Ter-tremo
De Wikipedio
| Gramatikala revizo bezonata |
'Ter-tremo o sismo esas geologiala fenomeno. Ter-tremo eventas kande kontinento-plaki movas una vers altra. Ulatempe la tensinta forci di plaki detonas efektigante ter-tremo.
La tremi mezuresas per seismografili e la forteso anuncesas segun la Richter-skalo.
| tempo | loko | forteso segun Richter-skalo |
perisinti |
|---|---|---|---|
| 8 di oktobro 2005 | Nord-Pakistan |
|
plu kam 80.000 |
| 26 di decembro 2003 | Bam, Iran |
|
plu kam 40.000 |
| januaro 2001 | Gujarat, India |
|
plu kam 20.000 |
| agosto 1999 | Izmit, Turkia |
|
15.000, posible mem 40.000 |
| 1993 | Latur, India |
|
10.000 |
| 1990 | Gilan-provinco, Iran |
|
plu kam 40.000 |
| 1988 | Spitak, Armenia |
|
25.000, posible mem 60.000 |
| 1976 | Tangshan, Chinia |
|
255.000, posible mem 650.000 |
| 1948 | Turkmenistan, Soviet-Uniono |
|
110.000 |
| 1927 | Xining, Chinia |
|
200.000 |
| 1923 | Yokohama e Tokio, Japonia |
|
150.000 |
| 1920 | Gansu, Chinia |
|
100.000 |
| 1755 | Lisboa, Portugal |
|
70.000 |
| 1556 | Shaanxi, Chinia |
|
830.000 |
[redaktar] Tertremala ondego
Se l' epicentro dil tertremo esas en lito di ula maro od oceano, supra aquo-maso movas tre rapide efektigante ondo. Kande la movanta aquo-maso venas plu basa areo marala, l’ energio di ondo koncentras su kreante ondego (cunamio). Che rivala areo l’ energioza ondego atakas lando destruktante. L' ondego povas movar mem 800 km/h e kreskar til 10 metri venante rivo.
| tempo | loko | perisinti |
|---|---|---|
| 26 di decembro 2004 | Indiana Oceano | 160.000 |
| 1998 | Papua-Nova Guinea | 8.000 |
| 1883 | Krakatau, Indonezia | 36.000 |
| 1792 | Unzen-vulkano, Japonia | 15.000 |
| 365 | Alexandria, Egiptia | multa mili |
