Monaziet
Van Wikipedia
| Monaziet | |
|---|---|
 |
|
| Mineraal | |
| Chemische formule | (Ce,La,Y,Th)PO4 |
| Kristalvorm | Monoklien |
| Kleur | Donkerbruin, roodbruin, oranje, geel of grijsgroen |
| Streepkleur | Gebroken wit |
| Hardheid | 5,0 tot 5,5 |
| Gemiddelde dichtheid | 4,6 kg/dm3 |
| Glans | Wasachtig |
| Opaciteit | Doorzichtig, doorschijnend tot opaak |
| Breuk | Conchoïdaal tot oneffen |
| Splijting | [001] Imperfect tot goed |
| Kristaloptiek | |
| Overige eigenschappen | |
| Radioactiviteit | Soms licht radioactief |
Het mineraal monaziet is een fosfaat met de chemische formule (Ce,La,Y,Th)PO4 (de notatie wil zeggen dat er een kation van één van de tussen haakjes staande zeldzame elementen in de formule zit. Men heeft het bijvoorbeeld over Ce-monaziet als er cerium in de kristalformule voorkomt. Meestal komen allevier de elementen voor als een mengreeks.
[bewerk] Eigenschappen
Het (rood)bruine, grijze, groene of gele monaziet heeft een wasglans en een witte tot gebroken witte streepkleur. Het kristalstelsel is monoklien en de splijting is imperfect tot goed volgens kristalvlak [001]. De gemiddelde dichtheid is 4,6 en de hardheid is 5 tot 5,5. Monaziet kan als er veel thorium in zit zwak radioactief zijn. Omdat thorium naar uranium vervalt, kan er ook uranium in monaziet voorkomen, en ook lood, omdat uranium weer naar lood vervalt.
Monazietkristallen hebben een prismatische vorm, bij grote kristallen zijn de kristalvlakken vaak gestriëerd.
[bewerk] Voorkomen
Monaziet komt voor in stollingsgesteentes als pegmatieten, granieten, syenieten en carbonatieten, ook in metagranitische gneissen en aders in metamorfe gesteentes. Het wordt vaak samen met goud gevonden in placer afzettingen.
Kristallen groter dan een aantal centimeter zijn zeldzaam. Zeer grote kristallen worden gevonden in Arendal (Noorwegen), Mars Hill in North Carolina en Trout Creek Pass in Colorado in de Verenigde Staten.
[bewerk] Toepassing
Monaziet wordt gedolven om cerium, thorium en andere zeldzame aardes te winnen. Het wordt sinds de jaren 90 gebruikt voor radiometrische dateringen, zowel voor uranium-lood datering als thorium-uranium datering.
