Radio-isotoop
Van Wikipedia
Een radio-isotoop is een isotoop die niet stabiel is, maar volgens een proces van radioactief verval spontaan uiteen kan vallen.
De vervalsprocessen zijn strikt eerste orde en worden daarom geheel gekarakteriseerd door hun halfwaardetijd.
Er zijn een aantal radio-isotopen met een halfwaardetijd die lang is vergeleken met de ouderdom van de aarde, die daarom nog van nature op aarde voorkomen. Belangrijke voorbeelden zijn de isotopen van uranium 235U en 238U en van thorium. Deze elementen bestaan alleen uit radio-isotopen. Een aantal lichtere elementen hebben ook natuurlijke radio-isotopen zoals kalium, 40K.
Daarnaast zijn er korter levende isotopen die op aarde voorkomen omdat zij voortdurend aangemaakt worden. Dit kan op twee manieren gebeuren, ofwel als verval product van de langlevende natuurlijke radio-isotopen, ofwel onder invloed van de kosmische straling waaraan de aarde blootstaat.
De dochterisotopen van het verval van 235U en 238U (bijvoorbeeld de isotopen van radon) zijn een voorbeeld van het eerste. De koolstofisotoop 14C van het laatste.
Ten slotte zijn er de kunstmatige radio-isotopen die kunnen worden aangemaakt in een kernreactor (door kernsplijting van bijvoorbeeld 235U) of door beschieting van een doelwitisotoop met een andere kern of met neutronen.
Deze radio-isotopen zijn kunstmatig op aarde, maar in het heelal zijn er plaatsen waar zij van nature aangemaakt worden (in supernova's bijvoorbeeld). Men zou ze dus ook 'uitgestorven' isotopen kunnen noemen omdat zij bij de vorming van de aarde uit het sterrenstof waarschijnlijk wel aanwezig waren.