Belgische gemeente
Van Wikipedia
De Belgische gemeenten zijn de laagste bestuurlijke eenheid in België. De gemeenten zijn gegroepeerd in provincies en arrondissementen. Sinds de federalisatie van het land hebben de gewesten de bevoegdheid over de gemeenten.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De gemeenten werden officieel opgericht in 1795 door de Fransen en zijn dus ouder dan België zelf. De gemeenten met minder dan 5000 inwoners kregen geen recht op een eigen bestuur maar werden gegroepeerd in zogenaamde kantonmunicipaliteiten die als kleinste bestuurseenheid fungeerden. Elke gemeente werd in de kantonraad vertegenwoordigd door een municipale beambte. Gemeenten met meer dan 5000 inwoners vormden elk een afzonderlijke kantonmunicipaliteit.
In 1800 werd de kantonmunicipaliteiten reeds afgeschaft. Alle gemeenten die vertegenwoordigd waren door een municipale beambte werden zelfstandig. Er ontstonden op die manier 2776 zelfstandige gemeenten.
Tijdens het Nederlandse bestuur veranderde er weinig: enkel een aantal kleinere gemeenten werden gefusioneerd.
Bij de Belgische onafhankelijkheid in 1830 werden de gemeenten door de Grondwet gewoon behouden. Er waren op dat moment 2739 gemeenten.
In 1839, bij de erkenning van de huidige grenzen van België, gingen er 124 gemeenten naar Nederland en 119 naar het latere Groothertogdom Luxemburg. Het aantal gemeenten viel daardoor terug tot 2508. Tot 1928 werden er enkele tientallen nieuwe gemeenten opgericht zodat het aantal opnieuw steeg : 2528 in 1850, 2572 in 1875, 2617 in 1900 om een maximum van 2675 te bereiken in 1929. Daarbij zijn ook inbegrepen de gemeenten van de Oostkantons die na de Eerste Wereldoorlog bij België gevoegd werden.
Daarna werden er tot in 1963 enkele kleine gemeenten opgeheven: het aantal gemeenten bedroeg vanaf dat moment 2663. Na de eerste kleine gemeentelijke herindeling in 1964 bedroeg het aantal Belgische gemeenten 2586. Na de wat grotere fusieoperatie van 1970 bleven er nog 2359 gemeenten over. Op 1 januari 1977 werd de grootschalige fusieoperatie doorgevoerd (fusie van Belgische gemeenten) waardoor er in eerste instantie nog 596 gemeenten en na de Antwerpse fusie van 1983 nog slechts 589 gemeenten zijn.
Met het Lambermontakkoord van 2000 werd de gemeente- en provinciewet geregionaliseerd naar de gewesten. Vlaanderen is nu zelf bevoegd om het bestuur van gemeentes en provincies te regelen. In 2006 werd een nieuw gemeentedecreet gestemd.
[bewerk] Naamgeving
[bewerk] Situering
Artikel 4 van het Koninklijk Besluit van 26 mei 1862 bepaalt dat de naamgeving en de schrijfwijze van de Belgische gemeenten enkel kan gewijzigd worden via een Koninklijk Besluit. Men wilde een einde stellen aan de wildgroei van gemeenten die op eigen houtje toevoegingen deden aan hun gemeentenaam. Ze deden dit vooral om onderscheid te maken tussen homoniemen of om een toeristisch aantrekkelijker naam te bekomen.
Na de grootschalige fusieoperatie die eindigde in 1983 is op 24 juni 1988 een nieuwe lijst met de schrijfwijze van de namen van alle gemeenten verschenen in het Staatsblad.
[bewerk] Voorbeelden van officiële naamswijzigingen
- 1949: Liége naar Liège
- 1963: Petegem naar Petegem-aan-de-Leie en Petegem naar Petegem-aan-de-Schelde
- 1972: Clermont naar Clermont-sous-Huy; Mons naar Mons-lez-Liège
- 1977: Gembloux naar Gembloux-sur-Orneau en in 1979 terug naar Gembloux
- 1980: Hekelgem naar Affligem; Glabbeek-Zuurbemde naar Glabbeek
- 1985: Dilsen naar Dilsen-Stokkem
- 2001: Blégny naar Blegny
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Lijst van Belgische gemeenten met de NIS-codes (Nationaal Instituut voor de Statistiek)
- Kerncijfers over alle Belgische gemeenten (Nationaal Instituut voor de Statistiek)
