SOXMIS
Van Wikipedia
Een SOXMIS voertuig is een onopvallend niet-militair Russisch voertuig (auto of motor) dat voor (open) militaire spionagedoeleinden werd gebruikt in het Westen gedurende de periode van de Koude Oorlog tot aan de val van de Berlijnse Muur. SOXMIS is de afkorting voor "Soviet Military Mission".
[bewerk] Militaire Spionage
Volgens een bepaald verdrag mocht de Sovjet-Unie vlak na de Tweede Wereldoorlog gebruikmaken van bepaalde wegen in West-Duitsland en deze voertuigen bezaten daarvoor een speciaal kenteken, maar deze SOXMIS-voertuigen werden later gebruikt voor militaire spionage gericht tegen het Westen. SOXMIS-voertuigen weken daarvoor van de toegestane route af om bij militaire doelen te komen. Het doel daarvan was, om inlichtingen van geheime operaties en militaire objecten in het Westen te verzamelen. De auto's of motoren van deze Russische voertuigen bezaten typische nummerborden die echter ook bij alle Westerse militairen bekend waren. De inzittenden van deze Russische auto's konden in uniform of in burger zijn en probeerden bepaalde Westerse militaire doelen te fotograferen. Elke Nederlandse dienstplichtige (in de jaren 70) had in zijn militair paspoort een losse infokaart, waarop zo'n SOXMIS-kenteken stond en wat men precies moest doen indien zo'n voertuig ergens werd gesignaleerd. Op de kaart stond een voorbeeldnummerbord met nummer en een Sovjet-vlag in een geel veld (Rode vlag met gele hamer en sikkel). Werd een SOXMIS-voertuig gezien, dan werd het incident gerapporteerd aan de plaatselijke commandant die het dan doorzond naar een speciaal militair adres. Wat wel opvallend was dat het aantal SOXMIS-meldingen behoorlijk steeg als er Westerse militaire oefeningen bezig waren. Soms werden wel een paar duizend meldingen ontvangen.
In de Britse Sector was een SOXMIS-basis gevestigd in het Duitse plaatsje Bünde nabij Herford. In bepaalde gebieden (restricted areas) was er een verbod voor SOXMIS-voertuigen om de autobahn te verlaten - behalve indien een dergelijk voertuig werd begeleid door de Militaire Politie afkomstig van Frankrijk, Engeland of de Verenigde Staten.
[bewerk] Geheime operaties
Bij één geval wist een Nederlandse pantserinfanteriebataljon in 1975 een onbegeleid SOXMIS voertuig aan de kant van de weg te zetten. Het betreffende bataljon was met een geheime operatie bezig die door de bemanning van het SOXMIS voertuig werd geobserveerd. Door het tijdig ingrijpen werd het Russische voertuig door deze Nederlandse pantserwielvoertuigen (van het type DAF YP-408) klem gereden en een viertal inzittenden uit de auto gehaald en vervolgens gearresteerd. Een deel van het verhaal werd in die tijd (compleet met een foto) gepubliceerd in de Nederlandse Legerkoerier. Met welke geheime missie dit bataljon bezig was werd uiteraard niet gepubliceerd en is tot op heden nog steeds gehuld in geheimzinnigheid.
Gelijkaardige operaties werden uitgevoerd door Britse troepen in de Sovjet-zone, maar dan onder de naam BRIXMIS.