Fosfine

Van Wikipedia

Fosfine
Chemische formule en molecuulmodel




Algemeen
Molecuulformule	P H₃
Smiles	P
IUPAC
Andere namen
CAS-nummer	7803-51-2
EINECS-nummer	232-260-8
EG-nummer
VN-nummer
Beschrijving	kleurloos gas
Vergelijkbaar met	trimethylfosfine, trifenylfosfine
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
F+, zeer licht ontvlambaar; T+, zeer giftig; N, milieugevaarlijk
Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: R12, R17, R26, R34, R50 S-zinnen: S28, S36/37, S45, S61, S63
Omgang	niet inademen, blootstelling vermijden
Opslag	gasfles verwijderd houden van direct zonlicht, hitte, vonken en open vlammen; bewaartemperatuur mag niet hoger worden dan 52°C
ADR-klasse
MAC-waarde
LD₅₀ (ratten)	mg/kg
LD₅₀ (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	gas
Kleur	kleurloos
Dichtheid	0,00139 g/cm³
Molmassa	34 g/mol
Smeltpunt	-134 °C
Kookpunt	-87,8 °C
Vlampunt	°C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	312 g/L
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S	Kristallen
Kristalstructuur	trigonaal bipyramidaal
Thermodynamisch gedrag
Δ_fG^o_g	kJ/mol
Δ_fG^o_l	kJ/mol
Δ_fG^o_s	kJ/mol
Δ_fH^o_g	5,4 kJ/mol
Δ_fH^o_l	kJ/mol
Δ_fH^o_s	kJ/mol
S^o_{g, 1 bar}	210,2 J/mol·K
S^o_{l, 1 bar}	J/mol·K
S^o_s	J/mol·K
C^o_p,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Fosfine, ook bekend als waterstoffosfide (PH₃) is een fosforverbinding, een hoogst giftig gas dat vaak voor ongediertebestrijding door beroking wordt gebruikt. Het gas zelf is geurloos, kleurloos, brandbaar, en al in vrij lage concentraties dodelijk.

Voor agrarisch gebruik wordt het vaak verkocht in de vorm van aluminiumfosfidekorrels, waaruit bij contact met regenwater fosfine vrijkomt. Deze korrels bevatten ook andere chemische stoffen waaruit ammonia vrijkomt, wat helpt om de kans op spontane ontsteking of explosie van het fosfinegas te verminderen. Zij bevatten ook andere agentia (b.v. methylthio-alcohol) om het gas een ruikbare "knoflookgeur" te geven om voor de aanwezigheid in de lucht te waarschuwen.

Fosfine wordt ook gebruikt als doteerstof in de halfgeleiderindustrie. Fosfine behoort tot de chemische productgroep "hydrides". Fosfine ontstaat als men witte fosfor in een NaOH oplossing gaat koken. Naast het fosfine ontstaat ook wat difosfine, P2H6, dat verantwoordelijk is voor de zelfontbranding aan de atmosfeer. In oplossing ontstaat daarbij het natriumhypofosfiet waarin het P-atoom omringd is door twee O-atomen en twee H-atomen. Het is daardoor een sterk reducerende stof met veel toepassingsmogelijkheden. Een belangrijke toepassing is de chemische reductie van nikkelionen uit waterige oplossing tot een fosforhoudende nikkellaag die goed kan hechten aan geprofileerde oppervlakken. Zie: stroomloos nikkel