Кыргыз тили
Wikipedia дан
Кыргыз тили – кыргыздардын эне тили.Кыргызча, Түрк тилинин эн байыркы бир талы.
К.т. 1924-1927 жж. реформаланган араб алфавитинин негизиндеги, 1927-1941 жж. латын алфавитинин негизиндеги жазууда болгон. 1939-жылы кыргыз тилинин алфавитин кириллицага өткөрүү боюнча катуу талкуу жүрүп, 1941 жылдан тартып орус графикасынын негизиндеги жазууда. Жазуу системааларынын өзгөрүшү менен бирге К.т. орфоргафиялык эрежелери да улам такталып келе жатат. Азыр колдонулуп жаткан эрежелер «Кыргыз тилинин орфографиясынын жаңы редакциясы жөнүндө» Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Мыйзам чыгаруу жыйынын 2002-жылдын 28 июнундагы 3 № 380-11 токтому менен бекитилген.
- кыргыз тилинин грамматикасы;
- кыргыз тилинин диалектилери;
- кыргыз тилинин лексикасы;
- кыргыз тилинин орфографиясы;
- кыргыз тилинин тарыхы;
- кыргыз тилинин жазуу эрежелери;
- кыргыз тилинин фонетикасы;
- түрк тили- кыргыз тили сөздүгү (окшош сөздөр) жана кыргызча түшүндүрмө сөздүгү ;
Кыргыз алфавити:
| Letter | Name | IPA | Letter | Name | IPA |
|---|---|---|---|---|---|
| А а | а | /a/ | П п | пe | /p/ |
| Б б | бе | /b/ | Р р | эр | /r/ |
| В в | ве | /v/ | С с | эс | /s/ |
| Г г | ге | /g~ʁ/ | Т т | те | /t/ |
| Д д | де | /d/ | У у | у | /u/ |
| Е е | /je/, /e/ | Ү ү | ү | /y/ | |
| Ё ё | /jo/ | Ф ф | эф | /ɸ/ | |
| Ж ж | же | /dʒ/ | Х х | ха | /χ/ |
| З з | зе | // | Ц ц | це | /ts/ |
| И и | и | /i/ | Ч ч | че | /tʃ/ |
| Й й | й | /j/ | Ш ш | ша | /ʃ/ |
| К к | кa | /k~q/ | Щ щ | ща | /ʃtʃ/ |
| Л л | эл | /l/ | Ъ ъ | ажыратуу белгиси | // |
| М м | эм | /n/ | Ы ы | ы | /ɯ/ |
| Н н | эн | /n/ | Ь ь | ичкертүү белгиси | // |
| Ң ң | ың | /ŋ/ | Э э | э | /e/ |
| О о | о | /o/ | Ю ю | // | |
| Ө ө | ө | /ø/ | Я я | // |
A a - А а B b - Б б C c - Ч ч D d - Д д E e - Е е, Э э F f - Ф ф G g - Г г H h - Х х I i - И и J j -Ж ж K k - К к L l - Л л M m - М м N n - Н н ñ - ң O o - О о Őö- Ө ө Pp - П п Rr -Р р S s - С с T t -Т т U u -У у Űü -Ү Ү Ww -В в Y y - Ы ы Ýý - Й й Z z - З з Sh - Ш
