Hendrik Moller
Van Wikipedia
Dr. Hendrik Willem Evert (Hendrik) Moller (Amsterdam, 8 november 1869 - Tilburg, 6 december 1940) was een Nederlands wetenschapper en politicus.
Energieke onderwijswoordvoerder van de RKSP-Tweede-Kamerfractie. Behoorde tot de progressieve vleugel van zijn partij. Was tevens een belangrijk organisator op onderwijsgebied, onder andere als voorzitter van 'Ons Middelbaar Onderwijs' in Brabant. Gaf diverse studies uit op letterkundig gebied, bijvoorbeeld over Vondel.
Inhoud |
[bewerk] Jeugd en Opleiding
Zijn ouders waren Evert Möller en Alida Bruine de Bruin. Zijn vader was opzichter in de bouw, makelaar en aannemer. Het gezin had vier zonen en vijf dochters. Twee zonen overleden al jong.
Zijn middelbare opleiding was aan het Latijns seminarie (van de Jezuïten) te Culemborg, vanaf 1889. Daarna volgde hij een wijsgerige en natuurwetenschappelijke studie te Velp en Oudenbosch (bij de Jesuïeten), tot 1900. Zijn universitaire studie letteren deed hij aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1900 tot 24 januari 1907. Daar is hij ook gepromoveerd op dissertatie.
Op 10 juli 1902 trad hij in Amsterdam in het huwelijk met Alice Elisa Theonia Bourgonjon.
Van zijn oorspronkelijke achternaam (Möller) 'vergat' hij consequent de umlaut, waardoor hij als Moller door het leven ging.
[bewerk] Onderwijs
- leraar R.K. Gymnasium St. Willibrordus College te Katwijk aan den Rijn, vanaf 1896
- leraar R.K. Gymnasium St. Ignacius College te Amsterdam, tot 1912
- leraar scholasticaat te Mariëndaal
- leraar geschiedenis en aardrijkskunde Gemeentelijke HBS te Amsterdam, van 1907 tot 1910
- leraar Nederlandse en geschiedenis Gemeentelijke HBS te Amsterdam, van 1910 tot 1913
- privaat-docent Nederlandse literatuurgeschiedenis der zeventiende eeuw Gemeentelijke Universiteit, van 16 september 1910 tot 1911
- rector R.K. leergangen, van 4 december 1912 tot 30 november 1920 (oprichter; opgestapt na een conflct met het Curatorium der R.K. Leergangen)
- privaat-docent Nederlandse taal en letterkunde, van 1920 tot 1934
[bewerk] Politiek
- lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 15 september 1925 tot 6 december 1940
- lid gemeenteraad van Tilburg, van september 1927 tot 2 september 1935 (nam ontslag, ondanks zijn herverkiezing en nadat zijn geloofsbrieven al waren goedgekeurd)
- wethouder van Tilburg, van 27 september 1929 tot 2 september 1935
- lid gemeenteraad van Tilburg, van 5 september 1939 tot 6 december 1940
Hij was onderwijswoordvoerder van de RKSP-fractie. Hield zich ook bezig met ambtenarenzaken en koloniale zaken. Interpelleerde in 1926 minister De Geer over de classificatie van de gemeenten zoals die was neergelegd in het Bezoldigingsbesluit voor Burgerlijke Ambtenaren. In 1926 stemden hij en Veraart als enigen van hun fractie tegen een wetsvoorstel tot verlaging van de successierechten. Behoorde in 1926 tot de vijf katholieken die tegen het wetsvoorstel tot goedkeuring van het Verdrag met België stemden. Verdedigde in 1934 namens de minderheid van zijn fractie de door minister Marchant voorgestelde spellingsvereenvoudiging. Behoorde in 1935 tot de minderheid van zijn fractie die tegen een (onaanvaardbaar verklaard, en aangenomen) amendement-Suring stemde over beperking van de bevoegdheid van de regering om in te grijpen in ambtenarensalarissen (lagere overheid). Hij was lijstaanvoerder voor de RKSP tijdens de Tweede-Kamerverkiezingen 1937 in de kieskring Tilburg.
[bewerk] Nevenfuncties
- voorzitter Vereniging "Ons Middelbaar Onderwijs in Noord-Brabant" (door hem opgericht als "Ons Handelsonderwijs in Noord-Brabant"), vanaf 1914
- secretaris-penningmeester dagelijks bestuur Curatorium R.K. Leergangen
- redacteur recensieblad "Lectuur"
- redacteur tijdschift "Opvoeding en Onderwijs", vanaf 1909
- lid bestuur Bond van R.K. Leeszalen, vanaf 1916
- redacteur "Tijdschrift voor Taal en Letteren", vanaf 1918
- hoofdredacteur "Roeping, Maandschrift voor schoonheid", vanaf 1922
- lid kerkbestuur parochie H. Margarita Maria
- lid hoofdbestuur A.N.V. (Algemeen Nederlandsch Verbond), omstreeks 1926 en nog in 1938
[bewerk] Externe link
| Bronnen en referenties: |
|
De informatie op deze pagina, of een eerdere versie daarvan, is geheel of gedeeltelijk afkomstig van www.parlement.com. |
