Rudolphe Kreutzer
Van Wikipedia
Rudolphe (Rodolphe) Kreutzer (Versailles, Frankrijk, 16 november 1766 - Genève, Zwitserland, 6 januari 1831) was een Franse componist, violist, dirigent en muziekpedagoog.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Als zoon van een Duitse hofviolist kreeg hij zijn eerste muzieklessen van zijn vader. Hij was een leerling van Anton Stamitz. Later werd hij intensief beïnvloed door Giovanni Battista Viotti (1755-1824), bij wie hij eveneens studeerde. Op 16-jarige leeftijd werd hij, op aanvraag van koningin Marie Antoinette, eerste violist in het Koninklijke orkest van koning Lodewijk XVI in Versailles. In 1784 verzorgde hij een solo-optreden op de bekende Concerts Spirituels. Later was hij ook solo-violist in het orkest van het Italiaanse Theater in Parijs.
In 1798 ging hij naar Wenen, waar hij kennismaakte met Ludwig van Beethoven en zij spoedig vrienden werden. Beethoven heeft in een brief aan zijn uitgever Simrock geschreven: "Dieser Kreutzer ist ein guter, lieber Mensch, der mir bei seinem hiesigen Aufenthalte sehr viel Vergnügen gemacht, seine Anspruchslosigkeit und Natürlichkeit ist mir lieber als alles Extérieur und Intérieur der meisten Virtuosen". Beethoven heeft hem voor eeuwig beroemd gemaakt, doordat hij de Sonate No. 9 für Klavier und Violine A-Dur, op. 47 uit 1803, die als hulde aan zijn vriend Kreutzer Sonate genoemd werd en oorspronkelijk opgedragen was aan de mulattische violist George Augustus Polgreen Bridgetower (1779-1860). Maar de beroemde en virtuoze violist bestempelde het werk als onspeelbaar. Bekend is ook, dat Kreutzer een in 1727 gebouwde, originele Stradivarius-viool bespeelde, die in 1998 op een veiling in Londen werd aangeboden.
In 1793 werd hij leraar aan het Institut national de musique, de "voorloper" van het latere conservatorium. Aan het Parijse Conservatoire national supérieur de musique werd hij 1797 professor voor viool. Samen met zijn collega’s Pierre Rode (1774-1830) en Pierre Marie François Baillot (1771-1842) publiceerde hij de vioolmethode van het conservatorium in 1799. Rond 30 jaar tot 1827 heeft hij deze functie uitgeoefend. Tot zijn leerlingen behoren Lambert Joseph Massart (1811-1892), Charles-Philippe Lafont (1781-1839) en Antonio Joseph Bazzini (1818-1897).
In 1801 was hij soloviolist en lid van het orkest van consul Napoleon en in 1802 werd hij lid van het privé-orkest van keizer Napoleon.
Hij was ook dirigent van het Parijse operaorkest.
Als componist heeft hij negentien vioolconcerten en ongeveer 40 opera's geschreven. Ook is hij bekend als componist van werken voor de feesten van de Franse revolutie, meestal werken voor harmonieorkest. Vooral is hij bekend door zijn pedagogisch werk 42 études ou caprices uit 1796.
Hij is de broer van de violist en componist Jean Nicolas Auguste Kreutzer (1778-1832) en een oom van een muziekredacteur Léon Charles François Kreutzer (1817-1868).
[bewerk] Compositie
- Sinfonie Concertante No.1
- Sinfonie Concertante No.2
- Sinfonie Concertante No.3 in E-groot voor twee violen en orkest
- Sinfonia in F-groot voor orkest
- Concerto No. 1 voor viool en orkest
- Concerto No. 2 voor viool en orkest
- Concerto No. 3 voor viool en orkest
- Concerto No. 4 voor viool en orkest
- Concerto No. 5 voor viool en orkest
- Concerto No. 6 voor viool en orkest
- Concerto No. 7 voor viool en orkest
- Concerto No. 8 voor viool en orkest
- Concerto No. 9 voor viool en orkest
- Concerto No. 10 voor viool en orkest
- Concerto No. 11 voor viool en orkest
- Concerto No. 12 voor viool en orkest
- Concerto in D-groot No. 13 voor viool en orkest
- Concerto No. 14 voor viool en orkest
- Concerto No. 1 voor hobo en kamerorkest (2 hobo’s, 2 hoorns, 2 violen, altviool en contrabas)
[bewerk] Werken voor harmonieorkest
- Ouverture "Journée de Marathon"
[bewerk] Toneelwerken
- 1790 Jeanne d'Arc à Orléans drame historique mêlé d'ariettes, 3 actes - libretto: Desforges pseudoniem voor Pierre-Jean-Baptiste Choudard
- 1791 Paul et Virginie comédie en prose mêlée d'ariettes, 3 actes - libretto: Edmond Guillaume François de Favières
- 1792 Charlotte et Werther comédie, 1 acte - libretto: Jean-Élie Bédéno Déjaure
- 1792 Lodoïska ou Les Tartares comédie en prose mêlée d'ariettes, 3 actes - libretto: Jean-Élie Bédéno Déjaure
- 1792 Le Siège de Lille comédie en prose mêlée de chants, 1 acte - libretto: Auguste-Louis Bertin d'Antilly
- 1794 Encore un victoire ou Les Déserteurs liégoisimpromptu, 1 acte - libretto: Auguste-Louis Bertin d'Antilly
- 1795 Le Brigand drame en prose mêlé de musique, 3 acte - libretto: François-Benoît Hoffman
- 1795 La Journée du 10 août 1792 ou La Chute du dernier tyran opéra, 4 actes - libretto: Guillaume Saulnier/Darrieux
- 1800 Le Petit Page ou La Prison d'état comédie mêlée d'ariettes, 1 acte - libretto: René-Charles Guilbert de Pixérécourt/L.-T. Lambert - componeerd in samenwerking met Nicolas Isouard
- 1801 Astianax opéra, 3 actes
- 1801 Flaminius à Corinthe opéra, 1 acte - libretto: René-Charles Guilbert de Pixérécourt/L.-T. Lambert - componeerd in samenwerking met Nicolas Isouard
- 1806 Paul et Virginie ballet - libretto: Pierre Gabriel Gardel
- 1808 Les Amours d'Antoine et Cléopâtre ballet - libretto: Jean-Louise Aumer
- 1808 Jadis et aujourd'hui opéra-bouffon, 1 acte - libretto: Sewrin pseudoniem voor: Charles-Augustin de Bassompierre
- 1808 Aristippe comédie lyrique, 2 actes
- 1810 Abel tragédie lyrique, 3 actes - libretto: Hoffman - rev. 1823 als La Mort d'Abel, 2 actes
- 1811 Le Triomphe du mois de mars opéra-ballet, 1 acte - libretto: Emmanuel Dupaty
- 1812 L'Homme sans façon ou Les Contrariétés comédie mêlée d'ariettes, 3 actes libretto: Sewrin
- 1814 L'Oriflamme opéra, 1 acte - libretto: Charles Guillaume Étienne/Pierre-Marie François Baour-Lormian - gecomponeerd in samenwerking met: Henri Montan Berton, Étienne Nicolas Méhul en Ferdinando Paër
- 1816 Carnaval de Venise, ou la Constance à l'Epreuve ballet-pantomime, 2 actes, samen m. Persuis
- 1820 Clari ou La Promesse de mariage ballet - libretto: Louis Milon
- 1821 Blanche de Provence ou La Cour des fées opéra, 1 acte - libretto: Marie-Emmanuel-Guillaume-Marguerite Théaulon de Lambert/de Rancé - gecomponeerd in samenwerking met Henri Montan Berton, François Adrien Boieldieu, Luigi Cherubini en Ferdinando Paër
[bewerk] Kamermuziek
- 1790 Trios d'Airs Variés voor hobo, altviool en fagot
- 1800 Grande Sonate voor piano en viool
- 1803 Trio voor hobo, altviool en fagot
- 1806 3me Quintetto en pot-pourri voor hobo, 2 violen, altviool en cello
- Grand Quintet in C-groot voor hobo en strijkkwartet
- Allegro moderato - Andantino - Allegro moderato
- Adagio
- Presto non troppo
- Six duo dialogues voor viool en altviool, op. 2
- Trio voor fluit, altviool en gitaar, op.16
[bewerk] Pedagogische werken
- 42 Etudes et Caprices voor viool, op. 20
- 19 Etudes et Caprices voor viool
- Douce etudes voor viool
[bewerk] Publicaties
- Richard Macnutt: Early Acquisitions for the Paris Conservatoire Library: Rudolphe Kreuzer's Role in Obtaining Materials from Italy, 1796-1802.
