mil profesores. Escolas privadas atenderon preto de 90,6 mil estudantes, empregando aproximadamente 7,1 mil profesores. O sistema de escolas públicas da provincia consumiu preto de 17,108.000 millóns de dólares canadenses, e o gasto das escolas públicas por estudante é de aproximadamente 8 mil dólares canadenses.}

^{Tanto as escolas públicas canto as escolas católicas susténtanse a través de impostos municipais e de verbas dadas polo goberno de Ontario. A maior parte das escolas existentes na provincia ensinan fundamentalmente en inglés, aínda que algunhas, localizadas en cidades que posúen unha razoábel poboación francófona, ensinen fundamentalmente en francés.}

^{[editar] Bibliotecas}

^{A primeira biblioteca pública de Ontario foi constrída en Niagara Falls. Este número había expandidose para 60 no ano da independencia do Canadá, 1867. Actualmente, existen centenas de bibliotecas públicas ao longo do país, controladas pola provincia, polos municipios ou por institucións educacionais. Alén diso, a Biblioteca Nacional do Canadá está localizada na provincia, en Otava.}

^{[editar] Institucións de ensino superior}

^{A Universidade de Toronto é a maior universidade do Canadá, e unha das máis renomadas do país. Foi fundada en 1827, como King's College. En 1850, o nome da institución mudou para o nome actual. É coñecida internacionalmente principalmente polos seus programas na área de medicina, dereito e de idiomas en xeral. É a universidade que máis recebe verbas do goberno provincial e nacional, e unha das máis ben orzamentadas do mundo.}

^{Á parte da Universidade de Toronto, Ontario posúe outras 27 universidades e faculdades. A Universidade de Waterloo, en Waterloo, é coñecida polo seu programa de enxeñaría. A Universidade Queens, en Otava, e a Universidade McMaster, en Hamilton, son coñecidas polos seus programas de medicina.}

^{[editar] Transportes e telecomunicacións}

^{Rios, lagos e hidrovías tiveron un papel esencial ao longo da historia de Ontario. Os primeiros exploradores europeos a explorar a rexión - fundamentalmente, franceses - exploraron a rexión seguíndo ríos e lagos existentes - como o Río san Lourenzo, o Río Ottawa e os Grandes Lagos, por exemplo. Eles seguian estes corpos de auga vía terra, acompañando o litoral do corpo de auga, ou vía hidrovía, a través de canoas ou navíos.}

^{Actualmente, durante a estación de navegación - onde as augas do Río son Lourenzo non fican cubertas de xelo, entre abril e decembro, varios navíos trafegan entre o Océano Atlántico ata os Grandes Lagos. 869 quilómetros de canais artificiais espallanse na rexión. Durante a estación de xelo - xaneiro ata marzo - as augas do Río san Lourenzo tórnanse perigosas á navegación de navíos, e esta é interrompida ata o inicio da estación de navegación.}

^{Ontario posúe preto de 72 mil quilómetros de estradas e autoestradas , a maior parte delas pavimentada. A rexión máis densamente cuberta por autoestradas é o sur da provincia. Entre as inúmeras autoestradas que espallanse polo Ontario, a máis movida delas é a Autoestrada Macdonald-Cartier, que inicíase en Windsor, pasa por Londres, Oakville, Misisauga, Toronto, Pickering, Oshawa e Kingston, estendéndose ata a fronteira coa provincia canadense de Quebec. Esta autoestrada é a autoestrada máis movida do mundo - especialmente no trecho que pasa na rexión metropolitana de Toronto.}

^{Ontario posúe 13 351 quilómetros de ferrovías, respondendo por un cuarto da malla ferroviaria canadense. A maior parte da malla ferroviaria de Ontario espallase no sur da provincia - esta é a rexión máis densamente cuberta por ferrovías por quilómetro cadrado de todo o país. As principais compañías ferroviarias que operon na provincia son a Canadian National Railway, a Canadian Pacific Railway e a VIA Raíl. A GO Transit atende a máis de cen mil pasaxeiros por día, transportando pasaxeiros entre Toronto e cidades veciñas, estendéndose ata Hamilton e Oshawa.}

^{O Aeroporto Internacional Lester B. Pearson, localizado en Misisauga, é o aeroporto máis movido do Canadá. Move preto de 29 millóns de pasaxeiros por ano, e é o principal centro aeroportuario do país.}

^{Louis Roy, a Frenchman from Quebec, published the first newspaper of the Ontario region. His paper, the , or American Oracle, first appeared in 1793 in Newark (now ). York (now Toronto) became the capital of Ontario in 1797, and the Gacette moved there in 1798. It was published until 1849.}

^{O primeiro xornal publicado no que actualmente constitúe a provincia de Ontario, o Upper Canada Gacette, publicouse en 1793, na antiga Newark - actual Niagara-on-the-Lake. Catro anos despois, o xornal pasaría a publicarse en York - actual Toronto, sendo publicado ata 1849. Actualmente, preto de 450 xornais publícanse en Ontario, dos cales preto de 45 son diarios. A maioría destes xornais publícanse en inglés, mais outros publícanse en chinés, en francés e en italiano. Cerca de 700 periódicos publícanse en Ontario. O xornal de maior circulación diaria no Canadá é o Toronto Star de Toronto.}

^{A primeira estación de radio inaugurouse en Hamilton en 1922. A primeira estación de televisión fundouse en 1952, en Toronto. Actualmente, a provincia posúe preto de 170 estacións de radio e 30 estacións de televisión.}

^{[editar] Véxase tamén}

	Provincia canadense de Ontario
Capital:	Otava
Principais cidades:	Kitchener | Kingston | London | Mississauga | Otava | St. Catharines | Sault Ste. Marie | Thunder Bay | Toronto | Waterloo | Windsor
Condados:	Bruce | Dufferin | Elgin | Essex | Frontenac | Grey | Haliburton | Hastings | Huron | Lambton | Lanark | Leeds e Grenville | Lennox e Addington | Middlesex | Northumberland | Perth | Peterborough | Prescott e Russell | Renfrew | Simcoe | Stormont, Dundas e Glengarry | Wellington
Municipalidades Rexionais:	Durham | Halton | Muskoka | Niagara | Oxford | Peel | Waterloo | York
Distritos:	Algoma | Cochrane | Kenora | Manitoulin | Nipissing | Parry Sound | Rainy River | Sudbury | Thunder Bay | Timiskaming
Cidades ou municipalidades independentes:	Barrie | Belleville | Brant | Brantford | Brockville | Chatham-Kent | Gananoque | Guelph | Haldimand | Hamilton | Kawartha Lakes | Kingston | London | Norfolk | Orillia | Ottawa | Pembroke | Prince Edward | Prescott | Peterborough | Quinte West | Smiths Falls | St. Marys | St. Thomas | Stratford | Sudbury | Toronto | Windsor

Divisións administrativas do Canadá
Provincias: Columbia Británica | Alberta | Saskatchewan | Manitoba | Ontario | Quebec | Nova Brunswick | Illa do Príncipe Eduardo | Nova Escocia | Terra Nova e Labrador Territorios: Yukon | Territorios do Noroeste | Nunavut