Gewone boon
Van Wikipedia
| Boon | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pronkboon (Phaseolus coccineus) |
|||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||
| Phaseolus |
De gewone boon (Phaseolus vulgaris) is een plant uit de Vlinderbloemenfamilie. Ze is afkomstig uit Zuid-Amerika, en heeft in het Middellandse-Zeegebied zowat het volledige bestand van peulvruchten verdrongen. De plant is éénjarig, van oorsprong windend, doch meerdere "stamvarianten" werden ontwikkeld. De bloem is trosvormig, en de bloei vindt plaats van juni tot september. De boon is de algemene benaming voor de zaden van deze plant, maar er zijn ook bonen die tot andere soorten behoren en ook wordt de gehele peul in veel gevallen boon genoemd.
Inhoud |
[bewerk] Nut
Al vlug leerde de mens de voedzame kenmerken van de plant en vooral diens vrucht kennen, en cultiveerde tal van varianten. De boon wordt vaak als voorbeeld gebruikt in het onderwijs bij practica over de beginontwikkeling van de plant, van kieming tot enkele weken oud. Vele vlinderbloemigen hebben de speciale eigenschap om bacteriën in wortelknollen in symbiose te onderhouden en die bacteriën zijn in staat om stikstof uit de lucht te binden, waardoor vlinderbloemigen geen of veel minder meststoffen nodig hebben om te groeien. Hierdoor kunnen ze ook veel meer eiwitten produceren dan andere planten.
[bewerk] Variëteiten
De soort Phaseolus vulgaris kent veel variëteiten die onderling sterk in uiterlijk en smaak kunnen verschillen. Voor de Nederlandse markt zijn vooral de witte boon, bruine boon, nierboon (kidneyboon), flagolet, de zwarte boon, de kievitsboon, de sperzieboon, haricot vert, en de snijboon van belang. Van de laatste drie wordt de hele peul gegeten.
[bewerk] Verwante soorten
Enkele verwante soorten zijn o.a. de pronkboon (Phaseolus coccineus), de limaboon of wilgenbladboon (Phaseolus lunatis), de mungboon (Vigna radiata) en de tuinboon (Vicia faba). Zie boon voor een uitgebreide lijst.
De kapucijner, suikererwt (sugar snaps) en peultjes zijn alle variëteiten van een andere soort: de erwt (Pisum sativum), een plant uit dezelfde familie, maar uit een ander geslacht.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen
