Mumia Abu-Jamal
Van Wikipedia
Mumia Abu-Jamal (geboren Wesley Cook op 24 april 1954) is een Amerikaanse journalist en politiek activist. Hij is ter dood veroordeeld in een proces dat veelal als oneerlijk wordt beschouwd.
Inhoud |
[bewerk] Algemeen
Zijn bijnaam als radiojournalist in Philadelphia was 'The Voice of the Voiceless' (vertaald: 'De Stem van de Stemlozen'). Hij komt op voor de rechten van de onderdrukte zwarte bevolking in de Verenigde Staten van Amerika. Hij is bekend vanwege zijn sterke politieke overtuiging (hij was een lid van the Black Panthers) en het doodsvonnis dat tegen hem is uitgesproken in 1982 op aanklacht van moord op een politieagent. Veel mensen zijn ervan overtuigd dat dit onterecht is, en zeggen dat zijn proces verre van eerlijk verlopen is. Sinds zijn gevangenschap zijn er veel campagnes op touw gezet die pleiten voor zijn vrijlating. Het Europees Parlement en Amnesty International hebben zich tegen zijn veroordeling uitgesproken. Het gaat er bij protesten tegen zijn straf voornamelijk om, dat Abu-Jamal geen deugdelijk proces heeft gehad. Op basis van bekend bewijsmateriaal wordt verder door sommigen verdedigd dat hij niet voor moord met voorbedachten rade, maar voor doodslag veroordeeld had moeten worden. Hier staat geen doodstraf op. Anderen menen weer dat hij, op grond van tegenstrijdigheden in het materiaal of gebrek aan bewijs, vrijgesproken had moeten worden.
Mumia Abu-Jamal zit al sinds 1982 in een dodencel in de staat Pennsylvania te wachten op de doodstraf. Hij heeft ook een reeks boeken geschreven vanuit zijn cel, die algemeen gelezen worden. Zijn "Berichten uit de dodencel" is hier een goed voorbeeld van. Momenteel (december 2006) is zijn zaak in hoger beroep voor een Federaal Hof, het Federal District Court in Philadelphia.
[bewerk] De maatschappelijke context
Abu-Jamal is afro-amerikaans. Hij werd gevolgd door de politie van Philadelphia en de Amerikaanse FBI vanwege zijn sociaal kritische verslaggeving, en eerdere betrokkenheid als verslaggever bij de Black Panther Party. In de tijd voor zijn arrestatie berichtte hij over de behandeling van leden van de Move-beweging.
De burgemeester van Philadelphia in de tweede helft van de 70er jaren was Frank Rizzo. Deze was eerder commissaris van politie in de stad. Rizzo gaf in een van zijn campagnes het advies : "Stem Blank". Tijdens zijn burgemeesterschap werd de stad Philadelphia voor de rechter gedaagd voor rassendiscriminatie bij politie en brandweer. De alternatieve, radicale afro-amerikaanse Move-beweging keerde zich onder meer tegen corruptie en machtsmisbruik in de Amerikaanse samenleving, en, in het verlengde daarvan, tegen het Amerikaanse systeem in zijn geheel. Bij verschillende acties van de politie tegen de beweging zijn leden door agenten mishandeld. In 1980 werden 9 leden van de beweging, die zich hadden gebarricadeerd tegen een ontruiming, waarbij een dode agent en aan weerszijden gewonden vielen, veroordeeld tot 30 tot 100 jaar. Eind november 1981 zag een opstand in een van de gevangenissen in de gemeente, die ontstond na protest van Move-gevangenen tegen vermeende mishandeling van vrouwelijke Move-gevangenen. 100 bewakers maakten hier in december een eind aan. Dit was 6 dagen voor de arrestatie van Abu-Jamal
De Move-beweging kwam internationaal in het nieuws in 1985, toen de politie van Philadelphia, ter ontruiming van een door leden gekraakt pand, hier een bom op gooide, die per ongeluk een brandstoftank raakte, en schoot op leden die het brandende huis probeerden te ontvluchten. 11 mensen werden gedood. Er waren 2 overlevenden, waarvan de enige volwassene een gevangenisstraf van 7 jaar kreeg. Zij heeft in 1996 in een rechtszaak 1.5 miljoen dollar schadevergoeding toegewezen gekregen, het kind trof later een schikking met de stad voor 1.7 miljoen.
Dit tekent de omstandigheden in Philadelphia waarin de arrestatie en rechtszaak van Abu-Jamal zich afspeelden.
[bewerk] De rechtszaak
Een indruk van de feiten rond de arrestatie, kan gekregen worden uit het onbetwiste deel van de voor de rechtbank aangedragen documenten. Abu-Jamal verdiende eind 1981 bij als taxichauffeur. Hij had een wapenvergunning voor een revolver, die hij tijdens zijn werk bij zich had. Diep in de nacht van 8 december stond hij op een parkeerplaats in de rosse buurt van Philadelphia. Zijn jongere broer had een verkoopstalletje in de binnenstad. Diens auto werd schuin tegenover Abu-Jamal aangehouden door politieagent Faulkner. Toen Abu-Jamal uitstapte en in de richting van beiden liep, was Faulkner voor de politieauto op de broer aan het slaan met een zaklantaarn, waarbij deze bloedde. Er is een schietpartij, waarvan de gebeurtenissen door verdediging en aanklager worden betwist. Dan ligt Faulkner op de stoeprand, met een kogel in zijn rug en een kogel in zijn gezicht. Abu-Jamal ligt op een meter afstand op de stoep, schuin van boven in de borst geraakt, en zijn revolver naast hem. Faulkner overlijdt, Abu-Jamal wordt door gearriveerde agenten geslagen en naar het ziekenhuis gebracht.
Over de schietpartij verschillen de getuigenverklaringen. De verdediging stelt onder meer dat het niet duidelijk is wie het eerste schot gelost heeft, dat er, volgens de eerste verklaringen, een man is weggerend, er nog iemand in de auto van Abu-Jamals broer zat, en getuigen een man hebben zien schieten die niet het postuur en de kleding van Abu-Jamal had. De aanklager gebruikt latere verklaringen van de getuigen, waarin de schutter meer op Abu-Jamal lijkt, en legt de nadruk op het ontbreken van vijf kogels in de revolver van Abu-Jamal.
Abu-Jamal wordt aangeklaagd voor moord met voorbedachten rade, en veroordeeld.
Bij kritiek op deze veroordeling gaat het vaak om de vraag of het proces eerlijk was. Het gaat dan dus niet om een beoordeling of Abu-Jamal schuldig is of niet, of waaraan.
In het eerste proces zou de rechter fouten gemaakt hebben, en zou er sprake zijn van misleiding door de openbare aanklager. Een aantal argumenten dat hiervoor aangedragen wordt, is:
- Bewerking van het bewijsmateriaal door politie. Een voorbeeld: twee maanden na de arrestatie verklaart een politieagent , dat Abu-Jamal in het ziekenhuis luid heeft geroepen dat hij Faulkner heeft neergeschoten. Dit komt een dag nadat Abu-Jamal aangifte heeft gedaan van mishandeling door de politie tijdens zijn arrestatie. De agent, Faulkners partner, zegt in een interview hier eerder geen melding van gemaakt te hebben omdat hij zo verbijsterd was dat hij de herinnering eraan onderdrukt had. Een agent, die na de moord notities gemaakt heeft van verschillende tijdstippen en gebeurtenissen, heeft genoteerd dat Abu-Jamal geen enkel commentaar heeft gegeven. 2 maanden later zegt hij de bekentenis wel gehoord te hebben, maar dat het hem niet van belang leek. Geen van de minstens 15 aanwezige agenten heeft het voorval gemeld. Een met Faulkner bekende bewaakster van het ziekenhuis, zegt 2 maanden later eveneens de bekentenis gehoord te hebben, en dit verklaard te hebben tegenover een functionaris. De aantekeningen van de functionaris zijn echter niet overlegd in het proces.
- Voor de jury achtergehouden bewijsmateriaal. Een voorbeeld: Op het lichaam van Faulkner werd het rijbewijs gevonden van een derde persoon. Dit is noch aan de verdediging noch aan de jury bekend gemaakt, maar wel van belang omdat volgens de aanklager alleen Abu-Jamal en zijn broer op de plek van de schietpartij waren, terwijl de verdediging de aanwezigheid van een derde persoon aan heeft gevoerd. Andere voorbeeld: Een aantal getuigen hebben hun verklaring veranderd ten gunste van de aanklager, in de tijd na de arrestatie. De oorspronkelijke verklaringen zijn niet overlegd. De hierboven genoemde notitie van de agent dat Abu-Jamal geen commentaar gaf na de schietpartij, is ook niet aan de jury overlegd.
- Partijdigheid van de rechter. Een voorbeeld: een van de getuigen komt in de rechtszaal terug op haar oorspronkelijke verklaring dat ze 2 mensen zag wegrennen. Wanneer de getuige, een prostituee, over dwang door de politie begint in verband met haar verklaring, wordt ze onderbroken door de rechter, die dit irrelevant noemt, en de verdediging maant hierover niet verder te ondervragen.
- Slordig ballistisch onderzoek, terwijl tegenonderzoek van de verdediging werd tegengewerkt.
Naast de vraag van de eerlijkheid van het proces, is er ook discussie over wat er gebeurd is, en de schuld van Abu-Jamal. Hier gaat het dus om de "feiten" en hun beoordeling.
Er is door collega's en de weduwe van Faulkner een fonds opgericht om de terechtstelling te laten doorgaan. Er wordt van deze kant niet zozeer gelet op de kwaliteit van het proces, maar direct gekeken naar het bewijsmateriaal voor de schuld van Abu-Jamal aan de dood van Faulkner. De versie van de openbare aanklager, dat Abu-Jamal om Faulkner heen liep, hem in zijn rug schoot, vervolgens zelf door Faulkner werd geraakt, en toen op deze af stapte om meerdere malen op hem te schieten, zou voldoende onderbouwd zijn door de combinatie van verklaringen van de verschillende getuigen. Wat de rechtsgang betreft, wijzen ze er op dat Abu-Jamal de mogelijkheden van de door de staat aangeboden verdediging niet goed benut heeft, en de staat er goed op toegezien zou hebben dat de jury zo samengesteld was dat ze niet bevooroordeeld was.
Hiertegen wordt gesteld dat in een eerlijk proces, het feit dat Abu-Jamal geen strafblad of gewelddadig verleden had, en de emotie vanwege de mishandeling van zijn broer, was meegewogen. Zelfs als hij de schutter van het dodelijke schot was, had hij daarmee verzachtende omstandigheden die geen veroordeling tot de doodstraf toelieten.
[bewerk] Trivia
De voornaam "Mumia" is Abu-Jamal gegeven door een middelbareschoolleraar in het vak Swahili. Het betekent "prins" in die taal. Met de zwarte bewustwording, de Black Power-beweging, was er onder de zwarte bevolking veel belangstelling voor Afrikaanse talen en cultuur, en Swahili was een van de weinige Afrikaanse talen die toen in de Verenigde Staten onderwezen werden. Met "Abu-Jamal" wilde Mumia zeggen "vader van Jamal". Jamal was zijn eerste zoon, abu is arabisch voor vader.
[bewerk] Externe links
- The Case of Mumia Abu-Jamal Amnesty International: recht gediend met een nieuw proces (engels)
- Penn. State University: Burgemeester Rizzo
- 'Philadelphia: The Power Structure and the Railroad of Mumia Abu-Jamal', 'Revolutionary Worker', 2000 militant pro-Jamal, over Rizzo, Move en Abu-Jamal
- Het opgevangen racistische commentaar van de rechter
- 'Human Rights Watch' over Philadelphia
Veel websites houden zich bezig met de vraag "schuldig of niet", en selecteren en presenteren hun materiaal dienovereenkomstig.
- Campagne voor terechtstelling
- Selectie gerechtelijke stukken (ihk bovenstaande campagne)
- Campagne voor vrijlating, pro-Jamal
- Selectie stukken door een actiegroep voor vrijlating
- 'Guilty and Framed', 'The American Lawyer', 1995 , Artikel van het Amerikaanse "Court TV"
- 'The Famous and the Dead', 'Vanity Fair', 1999 polemiek anti-Jamal
- 'A Reply to Vanity Fair and the F.O.P.' polemiek pro-Jamal
[bewerk] Bibliografie
- 'Mumia Abu-Jamal', 'Berichten uit de dodencel' Antwerpen, Epo, 1996. ISBN 9064459770
- 'Dave Lindorff', 'Killing Time', Common Courage Press, 2002. ISBN 1567512283 : Abu-Jamals zaak met voorbeelden van corruptie en incompetentie binnen de politie, en problemen met zijn latere verklaringen.