სოფიკო ჭიაურელი
ვიკიპედიიდან
სოფიკო ჭიაურელი (დ. 21 მაისი, 1937 - გ. 2 მარტი, 2008, თბილისი) — საბჭოთა და ქართველი მსახიობი, საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი (1976), სომხეთის სსრ-ის სახალხო არტისტი (1979). შესრულებული აქვს როლები ასზე მეტ კინოფილმში. სოფიკო ერთადერთი საბჭოთა მსახიობია, რომელიც შვიდჯერ დაჯილდოვდა პრემიით "საუკეთესო ქალის როლისთვის" საერთაშორისო კონკურსებზე.
სექციების სია |
[რედაქტირება] ბიოგრაფია
სოფიკო ჭიაურელი დაიბადა თბილისში, ლეგენდარული მსახიობის ვერიკო ანჯაფარიძისა და კინორეჟისორ მიხეილ ჭიაურელის ოჯახში. ჰყავდა ორი ძმა: ოთარ ჭიაურელი (1915-1964) და რამაზ ჭიაურელი. სოფიკო ასევე განთქმული კინორეჟისორი გიორგი დანელიას დეიდაშვილი იყო (ვერიკო ანჯაფარიძის მხრიდან).
1960 წელს დაამთავრა მოსკოვის სახელმწიფო კინემატოგრაფიის ინსტიტუტის სამსახიობო ფაკულტეტი (ბ. ბიბიკოვის სტუდია) 1960-64 და 1968 წლიდან კოტე მარჯანიშვილის აკადემიური თეატრის მსახიობია, ხოლო 1964-68 წლებში კი — რუსთაველის თეატრის.
სოფიკო ორჯერ იყო გათხოვილი, პირველად გიორგი შენგელაიას გაჰყვა, შემდეგ კი კოტე მახარაძეს.
გარდაიცვალა ხანგრძლივი ავადმყოფობის შემდეგ 2008 წლის 2 მარტს თბილისში, 71 წლის ასაკში. დაკრძალულია დიდუბის პანთეონში, მეუღლის - კოტე მახარაძის გვერდით.
[რედაქტირება] სპექტაკლები
[რედაქტირება] მარჯანიშვილის სახელმწიფო დრამატული თეატრი:
- ნოდარ დუმბაძე "მე ვხედავ მზეს" ხატია, რეჟ. გიგა ლორთქიფანიძე
- ანა აღლაძე "მღელვარე დღეები" კიწი, რეჟ. ვერიკო ანჯაფარიძე ნიკოლას პერიალისი "ბაფთიანი გოგონა" გოგონა, რეჟ. ანზორ ქუთათელაძე
- უილიამ შექსპირი "რომეო და ჯულიეტა" ჯულიეტა, რეჟ. ვახტანგ ტაბლიაშვილი
- ჟან ანუი - "ჟანა დარკი" ჟანა დარკი, რეჟ. ლევან მირცხილავა
- სოფოკლე "ანტიგონე" ანტიგონე, რეჟ. დოდო ალექსიძე
- ნიკოლოზ გოგოლი "ქორწინება" აგაფია ტიხონოვნა, რეჟ. დოდო ალექსიძე
- ალექსანდრე ოსტროვსკი "ტალანტები და თაყვანისმცემლები" ნეგინა, რეჟ. დოდო ალექსიძე
- ვინა დელმარი "იქნებ ბავშვები ფრინველებს ჰგვანან?" როდა, რეჟ. ვერიკო ანჯაფარიძე
- კარლ გუცკოვი "ურიელ აკოსტა" ივდითი, აღადგინა ვერიკო ანჯაფარიძემ
- ფრიდრიხ დიურენმატი "მილიარდერის ვიზიტი" კლარა ცეხანასიანი, რეჟ. მიხეილ თუმანიშვილი
- ივან ბუკოვჩანი "მამლის ყივილამდე" მარიკა მონდოკოვა, რეჟ. ნუგზარ გაჩავა
- კიტა ბუაჩიძე "ეზოში ავი ძაღლია" სარე, რეჟ. გოგი თოდაძე
- პოლ ზინდელი "გვირილა" ბეტი, რეჟ. სოფიკო ჭიაურელი
- ედუარდო დე ფილიპო "ნეაპოლი - მილიონერთა ქალაქი" ამალია, რეჟ. გოგი თოდაძე
- ჰენრიკ იბსენი "მოჩვენებანი" რეგინა, რეჟ. თემურ ჩხეიძე
- მერაბ ელიოზიშვილი "ბერიკონი" იანო, რეჟ. ლევან მირცხულავა
- ლევ ტოლსტოი "ანა კარენინა" ანა კარენინა, რეჟ. მედეა კუჭუხიძე
- ტენესი უილიამსი "იგუანას ღამე" მექსინ ფოკი, რეჟ. მედეა კუჭუხიძე
- ფრიდრიხ შილერი "ვერაგობა და სიყვარული" ლედი მილფორდი, რეჟ. თემურ ჩხეიძე
- ჯაბა იოსელიანი "საქართველოს უკანასკნელი დედოფალი" დარეჯანი რეჟ. მედეა კუჭუხიძე
- ილია ჭავჭავაძე "კაცია ადამიანი" დარეჯანი, რეჟისორი თემურ ჩხეიძე
- ე.დე ფილიპო "ნეაპოლი მილიონერთა ქალაქი" ამალია რეჟ. გოგი თოდაძე
- რ. კლდიაშვილი "საპოვნელა" მათიკო რეჟ. მედეა კუჭუხიძე
- კარლ გუცკოვი "ურიელ აკოსტა" ესთერი, დადგმა კოტე მარჯანიშვილის. აღადგინა სოფიკო ჭიაურელმა
- რ. კლდიაშვილი "იადონას თეატრი" იადონა, რეჟ. გოგი თოდაძე
[რედაქტირება] რუსთაველის სახელმწიფო დრამატული თეატრი:
- უილიამ შექსპირი "ზაფხულის ღამის სიზმარი" ჰერმია, რეჟ. მიხეილ თუმანიშვილი
- ე. ლაბიში "ჩალის ქუდი"ანაისი, რეჟ. რობერტ სტურუა
- მაქსიმ გორკი "მდაბიონი" ელენა ვასილიევნა, რეჟ. გიორგი ტოვსტონოგოვი
- ბერტოლდ ბრეხტი "სეჩუანელი კეთილი ადამიანი" შე-ნტე, შუი-ტა, რეჟ. რობერტ
- ჟან ანუი "ანტიგონე" ანტიგონე, რეჟ. მიხეილ თუმანიშვილი
[რედაქტირება] ვერიკო ანჯაფარიძის ერთი მსახიობის თეატრი:
- მ. სანტანელი "დედა დედოფალი" რეჯინა, რეჟ. თ. კოშკაძე
- რეზო კლდიაშვილი "მარტოობის ბინადარი" ეკა, რეჟ. ნანა მჭედლიძე
- ინგა გარუჩავა, პეტრე ხოტიანოვსკი "პლანეტების დაბადება" მასხარა
- გაბრიელ გარსია მარკესი "სიყვარულის სულთათანა" გრასიელა, რეჟ. თემურ ჩხეიძე
[რედაქტირება] კინოროლები:
- "ჩვენი ეზო" ციცინო, რეჟ. რეზო ჩხეიძე
- "ენგურის ნაპირებზე" თამარი
- "ამბავი ერთი ქალიშვილისა" ლალი, რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
- "ვერის უბნის მელოდიები" ვარდო, რეჟ. გიორგი შენგელაია
- "გენერალი და ზიზილები" ზოსია, რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
- "რაც გინახავს, ვეღარ ნახავ" ტასია, რეჟ. მიხეილ ჭიაურელი
- "ხევსურული ბალადა" მზექალა, რეჟ. შოთა მანაგაძე
- "ფერისცვალება" სოფიკო, რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
- "აურზაური სალხინეთში" თამრო, რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
- "ნატვრის ხე" ფუფალა, რეჟ. თენგიზ აბულაძე
- "რამდენიმე ინტერვიუ პირად საკითხებზე" სოფიკო, რეჟ. ლანა ღოღობერიძე
- "აშიკ-ქერიბი" რეჟ. სერგო ფარაჯანოვი (კინოსტუდია ”ქართული ფილმი”)
- "არ იდარდო!" სოფიკო, რეჟ. გიორგი დანელია (მოსფილმი)
- "არევიკი" არევიკი, რეჟ. ა. აგაბაბოვი
- "ალიბაბა და 40 ყაჩაღი" ალიბაბას დედა, რეჟ. ლ. ფაიზიევი, უმეშ მეჰრა (უზბეკფილმი, F.C. Mehra (ინდოეთი))
- "იყიდება აგარაკი" რეჟ. . პატაპოვი
- "ვიღაცას ავტობუსზე აგვიანდება" ელენე
- "წუთისოფელი" სიდონია, რეჟ. შოთა მანაგაძე
- "ბროწეულის ყვავილი" დედოფალი ანა საიათნოვა, ანგელოზი, მონაზონი, რეჟ. სერგო ფარაჯანოვი
- "დათა თუთაშხია" ნანო, რეჟ. გიგა ლორთქიფანიძე
[რედაქტირება] პრემიები და წოდებები:
- 1964 წ. საქართველოს დამსახურებული არტისტი
- 1976 წ. საქართველოს სახალხო არტისტი
- 1979 წ. სომხეთის სახალხო არტისტი
- 1957, 1965, 1966, 1972, 1973, 1976, 1978, 1992 საერთაშორისო ფესტივალებზე პრიზი ქალის როლის საუკეთესო შესრულებისათვის
- 1980 სახელმწიფო პრემია
- 1996 წ. ვერიკო ანჯაფარიძის სახელობის პრემია
- 1997 წ. ღირსების ორდენის კავალერი
- 1998 წ. შ. რუსთაველის სახელობის პრემია
- 2000 წ. კ. მარჯანიშვილის სახელობის პრემია
- 2002 წ. ნ. ჩხეიძის სახელობის პრემია
- 2003 წ. ”ეკრანის დედოფალი” ვერა ხოლოდნაიას სახელობის პრემია