Хунсем

Википедири материал

Хунсем, — II—IV ĕмĕрсенче Урал тăрăхĕнче угрсемпе сарматсенчен, тата II ĕмĕрте ку вырăна Китай çеçенхирĕнчен куçнă тĕрĕк чĕлхепе калаçакан хуннусенчен йĕркеленнĕ халăх.

[тӳрлет] Истори

Пирĕн эрăччен хунсем Монголи çеçенхирĕсенче пурăннă. Хунсем Вăтам Азирен Çурçĕр Кавказпа Меоти (Азов) кӳлли таврашне пирĕн эрăри 370-374-мĕш çулсенче хăпса тухнă. Вĕсене ун чухне Паламар патша ертсе пынă.

Ку хушăра Туранра пурăнакан авалхи чăваш йăхĕсем пурте: чăвашсем те, сăкăтсем те, сăварсем те, массакетсем те, шăхальсем те, уписем те, саккисем те, эссекӳльсем те хунсен уртине кĕнĕ. Çак 374 çултан пуçласа вара Халăхсен Аслă Куçса Кайăвĕ (Великое Переселение Народов) пуçланнă.

"Весь Восток задрожал при внезапно разнесшихся вестях, что от крайних пределов Меотиды, между ледяным Танаидом и свирепыми народами Массагетов, где Александровы запоры сдерживают дикие племена скалами Кавказа, вырвались рои гуннов, которые, летая туда и сюда на быстрых конях, все наполняли резней и ужасом".—

çырать IV — V ĕмĕрсенче пурăннă христиан çыравçи Иероним.

[тӳрлет] Паллă ĕмпевĕсем

• Аттил — хунсен ĕмпĕвĕ.
• Ирнак — Аттил ывăлĕ, хунсен ĕмпĕвĕ.
• Моте — хунсен ĕмпĕвĕ.
• Пӳçӳйттан — хунсен ĕмпĕвĕ
• Тинĕс — Аттил ывăлĕ, хунсен ĕмпĕвĕ.
• Улат — хунсен ĕмпĕвĕ.
• Эллак — Аттил ывăлĕ, хунсен ĕмпĕвĕ.
• Хуханье — хунсен ĕмпĕвĕ.
• Çиликкат — хунсен ĕмпĕвĕ.
• Çинçипул — хунсен ĕмпĕвĕ.

[тӳрлет] Çавăн пекех пăхăр

• Хĕркке — Аттил арăмĕ.