1990 წლის 11-13 მარტის კონფერენცია

ვიკიპედიიდან

ვიკიპედიის ხარისხის სტანდარტების დასაკმაყოფილებლად, ამ სტატიას ან სექციას ვიკიფიცირება სჭირდება. გთხოვთ, დაგვეხმაროთ მის გაუმჯობესებაში შესაბამისი შიდა ბმულების მითითებით. ამოიღეთ ეს თარგი სტატიის გამართვის შემდეგ.

1990 წელი აღინიშნა ანტისაბჭოთა და ეროვნული მოძრაობების განსაკუთრებული აღზევებით - გაჩნდა მრავალი გავლენის ქვეშ მყოფი, მრავალი მიმართულებისა და მრწამსის „არაფორმალური“ პარტია და მოძრაობა, რომელთაც არ გააჩნდათ რაიმე საკოორდინაციო ორგანო.

1990 წლის 11-13 მარტს ფილარმონიაში მოწვეული იქნა ანტისაბჭოთა და ეროვნული ძალების კონფერენცია, რომელზეც მიწვეული იყო იმ დროს საქართველოში მოქმედი აბსოლუტურად ყველა არაფორმალური გაერთიანება და რომლის მიზანიც იყო შექმნილიყო ორგანო - საკოორდინაციო საბჭოს სახით (ორ-ორი კაცი ყოველი პარტიიდან), რომელიც დაისახავდა ერთიან მიზნებს და კოორდინაციას გაუწევდა ანტისაბჭოთა და ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ყველა აქციას.

კონფერენციის დაწყებისთანავე გამოიკვეთა ორი - მკვეთრად განსხვავებული პოლიტიკური პოზიცია:

• რადიკალური ეროვნული მოძრაობის ძალები, რომლებიც შემოიკრიბნენ ზვიად გამსახურდიას გარშემო აუცილებლად თვლიდნენ საბჭოთა კანონების გამოყენებას, სსრკ კანონის ფარგლებში არჩევნების ჩატარებას, არჩევნების მოგებას და ამ გზით დაფუძნებული ლეგიტიმური ხელისუფლების გამოყენებას საქართველოს საბჭოთა კავშირის შემადგენლობიდან კანონიერი, ლეგიტიმური გასვლისათვის (ამ გზას მაშინ „ლიტვის გზას“ უწოდებდნენ - რამდენადაც ლიტვამ 1990 წლის 11 მარტს სწორედ ამ გზით დაიწყო სსრკ-დან გასვლა).

• სხვა პრო-დისიდენტური და ანტისაბჭოთა ძალები, რომელნიც შემოკრებილნი იყვნენ ეროვნულ-დემოკრატიული პარტის (გიორგი ჭანტურია), ეროვნული დამოუკიდებლობის პარტის (თავმჯდომარე ირაკლი წერეთელი), კონსერვატორული პარტის (თემურ ჟორჟოლიანი,) საქართველოს "მხედრიონის" (ჯაბა იოსელიანი) გარშემო და იდეოლოგიურად მისდევდნენ ანდრეი სახაროვს, მერაბ მამარდაშვილს, ნიკო ჭავჭავაძეს, რევაზ ჩხეიძეს. ეს ძალები არჩევნების გზით პოლიტიკურ განვითარებას შეუძლებლად თვლიდნენ და მოითხოვდნენ პირველ რიგში მიღწეული ყოფილიყო საბჭოთა არმიის გაყვანა საქართველოდან. ზოგადად მათი პოლიტიკური კრედო იყო: „ჯერ - თავისუფლება: შემდეგ - დამოუკიდებლობა“.

ზვიად გამსახურდიამ კონფერენციაზე განაცხადა, რომ თუ საკოორდინაციო საბჭო პრო-დისიდენტური ძალების შემოთავაზებული მიზნით და პროგრამით შეიქმნებოდა მაშინ ეროვნული მოძრაობა გადაიქცეოდა „ანტიეროვნულ“ მოძრაობად და დატოვა კონფერენცია. მასთან ერთად კონფერენცია დატოვა კიდევ რამოდენიმე პოლიტიკურმა ორგანიზაციამ, რომელთაც შემდგომ შექმნეს პოლიტიკური ალიანსი "მრგვალი მაგიდა-თავისუფალი საქართველო".

ამის შემდეგ შექმნილმა „მრგვალმა მაგიდამ“ დაიწყო შემდგომი სამოქმედო პროგრამის შემუშავება, რომელიც 1990 წლის მაისის ბოლოსთვის უკვე მზად იყო. პირველად ეს პროგრამა წარდგენილი იქნა თსუ-ს პროფესორ-მასწავლებელთა და ქართველი ინტელიგენციის წინაშე, თბილისის უნივერსიტეტის მთავარი კორპუსის სააქტო დარბაზში, მაისის მესამე დეკადაში.

„მრგვალი მაგიდის“ მიერ შემუშავებული პროგრამის განხორციელებამ საქართველო მიიყვანა საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის რეფერენუმის გზით საქართველოს დამოუკიდებლობის მიღების აქტამდე და 1991 წლის დეკემბერში საერთაშორისო აღიარებამდე.

ამავე პერიოდში, 1990 წლის მაისის ბოლოს, თბილისის სპორტის სასახლეში ტარდებოდა „ეროვნული ყრილობა“, რომლის მთავარი ორგანიზატორები იყვნენ ეროვნულ-დემოკრატიული პარტა და ეროვნული დამოუკიდებლობის პარტია. ამ ყრილობამ მიიღო გადაწყვეტილება, რომ არ მიიღებდნენ არჩევნებში მონაწილეობას და ამასვე მოუწოდებდნენ მთელ ერს. იმის გამო, რომ "მრგვალმა მაგიდამ" გადაწყვიტა არჩევნებში მონაწილეობის მიღება, გ.ჭანტურიას მხარემ ეს უკანასკნელნი დაადანაშაულა ეროვნული ინტერესების ღალატში და ქართველი ერის შეცდომაში შეყვანაში.

1990 წლის 11-13 მარტის კონფერენციიის დრომ მომხდარი პოლიტიკური გამიჯვნა ფუნდამენტური გამოდგა და 1991-1992 წლების სახელმწიფო გადატრიალების ორ მხარეს წარმოადგენდა.