Periood (Chemie)
Vun Wikipedia
Mit de Periood warrt in de Chemie de Regen in dat Periodensystem betekent. Dat Periodensystem warrt in Regen ünnerenanner (Gruppen) un nevenenanner (Perioden) ünnerdeelt. In de Perioden sünd all de Elementen tohopenfaat, de de lieke Tall Schalen in de Elektronenhüll opwiest.
Binnen een Periood stiggt de Atomtall – dat is de Tall vun Protonen in’n Atomkarn – vun links na rechts vun en Element to’n neegsten jümmers üm een an. Togliek warrt ok de Elektronenschalen opfüllt. De Atomradius warrt dorbi lütter, man de Elektronegativität nimmt to.
De eerste Periood ümfaat blots de beiden Elementen Waterstoff un Helium, dorna bargt jede Periood acht Hööftgruppenlementen. Vun de veerten Periood an kamt noch mol jümmer teihn Nevengruppenelementen dorto, de tomeist twee Elektronen op de butensten Elektronenschaal opwiest. Disse Elementen füllt toeerst de neegstinnere Schaal op, un nich de butenste. De sösste Periood hett tosätzlich noch de 14 Lanthanoiden un de sövte Periood de 14 Actinoiden.
De Lanthanoiden un Actinoiden ünnerscheedt sik blots in de Elektronenkonfiguratschoon in de drüdden Schaal vun binnen un sünd sik dorüm vun’t cheemsch Verhollen teemlich liek. De opstunns bekannten Nevengruppenelementen sünd all Metallen, de to’n groten Deel lieke Egenschoppen hebbt. De Hööftgruppenelementen in de sülven Periood wiest drogegen tomeist teemlich ünnerscheedlich Verhollen op.
