Kalevi Sorsa
De Wikipedio
| Gramatikala revizo bezonata |
Taisto Kalevi Sorsa ye 21 di decembro 1930 til 16 di januaro 2004. Il esis maxim longe kom prima ministro en Finlando, entote quarfoye.
Kalevi Sorsa naskis en Haapamäki, centra Finlando, ma il frequentis skolo en Jyväskylä e Lappeenranta. Il studiis en Tampere che Sociala Alta-skolo e divenis jurnalisto ye 1957. Laureato en sociala cienci il divenis ye 1963, kande il ya laboris en Paris.
Ye 1949 Sorsa praktikis kom jurnalisto en “Kansan Työ” (‘La Laboro dil Populo’). L’ unesma texto da Sorsa publikigesis en “Työläisnuoriso” (‘La Laboristo-yunaro’) ye 1951 pri lua longa turo kun amiko en Europa. (Pos la milito kontakti kun exterlandi esis rara.)
L’ aktiva yun-unionisti laboris en multa jurnali socialdemokrata. Ye 1952 ilu nominesis la redaktisto di “Työläisnuoriso”, qua balde chanjis lua nomo a “Vihuri” (‘Burasko’). Ye 1954 Sorsa divenis la chefredaktisto. Il esis la unesma jurnalisto, qua interviuvis autoro Väinö Linna pos la publikigo di “La nekonocita Soldato”.
Kalevi Sorsa ed Irene Lääkäri mariajis ye 1953. Li vivis en Helsinki, ma ye 1959 Sorsa nominesis al ofico dil UNESCO. La gespozi habitis Paris de 1959 til 1965. Retroveninte a Finlando Sorsa sempre laboris che UNESCO, nun kom chefsekretario dil UNESCO-delegitaro en Finlando.
Ye 1960a yari en la Socialdemokrata Partiso esis interna konflikti, ed on bezonis nova fizionomo che la partiso. Ye 1969 Sorsa partoprenis partisala kunveno en Turku. Il elektesis partiso-sekretario, pro ke il ne perdabis sua reputeso dum la konflikti. Lua empiriko pri exter-landi e linguala saveso esis avantajo.
Ye 1970 Sorsa elektesis a parlamento per la maxim granda quanto de voti en la Socialdemokrata Partiso. Ye 1972 Sorsa divenis ministro dil exterlandal aferi, e pos kelka monati il formacis lua unesma rejimo. Anke Urho Kekkonen, la prezidanto, suportis la nova politikisto.
La rejimo laboris plu kam mil dii. Tatempe la prezidanteso di Kekkonen prolongesis per specala lego, Finlando kontratis kun EEC e ligis diplomatala kontakti kun amba Germanii (West-Germania ed Est-Germania). Sociala sekureso kreskis en la lando.
Ye 1975 Sorsa divenis prezidanto dil Socialdemokrata Partiso. Sorsa translacis la partiso adsinistre e parolis, exemple, pri socialigo di banki. Tamen balde il divenis nove moderanta. Omna partisi serchis koncilio en politiko.
En la fino di 1970a yari Sorsa nominesis unesme kom membro desarmizo-grupo e pose kom membro di prezidantaro di Socialista Internacionalo. Ibe laboris anke kun Olof Palme, Bruno Kreisky e François Mitterrand.
Certene Sorsa pensis partoprenar prezidental elekto en Finlando, ma altra politikisti che la Socialdemokrata Partiso esis plu populara. Kom prezidanto di Finlando elektesis de la Socialdemokrata Partiso unesme Mauno Koivisto, pose Martti Ahtisaari e Tarja Halonen. La momento di Kalevi Sorsa pasis ed il mortis pro kancero.
