Arşîpela Malay
Ji Wîkîpediya
Arşîpela Malay, an jî Arşipela Endonezya, Arşîpelaka(Komgirav) nevbara başûr rojhelata Asya û Awûstralya de ye. Ew Okyanûsa Hindê û Okyanûsa Mezin li hev vediqetîne. Bi 200,000 giravan ew Arşîpela herî mezina dinê ye. Li ser wan giravan Endonezya, Filîpîn, Sîngapûr, Brûney, Malezya bi navçeya Sarawak û Sabah Labuan ve, Tîmora Rojhelat, Papûa Gîneya Nû he ye. Lê, gorî hinan Papûa Gîneya Nû li ser Asya ne li ser parzemîna Awustralya tê hejmartin.
Ji bo ew arşîpelê gelek mezine û gelek komgirav li ser hêne, hin giravên nav hev de kom bûn mirov dikana yek bi yek arşîpelnan cihê bihasî ne. Wek:
- Komgirava Mezina Sunda
- Komgirava Biçûka Sunda
- Komgirava Maluku
- Komgirava Fîlîpînan
Bi tunî 2 milon km² rûerdê arşîpelê he û li ser dor 300 milon kes dijî ye. Giravên herî mezina li arşîpelê Gîneya Nû (hundirîna gumanbara), Brûney û Sumatra ye. Girava herî pir kes li dijî Java ye.
Li ser arşîpelê hin êtûnên çalak hêne. Çîyayê herî mezinê li ser arşîpelê bi 4,101 m çîyayê Kinabalu ye. in Sabah with a height of 4,101 m (an jî Puncak Jaya li Papua bi 4,884 m, ku Gîneya Nû hundira se).
Ji bo arşîpelê li dor Ekwatora suruştê li wir tropîkal e.
Arşîpelê bi piranî epê dem bin dagirkirina Holanda de bû.