Pièce touchée
Van Wikipedia
Bij een bordspel als schaken geldt over het algemeen de regel dat de spelers de stukken niet mogen aanraken, behalve om een zet te doen. Dit heet de Pièce-touchée-regel, beter bekend als aanraken-is-zetten
[bewerk] Toelichting
Een speler die, aan zet zijnde, opzettelijk een stuk aanraakt, is verplicht een zet met dat stuk te doen. Heeft hij een stuk van de tegenstander aangeraakt, dan betekent dat dat dat stuk geslagen moet worden.
Is het niet mogelijk een reglementaire zet te doen met het aangeraakte stuk, dan heeft het aanraken geen gevolgen.
Wat is de regel als een speler meer dan een stuk aanraakt? Intuïtief spreekt het vanzelf dat er dan gezet moet worden met het stuk dat het eerst werd aangeraakt. Dat is inderdaad het geval. Stel dat een speler eerst een toren aanraakt, en er is een reglementaire zet met die toren mogelijk. Hij is nu verplicht met de toren te zetten. De speler doet echter geen zet maar raakt een loper aan. Met de loper is geen reglementaire zet mogelijk, want de speler is immers verplicht met de toren te zetten. Het aanraken van de loper heeft dus geen gevolgen.
Als een speler een reglementaire zet uitvoert en het stuk loslaat, dan is zijn zet voltooid en kan hij zijn zet niet meer terugnemen.
Als een speler een onreglementaire zet uitvoert, dan moet hij die zet terugnemen en een andere zet doen. Dit is geen uitzondering op de pièce-touchée-regel: er moet zo mogelijk worden gezet met het aangeraakte stuk.
De pièce-touchée-regel is niet van toepassing als een speler een stuk onopzettelijk aanraakt, door een onhandige beweging. Verder kan het voorkomen dat een speler een slordig neergezet stuk recht wil zetten. In dat geval moet de speler dit kenbaarmaken (bijvoorbeeld met de woorden "j'adoube") en dan hoeft hij niet met het aangeraakte stuk te zetten.