Hitdossier
Van Wikipedia
Het Hitdossier (sinds 2001: Top 40 Hitdossier) is een serie boeken met daarin alle hits uit Nederlandse Top 40 en Tipparade, in enkele edities aangevuld met gegevens uit andere hitlijsten.
De eerste editie van het Hitdossier verscheen in 1977 ter gelegenheid van het 12½-jarig bestaan van de Nederlandse Top 40. Het boek bevatte de noteringen uit Top 40, Tipparade (vanaf 1970) en LP Top 20 (vanaf 1969) en LP Top 50 (vanaf 1974). Verder werd in redactionele artikelen uitgebreid ingegaan op de geschiedenis van de Top 40, Radio Veronica en het verschijnsel "hitparade" in het algemeen. Verder werden verschillende termen uit de muziek-, hitparade- en radiowereld toegelicht. De samensteller van deze editie was Sieb Kroeske, destijds werkzaam bij de Stichting Nederlandse Top 40.
De tweede editie verscheen nog geen anderhalf jaar later, omdat de eerste editie uitverkocht was geraakt. De hitparadegegevens waren voor deze gelegenheid bijgewerkt, maar de redactionele teksten waren vrijwel ongewijzigd.
In de jaren '80 en '90 verscheen het Hitdossier gemiddeld eens per vier jaar. In 1990 verscheen een speciale editie ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Top 40, met daarin onder meer een lijst met daarin alle Top 40-hits gerangschikt naar het aantal gescoorde punten. De nummer 1 was La Danse de Zorba van Trio Hellenique uit 1965.
De editie 1994 was de eerste die zonder Sieb Kroeske was samengesteld. Hij was inmiddels overgestapt naar de concurrerende Mega Top 50. De editie 1994 werd samengesteld door Francis Bouwman.
Vanaf 1998 staat het Hitdossier onder redactionele leiding van Johan van Slooten. Onder zijn leiding is de opzet van het boek geleidelijk aan veranderd. De grootste verandering vond plaats in de 9e editie, een jubileumeditie ter gelegenheid van 40 jaar Top 40. Niet alleen was de lay-out ingrijpend veranderd, ook werd er voor het eerst van vrijwel elke artiest die ooit een (Top 40-)hit had gehad een korte biografische toelichting gegeven. Ook breidde Van Slooten het Top 40 Hitdossier uit met een aantal rubrieken en overzichten van onder meer artiesten met de meeste hits, langst genoteerde hits, meeste nummer 1-hits, etc.
De naam "Hitdossier" is inmiddels een ingeburgerde term in de mediawereld, hoewel de naam officieel niet zonder toestemming van de Stichting Nederlandse Top 40 gebruikt mag worden. Verschillende lokale omroepen hebben programma's die "Hitdossier" heten. Rob Stenders wilde in 2004 op Yorin FM een programma uitzenden onder de naam Stenders' Hitdossier, maar dat mocht niet. Stenders veranderde de naam in Stenders' Popdossier. Radio Veronica zond in 2005 en 2006 het programma Top 40 Hitdossier uit, waarin elke werkdag een Top 40 uit een bepaald jaar werd behandeld.
In 2005 verscheen een spin-off van het Top 40 Hitdossier, de Top 40 Hitdossier Scheurkalender. Deze was eveneens door Johan van Slooten geschreven. Er zijn ook enkele edities van het Top 40 Hitdossier verschenen op cd-rom.
[bewerk] "Prehistorische" hit
Aanvankelijk (in de eerste twee edities) bevatte het Hitdossier uitsluitend hits uit de Top 40, Tipparade en LP Top 20/50. Vanaf de derde editie (1983) werden ook "prehistorische" hits opgenomen. Hiermee werden hits aangeduid uit de periode van vóór 1965, het jaar waarin de Top 40 van start ging. Aanvankelijk gebruikte het Hitdossier uitsluitend hitlijsten van Muziek Expres (1958-1964) voor deze gegevens.
Later werden deze "prehistorische" hits uitgebreid tot zelfs 1939, hoewel er in die jaren geen sprake was van langlopende hitlijsten. Voor de informatie werd gebruik gemaakt van onder meer playlists van toenmalige radioprogramma's.
De huidige samensteller Johan van Slooten maakt gebruik van hitlijsten vanaf 1956. Het gaat om hitlijsten van Elsevier (1956-1958), Muziek Expres (1958-1964), Muziek Parade (1957-1964), Billboard (1960-1963), Tijd Voor Teenagers (1963-1964) en Hitwezen (1964).
[bewerk] Hitdossier in het buitenland
Het Hitdossier is niet uniek in de wereld. Ook in veel andere landen zijn boeken à la Hitdossier verschenen. In de Verenigde Staten zijn de boeken van Joel Whitburn ("Top Pop Singles") al sinds de jaren '70 erg populair. In 1977 werd in Groot-Brittannië de eerste editie van het uiterst succesvolle Guinness Book of British Hit Singles gepubliceerd. Waarschijnlijk vormde dit boek de inspiratie voor het Hitdossier in Nederland.
Ook in België, Duitsland, Zweden, Australië en Canada zijn Hitdossier-achtige boeken verschenen.