William Shakespeare

Ut Wikipedy

William Shakespeare

William Shakespeare (* 23 april 1564, Stratford-upon-Avon - 23 april 1616, Stratford-upon-Avon) wurdt yn it algemien sjoen as de bêste Ingelske skriuwer ea. Syn wurk hie en hat oer de hiele wrâld in geweldige ynfloed. As toanielskriuwer skreau er net allinne krêftige trageedzjes mar ek guon fan de meast oansteklike komeedzjes dy't ea ferskynd binne. Fierder hat er 154 sonnetten skreaun en in ferskaat oan oare gedichten. It is Shakespeare syn jefte om boppe it ferhalende út te stekken, en sa it goed en kwea fan de minsklike natuer te beskriuwen. Hjirtroch wurde guon fan syn gedichten sjoen as hichtepunten fan de Ingelske literatuer.

Nei alle gedachten hat er syn measte wurk skreaun tusken 1585-1610, alhoewol de krekte data en kronology fan de stikken dy't oan him taskreaun wurde, net eksakt bekend binne.

[bewurkje seksje] Identiteit en Skriuwerskip

De identiteit fan de toanielskriuwer William Shakespeare wie en is ûnderwerp fan diskusje. In grutte mearderheid fan kenners hâldt it derop dat de akteur Shakespeare en de skriuwer Shakespeare ien en de deselde persoan binne, mar troch de jierren hinne wurde de messen hjir geregeld oer slipe.

Ek is net elts it der oer iens dat Shakespeare alle oan him taskreaune toanielstikken yndied sels skreaun hat. Der binne sterke oanwizings dat guon fan 'syn' stikken mooglik skreaun binne troch tiidgenoaten.

[bewurkje seksje] Biografy

Shakespeare waard berne yn Stratford-upon-Avon, Ingelân, yn april 1564, as soan fan John Shakespeare en Mary Arden. Hy is doopt op 26 april fan dat jier en 23 april wurdt sjoen as syn bertedatum. Hy troude op 28 novimber 1582 mei Anne Hathaway. Oant syn ferskinen yn literêre rûnten yn Londen om 1590 hinne is der suver neat oer Shakespeare bekend.

Yn Londen groeide Shakespeare út ta ferneamd akteur, skriuwer en diel-eigner fan it profesjonele toanielselskip The Lord Chamberlain's Men - neamd nei harren aristokratyske beskermhear. Nei it ferstjerren fan keninginne Elizabeth I en de ynstallaasje fan kening James I yn 1603, waard it selskip adoptearre troch de nije monarch en kaam bekend te stean ûnder de namme The King's Men. Ut ferskate dokuminten oer ûnder oaren saketransaksjes blykt dat de ynfloed fan Shakespeare yn Londen woeks. Sa kocht er it grutste hûs yn Stratford. Om 1611 hinne hold er op mei wurkjen en hy kaam op 23 april 1616 te ferstjerren. Hy bleau oan syn dea troud mei Anne. Yn 1583 krigen hja in famke, Susannah, en twa jier letter in twilling, Judith en Hamnet. De jonge is al op syn alfde ferstoarn, en it soe kinne dat dat de motivaasje wie foar de trageedzje Hamlet, prins fan Denemark.

[bewurkje seksje] Shakespeare syn wurk op kategory

Syn wurk is as folget yn te dielen:

Shakespeareaanske trageedzjes
- De Trageedzje fan Romeo en Julia
- De Trageedzje fan Macbeth
- De Trageedzje fan Kening Lear
- De Tragyske histoarje fan Hamlet, Prins fan Denemark
- De Trageedzje fan Otello, de Moar fan Feneesje
- De Trageedzje fan Titus Andronikus
- De Trageedzje fan Julius Caesar
- De Trageedzje fan Antonius en Kleopatra
- De Trageedzje fan Koriolanus
- De Histoarje fan Troilus en Kressida
- It Libben fan Timon fan Atene
Shakespeareaanske komeedzjes
- In Komeedzje fol Fersinnen
- Ein goed, alles goed
- Nei jim beleavjen
- In midsimmernacht-dream
- Folle spul om neat
- Lyk om lyk
- De stoarm
- De fekke nuet
- Trijekeningejûn
- De keapman fan Feneesje
- De fleurige wyfkes
- Leafde's Lêst net Leanne
- Leafde's Lêst al Leanne (is ferlern gean)
- De Twa Eallju fan Ferona
- Perikles, prins fan Tyre
- Symbeline
- It winterjouns-teltsje
- Kardenio (is ferlern gien)
Shakespeareaanske histoaryske stikken
- De Trageedzje fan Kening Richard III
- De Trageedzje fan Kening Richard II
- Kening Hindrik VI, diel 1
- Kening Hindrik VI, diel 2
- Kening Hindrik VI, diel 3
- Kening Hindrik V
- Kening Hindrik IV, diel 1
- Kening Hindrik IV, diel 2
- It Libben fan Kening Hindrik VIII
- Libben en dea fan kening Jan
- Kening Edward III