HAWK (luchtdoelraket)
Van Wikipedia
De HAWK (afkorting van Homing All the Way Killer) is een luchtdoelafweersysteem van Amerikaanse makelij (Raytheon MIM-23) en wordt gebruikt om vanaf de grond snelvliegende luchtdoelen te bestrijden. Het systeem behoort tot de klasse van de zogenaamde SAM-raketten (Surface-to-Air Missile).
Van 1963 tot 1994 werden HAWK-eenheden gestationeerd in de NATO-verdedigingsgordel die zich uitstrekte van Noorwegen-Zweden, over Duitsland en Italië tot Turkije. Het HAWK-systeem werd voornamelijk gebruikt voor luchtdoelen op de lagere hoogten. Het diende als aanvulling op de Nike Hercules die voor doelen op grote hoogte bedoeld waren. Na de uitfasering van de Nike Hercules in 1988 fungeerde de HAWK naast het Patriot wapensysteem. In 2004 is het HAWK-systeem uitgefaseerd. Ieder jaar oefenden de HAWK eenheden op Kreta, waar een NAVO-oefengebied was gevestigd.
[bewerk] Nederland
Bij de Nederlandse strijdkrachten maakte het HAWK-wapen deel uit van de Koninklijke Luchtmacht (GGW: Groep Geleide Wapens). In Neder-Saksen werden drie groepen gestationeerd:
- 3. GGW: Klüter-kazerne te Blomberg met 4 squadrons:
- 324 Sqn te Aerzen-Laatzen
- 326 Sqn te Velmerstot; tussen 1987-1990 op de site van het Belgische 43A-HAWK bataljon te Willebadessen; in 1990 overgeschakeld op Patriot
- 327 Sqn te Goldbeck
- 328 Sqn te Schwalenberg
- 4. GGW: Hessisch Oldendorf (in 1975 opgeheven):
- 420 Sqn te Barsinghausen, in 1972 samengevoegd met 421 Sqn, in 1975 opgeheven
- 421 Sqn te Bad Münder, vanaf 1972 op site Barsinghausen, in 1975 opgeheven
- 422 Sqn in 1975 opgenomen als 327 Sqn te Goldbeck onder 3.GGW
- 423 Sqn te Reinsdorf; vanaf 1975 als 503 Sqn onder 5.GGW
- 5. GGW: kazerne te Stolzenau met 4 squadrons:
- 500 Sqn te Borstel
- 501 Sqn te Winzlar
- 502 Sqn te Hoysinghausen
- 503 Sqn gepland te Steyerberg, maar vervangen door site van 423 Sqn te Reinsdorf
Na bezuinigingen op defensie werd het 4.GGW in 1975 opgeheven en het materiaal verdeeld over 3.GGW en 5.GGW. Een klein gedeelte werd teruggetrokken naar Nederland waar ze voor vliegveldverdediging werden ingezet naast het Bofors 40L70 luchtdoelgeschut. De enige Nederlandse operationele inzet vond plaats in 1991 in Turkije, waar ze tijdens de Golfoorlog het Turkse luchtruim beschermden tegen luchtaanvallen, dit in het kader van de NAVO samenwerking met Turkije. Vanaf 1994 werden de HAWK raketsystemen in een nieuwe GGW gestationeerd op vliegbasis De Peel:
- GGW De Peel met squadrons uit de in 1994/1995 opgeheven 3.GGW en 5.GGW:
- 801 Sqn, voortzetting van 326 Sqn en 500 Sqn
- 802 Sqn, voortzetting van 328 Sqn en 502 Sqn
- 803 Sqn, voortzetting van 324 Sqn en 503 Sqn
- 804 Sqn, voortzetting van 327 Sqn en 501 Sqn
Tussen 1978 tot 2001 zijn op de diverse Nederlandse vliegbases HAWK-eenheden ook als Assault Firing Units (AFU) ingezet, in combinatie met Flycatcher/40L70 en Stinger. Deze luchtverdedingsunit waren gespecialiseerd in 'point defence' en zijn niet vergelijkbaar met de Patriot/HAWK combinatie van de geleidewapen groepen en De Peel. Vanaf 1996 is het bestand beperkt tot de vliegbases Leeuwarden, Twente en Volkel. Op deze bases waren per Luchtverdedingsunit 2 AFU's, 6 Flycatchers met ieder 3 40L70's en 3 Stingerteams operationeel.
Het HAWK-systeem werd in Nederland definitief opgegeven in 2004. De acht HAWK PIP III-systemen van GGW De Peel werden in december 2004 aan Roemenië verkocht.
[bewerk] België
In België werden de HAWK-eenheden naar Amerikaans model ingeschakeld in de luchtdoelartillerie als onderdeel van de Landmacht. In de Bondsrepubliek waren tussen 1966 en 1995 twee bataljons actief:
- 43A artilleriebataljon, Wm Maenhoutkazerne in Brakel:
BOC-site te Brakel-Rheder en vier batterijen:- Alfa te Tietelsen-Beverungen
- Bravo te Bosseborn
- Charlie te Willebadessen; tussen 1986-1990 overgenomen door het Nederlandse HAWK-squadron 326 Sqn
- Delta te Bad Driburg
- 62A artilleriebataljon, Jonet-kazerne in Essentho en Kapitein Claes-kazerne in Korbach:
BOC-site te Oesdorf (Essentho) en vier batterijen:- Alfa te Flechtdorf (Auf dem Gelben Stücken) bij Korbach (site later overgenomen door de Duitse 3. FlaRakGruppe 38)
- Bravo te Freienhagen (Heitzelberg) bij Korbach (site later overgenomen door de Duitse 1. FlaRakGruppe 38)
- Charlie te Essentho
- Delta te Diemelstadt-Rhoden (Auf dem Quast) bij Essentho (site later overgenomen door de Duitse 4. FlaRakGruppe 38).
Het opleidingscentrum bevond zich te Lombardsijde.
[bewerk] Samenstelling van een HAWK-eenheid
Een HAWK-bataljon wordt geleid vanuit een commandocentrum (BOC: Batallion Operations Centre) dat bij middel van vier over een afstand van 10 à 20 km verspreid opgestelde batterijen een verdedigingssector onder zijn hoede heeft. Iedere batterij bestaat uit de volgende componenten:
- Vuurleiding: BCC (Battery Control Central)
- Opsporingsradars:
- PAR (Pulse Acquisition Radar): voor het opsporen van luchtdoelen op lange afstand (tot 125 km)
- CWAR (Continous Wave Acquisition Radar): voor het opsporen van luchtdoelen op lage hoogte en voor het bepalen van hun snelheid
- Volgradars:
- HPIR (High-Powered Illumination Radar): hoogvermogen radar die een doel nauwkeurig kan volgen en richtinformatie bezorgd aan de raketlanceerders. Iedere batterij beschikt gewoonlijk over twee HPIR die ieder afzonderlijk een doel kunnen bestrijden.
- ROR (Range Only Radar): radar die toelaat de verwijdering van een luchtdoel te bepalen in geval de gewone radars door electro-magnetische tegenmaatregelen gestoord worden
- Lanceereenheden: elke HPIR-volgradar stuurt elektronisch drie lanceeraffuiten, die elke uitgerust zijn met drie raketten.
- Missile: De raket heeft een hoogtebereik van 15 kilometer en kan met de beschikbare brandstof 35 to 40 kilometer ver vliegen. Tijdens haar vlucht blijft de raket met behulp van een ingebouwde radar het doel volgen. Indien ze haar doel mist, defragmenteert de bommantel, zodat er toch nog schade aan het doel kan worden aangebracht.
- Generatoren
- Steuntroepen voor grondverdediging, logistiek en radiotransmissie.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina MIM-23 Hawk op Wikimedia Commons. |
