Anjerrevolutie
Van Wikipedia
De Anjerrevolutie (Portugees: Revolução dos Cravos) is de geweldloze omwenteling in Portugal die in 1974 plaatsvond. De revolutie maakte een eind aan het dictatoriale bewind van Salazar en zijn opvolger Caetano. Een dictatuur van ruim veertig jaar onderdrukking, kolonialisme, corporatisme en fascisme kwam hiermee tot een eind.
Door een niet aflatende oorlog in de koloniën in Mozambique, Guinee-Bissau en Angola was Portugal in het begin van de jaren 70 een van de armste landen van Europa geworden. Door de hoge werkloosheid en armoede heerste er een enorme onvrede in het land en werd de roep om democratie steeds groter. Zelfs de geheime politiedienst PIDE kon deze ontwikkeling niet meer de baas. Caetano voerde een aantal schijnhervormingen door: de vrijheid van meningsuiting werd bij wet geregeld en de socialistische partij kreeg het recht om aan verkiezingen deel te nemen. Er waren wel voorwaarden aan deze deelname verbonden: alle partijpropaganda moest worden voorgelegd aan de censuur en na de verkiezingen moesten de afdelingen van de partij die zich met propaganda bezig hielden worden ontbonden. De leider van de socialisten, Mário Soares, die als balling in het buitenland verbleef, werd de toegang tot het land ontzegd. De partij van Caetano, Acção Nacional Popular, had als enige toegang tot radio en televisie.
In het leger ontstond een ondergrondse beweging van met name Kapiteins, de Beweging van de Strijdkrachten (Movimento das Forças Armadas of MFA), die uit was op het omverwerpen van het bewind. Nadat generaal António de Spínola, de oud-bevelhebber in Portugees Guinee of Guinee-Bissau, zich aansloot bij de Beweging van de Strijdkrachten, werd op 25 april 1974 het radiostation Rádio Renascença in Lissabon bezet. De oppositie had een teken afgesproken waarna de revolutie in gang gezet moest worden. Dit teken was het nummer "Grândola Vila Morena" van José Afonso (Zeca). Toen dit om 12 uur 's nachts werd gedraaid, wisten de ondergrondse groeperingen dat het tijd was. De opstand was in gang gezet en andere militaire onderdelen sloten zich bij de opstand aan. 's Middags deed Caetano afstand van zijn macht, zonder dat er een schot was gelost.
De bevolking sloot zich aan bij de staatsgreep die uitgroeide tot een revolutie van het volk. Honderdduizenden mensen vierden het vertrek van het gehate oude regime. De Spínola, die aanvankelijk een staatsgreep zonder vergaande hervormingen in gedachten had, kon niet anders doen dan een democratisch staatsbestel invoeren.
In 1975 werden de eerste democratische verkiezingen sinds jaren gehouden.
De Anjerrevolutie maakte de weg vrij voor de dekolonisatie van Mozambique, Angola, Guinea-Bissau en Kaapverdië, Sao Tomé en Principe en uiteindelijk ook Oost-Timor.
