John Woo
Van Wikipedia
John Woo (1 mei 1946) is een Chinese filmregisseur die grote bekendheid verwierf als maker van zeer stijlvolle maar ook zeer gewelddadige actiefilms.
Inhoud |
[bewerk] Stijl
De films van Woo kenmerken zich door spectaculair camerawerk, een razendsnelle montage, een barokke -soms kitscherige- vormgeving, keihard geweld en buitengewoon stijlvol -hoewel onrealistisch- gechoreografeerde vuurgevechten. In schril contrast met de harde actie staat Woo's voorliefde voor melodrama, opera'achtige dramatiek en sentiment wat in al z'n films tot uiting komt. Eveneens opmerkelijk zijn de Christelijke symbolen en thema's als vriendschap en loyaliteit die al z'n films sieren.
Woo's zeer herkenbare stijl was zo succesvol dat er een grote stroom actiefilms kwamen die zijn stijl imiteerden, zodoende kan Woo worden gezien als de uitvinder van het zogehete 'Heroic Bloodshed' genre, een subgenre binnen de actiefilm waarin de film vooral gefocust is op het zo spectaculair mogelijk in beeld brengen van vuurgevechten.
Ook zijn veel Hollywood films geinspireerd door het werk van Woo. Films als bijvoorbeeld Kill Bill, El Mariachi en The Matrix zijn duidelijk door hem beinvloed.
Woo heeft een grote cultreputatie en wordt gezien als grootste actiefilmregisseur aller tijden.
[bewerk] Biografie
Vroege Jeugd
John Woo werd, als Wu Yu Shen, in 1946 geboren in Quanzhong een klein stadje in Oost-China. Woo's ouders waren streng Christelijk en toen de communisten in 1949 aan de macht kwamen, werd de Christelijke religie verboden. Woo z'n ouders zagen geen andere mogelijkheid dan te verhuizen naar Hong Kong, toen nog een Engelse kolonie, waar wel godsdienstvrijheid was.
In zijn jeugd maakte Woo enkele traumatische gebeurtenissen mee: in 1953 brandde zijn huis tot de grond toe af en jaren later werd een man vermoord vlak voor de neus van de jonge Woo.
Woo zocht z'n troost in het kijken van films en zodoende vergat hij de ellende en de armoede. Later zei Woo in een interview dat 'ontsnappen aan de werkelijkheid' de motivatie was om filmmaker te worden.
Woo z'n ouders hadden geen geld om hem naar school te sturen en pas toen hij 13 jaar was kon Woo met geld van een plaatselijke kerk een opleiding volgen. Woo wilde de kerk bedanken door priester te worden, maar toen Woo na z'n middelbare schooltijd bij de theologie universiteit auditie deed werd hij afgewezen omdat men hem te creatief voor het beroep van priester vond.
Woo wilde nu definitief filmmaker worden maar er was geen enkele filmschool in Hong Kong. Woo besloot boeken over filmtheorie te stelen (hij had immers geen geld) en leerde zichzelf het vak van filmmaker.
[bewerk] Bij de Chinese studio's
Van een vriend leende hij een 8mm camera en vanaf 1969 ging hij zelf amateurfilms te maken. In 1969 werd hij ook scriptschrijver bij Cathay Studios in Hong Kong en in 1971 solliciteerde hij met z'n amateurfilms bij de beroemde Hong Kongse filmstudio Shaw Brothers. Bij Shaw Brothers werden aan de lopende band goedkope karatefilms gemaakt en het snelle tempo en de lage budgetten waren een ideale leerschool voor de jonge Woo.
Na een tijdje als hulp-regisseur en editor te hebben gewerkt maakte Woo in 1973 zijn speelfilm debuut met de low-budget karatefilm The Young Dragons.
In de daarop volgende jaren maakte Woo talloze films in zo'n beetje alle genre's. Zo maakte hij een kantonese opera, een slapstick komedie, een paar melodrama's en het historische drama Last Hurrah for Chivalry (1976). Ook regisseerde hij Hand of Death, een actiefilm waarin een piepjonge en (toen nog) volledig onbekende Jackie Chan zijn speelfilmdebuut maakte.
In de jaren 80 ging Woo's carrière bergafwaarts en hij maakte alleen nog maar flops. Hij werd ontslagen bij Shaw Brothers en hij raakte verslaafd aan alcohol. Woo verhuisde naar Taiwan in de hoop dat hij daar aan het werk zou komen. Hij regisseerde in deze periode slechts 2 films: Run Tiger Run en The Time you Need A Friend.
[bewerk] Woo als Actiefilm specialist
Alle films van Woo die hij voor 1986 maakte, zijn in de vergetelheid geraakt en we hadden waarschijnlijk nooit van hem gehoord als Woo niet in 1986 A Better Tomorrow maakte. Woo liep in deze periode werkloos rond en ontmoette de beginnende filmproducent Tsui Hark. Woo vertelde Hark over zijn plan om in China een Europese gangsterfilm te maken. Woo was al langs vele productiemaatschappijen geweest met zijn plannen, maar geen enkele studio durfde hem groen licht te geven. Hark nam een groot risico en vertrouwde Woo een budget van 12 miljoen HK dollar toe, een goede gok want de film bracht ruim 150 miljoen op. Hiermee was A Better Tomorrow de meest succesvolle Hong Kong film ooit gemaakt.
Wat was de reden van dit onverwachtse succes ? De grote kracht van A Better Tomorrow zat hem vooral in het lef en de vernieuwing.
Het Chinese publiek was intussen verveeld geraakt door de eindeloze stroom karatefilms. Woo kwam nu ineens op de proppen met een film die een ongewone combinatie van keihard geweld, melodrama, humor en verbluffende stijl toonde. Ook gedurft was Woo's taboe doorbrekende samensmelting van twee culturen: enerzijds de Chinese tradities van vriendschap, loyaliteit, familiebanden, wraak en ridderlijkheid. Anderzijds de westerse vormgeving met zonnebrillen, regenjassen, stropdassen, witte duiven, Christelijke symboliek en vuurwapens (deze waren lange tijd taboe in karatefilms).
Als laatste was het vooral Woo's verbluffende techniek die indruk maakte. De hyper-kinetisch gechoreografeerde gevechten, die karatefilms altijd sieren, werden nu gebruikt voor vuurgevechten waarbij pistolen de functie van vuisten overnamen. Ook maakte Woo gebruikt van een haarscherpe, vliegensvlugge montage, een altijd bewegende camera en heel veel slow-motion. Dit waren allemaal technieken die hij had afgekeken van Westerse filmmakers. De techniek stond haaks op alle andere Hong Kong films die altijd werden gefilmd in statige shots met weinig montage.
A Better Tomorrow bracht een revolutie in de Chinese filmindustrie teweeg en er kwamen ontelbare John Woo imitaties. Woo zelf timmerde ondertussen ook flink aan de weg met films waarin hij zijn eigen stijl verdere perfectioneerde. In bijna al deze films speelde Chow Yun-Fat, Woo's favoriete acteur, de hoofdrol. Zo maakte Woo A Better Tomorrow II, een vervolg dat zijn voorganger in succes en kwaliteit wist te evenaren. Ook maakte hij The Killer, een film die wordt beschouwd als artistiek hoogtepunt van de regisseur.
Andere klassiekers waren Bullet in the Head (1991), een Vietnam epos dat deels autobiografisch voor Woo was, en Hard Boiled (1992) een nagenoeg plotloze actiefilm met een vuurgevecht van bijna 45 minuten.
Al deze films groeiden in de Verenigde Staten uit tot cultfilms en Woo kreeg over de gehele wereld een grote schare fans achter zich. Woo kreeg pas echt grote bekendheid in de VS toen jonge regisseurs als Quentin Tarantino en Robert Rodriguez zeiden dat ze door hem geinspireerd waren. Dit maakte Woo voor de critici een interessante regisseur, terwijl de fans hem allang ontdekt hadden.
[bewerk] In Amerika
In 1994 vroeg producent Sam Raimi of Woo de door hem geproduceerde actiefilm Hard Target wilde regisseren. Hard Target was een groot commercieel succes en Woo was vanaf nu welkom in Hollywood.
Woo's Hollywood carrière is met wisselend succes verlopen: zo maakte Woo commerciële flops als Broken Arrow (1995), Windtalkers (2002) en Paycheck (2003), maar ook enorm succesvolle films als Mission: Impossible II (2000). Face/Off (1996) is de meest succesvolle actiefilm uit de jaren 90 en wordt gezien als een van de hoogtepunten uit het genre.
Zowel de critici als de fans zijn van mening dat Woo in Hollywood veel van z'n artistieke identiteit heeft moeten inleveren en zijn films aanzienlijk minder persoonlijk zijn geworden. De fans zweren dan ook bij het Chinese werk van Woo.
Woo is getrouwd met Annie Woo Ngau Chun-lung. Samen hebben ze drie kinderen.
[bewerk] Filmografie
- The Young Dragons (Tie han rou qing) (1974)
- Belles of Taekwondo/The Dragon Tamers (Nu zi tai quan qun ying hui) (1974)
- Fist to Fist/Fists of the Double K (1974)
- Hand of Death/Countdown in Kung Fu (Shao Lin men) (1975)
- Princess Chang Ping (Dinu hua) (1975) (as Yusen Wu)
- From Riches to Rags (Qian zuo guai) (1977)
- Money Crazy (Fa qian han) (1977)
- Follow the Star (Da sha xing yu xiao mei tou) (1978)
- Last Hurrah for Chivalry (Hao xia) (1978)
- Hello, Late Homecomers (Ha luo, ye gui ren) (1978)
- To Hell with the Devil (Mo deng tian shi) (1981]])
- Laughing Times (Hua ji shi dai) (1981) (as Wu Hsiang-fei)
- Plain Jane to the Rescue (Ba cai Lin Ya Zhen) (1982)
- When You Need a Friend (Xiao jiang) (1984)
- Run, Tiger, Run (Liang zhi lao hu) (1985)
- Heroes Shed No Tears (Ying xiong wei lei) (1986)
- A Better Tomorrow (Ying xiong ben se) (1986)
- A Better Tomorrow II (Ying xiong ben se II) (1987)
- Tragic Heroes (Yi dan qun ying) (1989)
- The Killer (Die xue shuang xiong) (1989)
- Bullet in the Head (Die xue jie tou) (1990)
- Once a Thief (Zong sheng si hai) (1991)
- Hard Boiled (Lashou shentan) (1992)
- Hard Target (1993)
- Broken Arrow (1996)
- Once a Thief (1996) (TV)
- Face/Off (1997)
- Blackjack (1998) (TV)
- Mission: Impossible II (2000)
- Windtalkers (2001)
- Hostage (2002)
- Paycheck (2003)
