Iruñeko Erresuma
Wikipedia(e)tik
| Euskal Herriko historia |
 |
| Historiaurrea eta Antzin Aroa |
| Erdi Aroa |
|
| Aro Modernoa |
|
| Aro Garaikidea |
|
| Kronologiak |
|---|
Iruñeko Erresuma Nafarroako Erresumak lehen mendeetan hartu zuen izena da. 824. urtean sortu zen. Eneko Aritza izan zen bertako lehen erregea.
[aldatu] Historia
Iruñeko Erresuma baskoien lurraldeetan sortu zen, erromatarren aurreko tribua. Mendebaldeko Pirinioak lurralde estrategikoa zen, Pirinioak igarotzeko toki aproposa baitzen, Ekialdeko Pirinioekin batera.
Karolingiar inperioak behin baino gehiagotan erakutsi zuen lurraldeaz jabetzeko nahia, baina ez dago batere argi eragina zenbaterainokoa izan zen, Iruñean ere ez, garaiko hiri handiena zena. Ezaguna da 778ko abuztuaren 15ean gertatutakoa, Carolus Handiak Iruñeko harresiak eraitsi ondoren, euskal tribuek armadaren atzealdea ezdeustu zuten Orreagako guduan.
806 eta 812 urteetan, badirudi Iruñea frankoen menpean zegoela. Hala ere, enperadore frankoek ezin zuten inperioz haraindiko lurraldeak behar bezala zaindu, etxean zuten arazoak zirela-eta. Horrela, apurka-apurka eskualdea inperioaren eraginetik ateratzen joan zen eta bertako dinastia indartzen. 824. urtean, Eneko Aritza buruzagia bertako errege izendatua izan zen, Iruñeko errege-erreginen aitzindari.
