Branobel
Van Wikipedia
Branobel was de oliemaatschappij opgezet door Ludvig en Robert Nobel in 1876 in Bakoe, Azerbeidzjan, toen onderdeel van het Russische Rijk. Het was aan het einde van de 19e eeuw één van de grootste oliemaatschappijen ter wereld.
[bewerk] Geschiedenis
Op verzoek van zijn broer Ludvig ging Robert Nobel in 1873 naar de Kaukasus, naar Bakoe. Eigenlijk moest hij notenhout voor de geweerproductie kopen. Maar hij zag de kansen van de opkomende olie-hausse. De gebroeders verzekerden zich van de onderzoeks- en gebruiksrechten van de Russische staat voor ruwe olie in het gebied aan de Kaspische Zee. Gezamenlijk ontgonnen ze vanaf 1876 met gunstige aankopen, succesvolle boringen en innovatieve raffinaderijen de oliebronnen daar. In 1877 brachten ze voor het eerst hun uitvinding van de pijpleiding in de praktijk en reduceerden daarmee de transportkosten voor olie aanzienlijk.
Hun bedrijf, het op 15 mei 1878 in Sint Petersburg met een kapitaal van 3 miljoen roebels opgerichte Naftaproduktionsbolaget Bröderna Nobel (Branobel), kon zich handhaven tegen de concurentie, vooral tegen de Parijse tak van de ondernemersfamilies Rothschild en John D. Rockefeller. In dat jaar verscheen ook de Zoroaster in Bakoe, een tanker die de gebroeders in Zweden hadden laten bouwen. Het was de eerste tanker ter wereld, die als zodanig gebruikt werd. In 1903 kwam de tanker Vandal in de vaart voor Branobel, het eerste dieselmotorschip ter wereld. Het was tegelijkertijd ook het eerste dieselelektrische schip ter wereld. Ludvig en Robert lieten een groot park aanleggen (dat nog steeds bestaat) in het Zwarte Stad deel van Bakoe, vlakbij hun huis, Villa Petrolea.
Toen in 1888 Ludvig overleed, nam zijn zoon Emanuel de leiding over van het bedrijf. Op 10 april 1902 tekende het bedrijf een contract voor de aankoop van olievelden in Roemenië die in bezit waren van olieproducent Isabey Hajinsky. Op 17 oktober 1905 kochten ze de olievelden van olieproducent A. Adamov. Het bedrijfskapitaal in 1914-1917 was 30 miljoen roebel. In 1916 was het de grootste oliemaatschappij in Rusland, met een productie van 76 miljoen pud. De Russian General Corporation Oil, die werd opgericht in Londen in 1912 door de belangrijkste Russische en buitenlandse banken, verenigde 20 bedrijven. Hieronder waren A.I. Mantashev & Co., G.M. Lianosov & Sons, Moscow-Caucasus Trade Company, Caspian Partnership, Russian Petroleum Society, Absheron Petroleum Society en anderen. Het bedrijfskapitaal in 1914 was 23 miljoen roebel. Tegen 1917 was dit opgelopen tot 125 miljoen roebel onder leiding van de Russisch-Aziatische Bank.
Op 28 april 1920 namen de Bolsjewieken de macht over in Bakoe en werd Branobel genationaliseerd. De overige oliebelangen in andere delen van Europa konden voor een goede prijs verkocht worden.
[bewerk] Nobelprijs
Ongeveer 12% van het geld dat werd gebruikt om de Nobelprijs in te stellen door Alfred Nobel kwam van zijn aandelen in het bedrijf. Hij was de grootste individuele investeerder.
