Verkaskipting kynjanna
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Verkaskipting kynjanna hefur einkennt mannkynið frá upphafi. Konur sýsla almennt um matargerð, viðgerðir, leirkeragerð, matvælasöfnun og gæslu forða. Karlar fást aftur við veiðar stórra landdýra, fiskveiði, málm-, tré- og steinsmíði.
George P. Murdock, bandarískur mannfræðingur, tók saman verkaskiptingu í 185 samfélögum sem sjást hér í töflu:
Verk | Eingöngu karlaverk | Einkum karlaverk | Jafnt | Einkum kvennaverk | Eingöngu kvennaverk | % hlutur karla |
---|---|---|---|---|---|---|
Veiðar stærri sjávardýra | 48 | 0 | 0 | 0 | 0 | 100 |
Málmbræðsla | 37 | 0 | 0 | 0 | 0 | 100 |
Málmsmíði | 85 | 1 | 0 | 0 | 0 | 99,8 |
Veiðar stærri landdýra | 139 | 5 | 0 | 0 | 0 | 99,3 |
Trésmíði | 159 | 3 | 1 | 1 | 0 | 98,8 |
Steinsmíði | 67 | 0 | 6 | 0 | 0 | 95,9 |
Smíði úr horni, beini eða skel | 71 | 7 | 2 | 0 | 2 | 94,6 |
Land brotið til ræktunar | 95 | 34 | 6 | 3 | 1 | 90,5 |
Fiskveiðar | 83 | 45 | 8 | 5 | 2 | 86,7 |
Hirðing stærri húsdýra | 54 | 24 | 14 | 3 | 3 | 82,4 |
Jarðvinnsla | 66 | 27 | 14 | 17 | 10 | 73,1 |
Skinnaverkun | 39 | 4 | 2 | 5 | 31 | 54,6 |
Söfnun/veiðar smádýra | 27 | 3 | 9 | 13 | 15 | 54,5 |
Akurvinnsla | 27 | 35 | 33 | 26 | 20 | 54,4 |
Uppskeruvinna | 10 | 37 | 34 | 34 | 26 | 45,0 |
Hreinsun, reyting | 22 | 23 | 24 | 30 | 32 | 44,6 |
Mjaltir | 15 | 2 | 8 | 2 | 21 | 43,8 |
Hirðing minni dýra | 19 | 8 | 14 | 12 | 44 | 35,9 |
Vefnaður | 24 | 0 | 6 | 8 | 50 | 32,5 |
Söfnun smærri sjávardýra | 11 | 4 | 1 | 12 | 27 | 31,1 |
Eldiviðarsókn | 24 | 12 | 12 | 23 | 95 | 27,2 |
Klæðagerð | 16 | 4 | 11 | 13 | 78 | 22,4 |
Leirkeragerð | 14 | 5 | 6 | 6 | 74 | 21,1 |
Söfnun villtra jurta | 6 | 4 | 18 | 42 | 65 | 19,7 |
Mjólkurvinnsla | 4 | 0 | 0 | 0 | 24 | 14,3 |
Spuni | 7 | 3 | 4 | 5 | 72 | 13,6 |
Þvottur | 5 | 0 | 4 | 8 | 49 | 13,0 |
Vatnssókn | 4 | 4 | 8 | 13 | 131 | 8,6 |
Matreiðsla | 0 | 2 | 2 | 63 | 117 | 8,3 |
Forðagæsla | 3 | 1 | 4 | 21 | 145 | 5,7 |
[breyta] Heimildir
- Saga mannkyns ritröð AB, 1. bindi. Knut Helle, Jarle Simensen, Sven Tägil og Kåre Tønnesson. 1988. E.J. Stardal íslenskaði. Almenna Bókafélagið Reykjavík.