Symfonie nr. 7 (Penderecki)
Van Wikipedia
Krzysztof Penderecki: Symfonie nr. 7 "Sieben Tore von Jerusalem".
Inhoud |
[bewerk] Aanleiding
Krzysztof Penderecki is een devoot katholiek en bezocht in 1974 voor het eerst Jerusalem, uiteraard een belangrijke stad voor gelovigen in het algemeen en voor de polen in het bijzonder. In 1995 kreeg hij de opdracht een compositie te maken voor de viering van de feesten rondom het 3000-jarig bestaan van die stad. Dat mondde uiteindelijk uit in zijn 7e symfonie.
[bewerk] Compositie
Het werk is als cantate gecomponeerd van april tot december 1996. De première was 9 januari 1996 in Jerusalem op de slotdag van de evenementen; het orkest bestond uit een samenspel van leden van de Jerusalem Symphony en het Radio Symfonie Orkest van Beieren. Dirigent Lorin Maazel. Het werk was toen alleen bekend onder de titel "Sieben Tore von Jerusalem" (engels: Seven Gates of Jerusalem). De Poolse première vond plaats op 14 maart van datzelfde jaar onder leiding van Kazimierz Kord. Pas daarna doopte Penderecki zijn werk om in zijn 7e symfonie. Dit is op zich al vreemd, want de 6e symfonie lag wel op de ontwerptafel maar was (en is in 2007) nog niet af. Er worden zeven poorten genoemd, de achtste blijft (volgens Joodse traditie) dicht totdat de nieuwe Messias arriveert.
De compositie bestaat uit zeven delen:
- Magnus Dominus et laudabilis nimis; (tekstdelen van Psalm 48)
- Si oblitus fuero tui, Jerusalem; (tekstdelen van Psalm 137)
- De Profundis; (tekstdelen van Psalm 130)
- Si oblitus fuero tui, Jerusalem;(tekstdelen van Psalm 137 en Boek van Isaiah)
- Lauda Jerusalem; (tekstdelen uit Psalm 147)
- Facta es super me manus Domini; (tekstdelen uit Boek van Ezekiel)
- Haec dicit Dominus; (tekstdelen uit Boeken van Ezekiel en Daniel).
De delen 5, 6 en 7 vloeien in elkaar over.
[bewerk] Uitvoerenden
Deze 7e symfonie vraag nogal wat mankracht: twee sopranen, een alt, een tenor, een bas, een spreker, gemengd koor en groot symfonieorkest.
[bewerk] Korte beschrijving
Tijdens de late jaren negentig van de 20e eeuw dirigeerde Penderecki nogal wat composities van Dmitri Sjostakovitsj. Dat vind je terug in de muziek. Hier en daar lijkt Penderecki Sjostakovitsj te citeren. Het eind van het 5e deel sluit aan op het slot van de 15e symfonie van de Rus (tikkende percussie en strijkers); in deel 7 zit een aantal maten die zo geplukt lijken te zijn uit de 11e symfonie van de Rus (zwaar percussie met akkoord van strijkers).
Het werk laat niets meer horen van de avant-garde componist die Penderecki ooit was. Net als zijn andere kerkelijke muziek klinkt het laat-romantisch.
[bewerk] Trivia
Het cijfer 7 komt vaker voor in de symfonie:
- 7 delen;
- het begin van deel 1 begint met 7 noten (van koper en slagwerk) achter elkaar, een motief dat promenent in het gehoor komt en gedurende de symfonie steeds terugkeert;
- de symfonie eindigt ook met 7 fortissimo te spelen akkoorden.
[bewerk] Bron
- uitgave Naxos
