Sint-Juttemis
Van Wikipedia
Wanneer men spreekt van met/op sint-juttemis bedoelt men gewoonlijk nooit en hierdoor denken veel mensen dat deze dag niet bestaat. De uitdrukking wordt voor het eerst vermeld in de Kroniek van Roermond (1577). Sint-Juttemis bestaat echter wel degelijk. Men gaat er meestal van uit dat dit op 17 augustus is.
Jutte is een koosvorm van Judith en haar naamdag is op 17 augustus. De volledige uitdrukking was dan ook met sint-juttemis als de kalveren op het ijs dansen. In augustus ligt er natuurlijk geen ijs (en kalveren kunnen niet dansen), vandaar de betekenis nooit.
Een andere mogelijkheid is dat Sint-Juttemis de mis van Sint-Jutta is (5 mei). Jutta kwam van een adellijke familie in Thüringen en overleed in 1260 op weg naar het "Heilige Land".
[bewerk] Varianten
Er is nog een niet-bestaande dag (die echter wat in de vergetelheid is geraakt): Sinternuit, een moedwillige verhaspeling van "is-t-er-niet". Het Schip van Sinternuit komt zo aan zijn naam.
Ook met de pruimentijd wordt een nooit voorkomende, of in ieder geval in de verre toekomst liggende gebeurtenis bedoeld.
[bewerk] Spelling
Volgens het Van Dale Groot Woordenboek Hedendaags Nederlands (2002) is de spelling sint-juttemis met een streepje en kleine letters. Wanneer men daadwerkelijk spreekt van de mis van Sint-Jutte (met hoofdletters), dan schrijven we sint-juttemis, zoals we tenslotte ook kerstdag en pinksterzondag schrijven zonder hoofdletters.
