PNG
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
PNG /pɪŋ/ steht fyr Portable Network Graphics un isch ä Grafikformat. S isch als freyer Ersatz fyrs ältre proprietäre Format GIF entworfe worre un isch winigr komplex wiä TIFF. Die Date werre verlustfrey komprimiert abgschpeichert (im Gegesatz zuem verlustbehaftete JPEG-Dateiformat).
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Eigeschafte
S PNG-Format het kei Patentbschränkunge, wies bi GIF bies 2004 duerch Vowendung vum LZW-Algorithmus der Fall gsi isch un konn daher frey un kostenlos vun jedem glese un gschriibe werre. S isch ä universells, vum World Wide Web Consortium onerkonnts Format un wird vun moderne Web-Browser unterstytzt.
PNG het – mit Usnôhm vun Animatione – alli Möglichkeite, wue au GIF kenne tuet, d Kompression vun de Bilddateie isch im Allgemeine anr besser als bie de GIF-Dateie. Des machts zuem sehr zweckmässige Format.
PNG konn wiä GIF Pixel us ra Farbpalett mit bies zue 256 Yträge verarbeite. Därüber isch d Schpeicherung vun Graustuefebilder mit 1, 2, 4, 8 oder 16 Bit un Farbbilder (RGB) mit 8 odr 16 Bit pro Kanal (also 24 beziehungswies 48 Bit pro Pixel) möglich.
PNG-Dateien kinne Transparenzinformatione enthalte, entweder in Form vun nem Alphakanal oder fyr jedi Farb us de Farbpalett. Ä Alphakanal isch d zusätzlich Information, wue fyr jedes Pixel ôngebe wird, wiäviel vum Hintergrund durchgucke soll. PNG unterstytzt Alphakanäl vun 8 oder 16 Bit, was 256 beziehungswies 65536 Abschtufunge vun de Transparenzstärki entspreche tuet. Bi GIF isch nuer möglich, ä einzige Farb us de Paletteyträg als vollschtändig transparent zue deklariere. S PNG-Format erloubt somit, uabhängig vum Hintergrund d Kante vum Text un Bilder zue glätte. Man kônn echti Schlagschatte vowende, wue im Hintergrund usblende tuen oder Bilder erzeuge, wue bliebig gformt sin - wenns Programm zuer Onzeig vun de Bilder PNG-fähig isch.
Bsunders d'Rendering Engine Trident vu Microsoft, wo im Internet Explorer fyr Windows un doruf ufsetzende Browser wie dr T-Online-Browser fer Windows oder dr AOL-Browser fer Windows, het Problem mit de Darschtellung vun PNG-Dateien, vor allem bi Bilder mit Alphakanal. D neueschte Versione vun de Browser mit dr Rendering Engines Gecko (z.B. Mozilla Firefox), KHTML, (z.B. Konqueror, Safari), Persto (z.B. Opera) un Tasman (wie dr inzwische igstellt Internet Explorer fyr Macintosh) unterschtütze PNG witgehend fehlerfrey. S gibt allerdings Workarounds fyr d fehlerhafti Browser. Microsoft het inzwischen ôkündigt, des diä geplant Version 7 vum Internet Explorer PNG-Grafiken komplett unterschtütze soll.
Obwohl diä Kompressionsmethode bi PNG in de Regel ditlich kleineri Dateie erzeugt als biem GIF, schpeichri viili Programme (z.B. au GIMP) PNG-Dateie nit optimal ab, was zue unnötig grosse Dateien fyhre tuet. Verschiedeni Programme ermögliche ä verluschtfreye Neukomprimierung un oft wesentlich kleineri Dateie (lueg unte).
1995 isch mit de Entwicklung begonne un im März 1997 als RFC 2083 veröffentlicht worre. Im November 2003 het s W3C s Dateiformat PNG als W3C-Empfehlung voabschiedet. S wird domit au gliichzytig zuem ISO-Standard ISO/IEC 15948:2003 erhobe, wue nunmehr d neuescht Version bschriibt. PNG het de MIME-Typ image/png.
[ändere] Technisch Details
[ändere] Vorfilter
Um d Kompression vun de Bilddate zue vobessre, unterschtytzt s PNG-Format voschiiden Vorfilter, wue uf d Bilddate ôgwendet werre, bevor d eigentlich Komprimierung schtattfinde tuet.
In viile Bilder unterscheide sich bnochbarti Pixel nuer winig vunänônder. Ds beditet, dess d Differenzwert vun denne Pixel vum Betrag her recht klei sin. Werre jetzert schtatt de originale Pixeldate diä Differenzwerte zue de vorongôngenei Pixel vôarbeitet, trete öfters Folge vun gliiche Wert uff; grosse Änderunge kumme nuer relativ selte vor (etwa ôn Objektkante). Des begünschtigt d Komprimierbarkit vun de Date duerch d onschliessendi Komprimierung un isch einer vun de Gründ fyr d geringi Gröss vun PNG-Dateie.
PNG definiert in de derzytige Version fynf voschiideni Filtertype:
| Nummer | Nôme | Bschriebung |
|---|---|---|
| 0 | None | Kei Vorfilterung. S wierd uff de originale Pixeldate gschafft |
| 1 | Sub | S werre d Differenze zuem jewiils links bnachbarte Pixel voarbeitet |
| 2 | Up | S werre d Differenze zuem jewiils dorüber liigende Pixel voarbeitet |
| 3 | Average | S wierd d Differenz zuem Mittelwert usm darüber liigende un nm links bnachbarte Pixel gebildet |
| 4 | Paeth | S wierd usm links bnachbarte, dem drüber liigende un em schräg links-oben bnachbarte Pixel ä so gnennter Paeth-Predictor-Wert brechnet, wue de Pixel fyr d Differenzbildung bstimme tuet |
D verschiideni Filter werre uabhängig vunänonder uff jedi Bildzeili ogwendet; öfters wählt s Onwendungsprogramm automatisch ä Filterkombination us. In viele Fälle bietet de Paeth-Predictor d bescht Ergebniss. De 4. Filtertyp isch noch sinem Erfinder Alan W. Paeth bnônnt worre.
Umkehrt werre nôch de Dekomprimierung vun de Daten umkehrti Versione vun de Filter ôgwaendet, um d eigentlichi Bilddate wiederherzueschtelle.
[ändere] Komprimierung
Nochm Vorfiltre (lueg Filtertype) werre die Date mitm voluschtlose Deflate-Algorithmus komprimiert. Des Vofahre isch fyrs ZIP-Archivformat entwickelt un findet au im gz-Format vum Archivprogramm gzip un im Bildformat TIFF Vowendung. Bislang isch Deflate d einzig unterschtützt Methode. S isch aber absichtlich Roum fyr Erwiterunge glu worre, um in zuekünftige PNG-Versione au ôndri, effizienteri odr schnelleri Algorithme zue unterschtütze. Um Abwärtskompatibilität zue exischtierende PNG-fähige Programme zue gewährleischte, isch derzyt ä Ufnôhm vun ôndri Vôfahre in de Schtandard nit plônt.
[ändere] Vowandti Formate
- MNG (Multiple-image Network Graphics) schpeichert Animatione.
- JNG (JPEG Network Graphics), ä Unterformat vun MNG, unterschtytzt de verluschtbehaftete Teil vun JPEG als Kompressionsvofahre.
[ändere] Vorteil vum PNG
- lizenzkoschtefrey.
- komprimiert verluschtfrey, un dobi meischt kompaktr als vôglichbari Formate.
- unterschtytzt wie s JPEG-Format Echtfarbe.
- unterschtytzt "echti" Transparenz (Alpha-Transparenz).
- unterschtytzt Farbkorrekturmechanisme, wue sicherschtelle, dass ä Bild uff verschiideni Systeme ônnähernd glich ussähne tuet.
- unterliigt m feschte Standard un isch erwiterbar, so dess theoretisch jedes Programm bschtimmti Mindestonforderunge erfylle muess. Usserdem ermöglicht PNG sowohl Ufwärts- als au Abwärtskompatibilität, was Inkompatibilitäte zwische voschiideni Versione reduziere soll.
- ermöglicht usserdem s Abschpeichre vun zusätzliche Informatione in de Grafikdatei, zuem Beispiil Autore- un Urheberhinwiis.
- S isch (duerch integrierte Prüfsumme) möglich, Fehler in de Datei fryhzytig zue erkenne.
- S isch streamable, zuer Interpretation vum Dateiinhalt isch also kei wahlfreyer Zuegriff wiä bi viele TIFF-Dateie notwendig.
- vofygt yber ä optionals 7-Pass-Interlacing noch em Adam M. Costello ("Adam7"), also de allmähliche Bildufbou bi de Übertragung yber lôngsomi Dateleitunge wie etwa im Internet. Dobei trete winiger Bildverzerrunge uff wiä biem GIF. Schu bi gonz gringer Ybertragung isch berits ä relativ brouchbari Darschtellung möglich.
[ändere] Nochteil
- S bietet kei Möglichkeit zuer Animation wiä s GIF-Format. Dertzue ischs MNG-Format gschaffe worre, wue abr bislong kei nennenswerti Vobreitung erreicht het.
- Ä paar Browser unterschtytze PNG nuer teilwiis beziehungswiis zeige bsunders PNG-Dateien mit Alphakanalinformation fehlerhaft ô. Au de Internet Explorer fyr Windows wierd vorussichtlich ärscht ab de Version 7, wu Mitte 2006 erschiint, de volle Alphakanal unterschtütze. Wie bi GIF sin jedoch au dert Ja-Nein-Transparenze möglich, so dess im Vogleich zue GIF in derre Hinsicht ah bisher kei echter Nôchteil entschtônde isch.
- ermöglicht nit s eifache Lade vun Bildteile. Wer nuer ä Usschnitt vum Bild lade möcht, muess alli Bildzeile dävor mitlade. Im Fall vun PNG-Dateien, wue nit sequentiell, sundern interlaced gspychert worre sin, muess sogar no mä glade werre.
- D Kompressionsrate vun verluschtbehaftete Algorithme, wiä s unter ôndrem bi JPEG vowendet werre, erreicht de voluschtfreye Algorithmus vun PNG bie bschtimmte Bildarte wiä Fotos nytyrlich nit. Au im Vogleich zue Algorithme, wu uf bschtimmti Klasse vun Bilddate schpezialisiert sin, etwa nuer fyr gscannti Dokumente, kônn PNG meischt nit mithalte.
- D Kompression bnötigt vogliichwiis mä Rechezyt als d ältre Vofahre wie etwa Louflängekodierung oder LZW.
- unterschtytzt zwar ybettete Metainformatione, wue aber weder im EXIF- nochm IPTC-Standard entschpreche tuen.
[ändere] Literatur
- Greg Roelofs: PNG: The Definitive Guide. O'Reilly & Associates, Inc., 1999. ISBN 1-56592-542-4. Online-Version
- Jörg Stroisch, Thorsten Olscha: Webgrafik-Optimierung Markt + Technik, Mchn., 2003 2. Aufl. ISBN 3827265304
[ändere] Ekschterni Syte
- PNG-Webpräsenz mit vieli Informatione un dem Standard (Änglisch)
- Offizieller W3C-Standard, entspricht ISO/IEC 15948:2003 (Änglisch)
- Vorteile vum PNG-Format (Änglisch)
- PNG – d Vorurteil un d Fakte (Dütsch)
- S Grafikdateiformat PNG (Dütsch)
- Grafikformate fyrs Web: Unterschiede JPEG, GIF, PNG
- CSS-basierter Workaround fyr Alpha-Transparenz im Internet Explorer (Änglisch)
- JavaScript-basierter Workaround für Alpha-Transparenz im Internet Explorer (Änglisch)
- Ä Serie vun Teschts fyr PNG-unterstützendi Browser (Änglisch)
[ändere] Software zuer Neukomprimierung
Luege au:
