Vroege boeddhistische scholen

Van Wikipedia


Boeddhisme
Concepten
Geschiedenis
Stromingen
Geschriften
Personen
Tempels
Devotie
Per land
Termen
Van A tot Z

De achttien vroege boeddhistische scholen ontstonden door verschillende splitsingen in de monastische Sangha (de gemeenschap van monniken) in de 200 jaar na het overlijden (Parinibbana) van de Boeddha; ongeveer tussen 500 en 300 voor Christus. Zeventien van deze scholen bestaan nu niet meer, al zijn er wel nog een paar geschriften van sommige van deze scholen bewaard gebleven.

De Scholen die in de periode tussen 300 voor Christus en het jaar 0 ontstonden worden ook als vroeg beschouwd, maar behoren niet tot de eerste achttien scholen.

Het Theravada is de enige nog bestaande school van de originele 18 scholen. De overige 17 scholen zijn waarschijnlijk verdwenen uit India door de vervolging door de moslim veroveraars van India in de 13e eeuw. De verslechterende discipline en praktijk in de kloosters en de opkomst van nieuwe stromingen zoals het Mahāyāna zorgden er echter voor dat de positie van de vroege boeddhistische scholen toen al zwak was. Ook de opname van verschillende boeddhistische concepten door het hindoeïsme heeft hieraan bijgedragen.

In de tijd van de Boeddha bestonden er geen verschillende scholen of stromingen. Deze ontstonden slechts na het Parinibbana van de Boeddha. De 18 vroege scholen droegen soms uiteenlopende meningen uit op het gebied van de Abhidhamma, het latere (filosofische) commentaar op de originele leer van de Boeddha. Veelal kwamen de Suttas (de originele toespraken en leer van de Boeddha) en de Vināya (de Boeddhistische Monastische Code) van de 18 scholen echter sterk overeen. Ook was het betrekkelijk normaal dat de volgelingen van verschillende scholen samen in één klooster leefden.

[bewerk] De 18 scholen in het Mahayana

De Mahayana traditie van het boeddhisme gebruikt soms de term hinayana om te verwijzen naar de vroeg boeddhistische scholen. Deze term kan echter als beledigend of denigrerend ervaren worden. De term 'Nikaya Boeddhisme' is een term die tegenwoordig steeds meer gebruikt wordt in de scholastische kringen en een neutrale connotatie heeft. Nikaya verwijst naar de canonieke geschriften van de vroeg-boeddhistische scholen. Deze geschriften waren georganiseerd in nikayas (pali: subgroepen).

[bewerk] Lijsten

Er bestaan verschillende lijsten van de 18 scholen. De onderstaande lijsten komen uit het boek 'The Sects of the Buddhists' (zie externe links), wat gebaseerd is op de oude geschiften genaamd Mahavamsa en Dipavamsa. Deze twee geschiften maken geen onderdeel uit van het Pali Canon, en zijn van Sri Lankaanse origine.

[bewerk] De 18 scholen

De achttien 'originele' scholen ontstonden tot 200 jaar na het overlijden (Parinibbana) van de Boeddha. Sommige van deze scholen bestonden slechts voor korte tijd. Het Theravada bestaat nu nog steeds, de overige scholen zijn in de loop der tijd uitgestorven. De namen van de scholen zijn in het Pali, soms wordt ook de naam in het Sanskriet gegeven.

Deze scholen bestonden zo rond circa 300 v. Chr. In het Mahayana boeddhisme wordt de benaming Hinayana gebruikt om deze vroege boeddhistische scholen aan te duiden. In scholastische kringen wordt soms de term Nikaya boeddhisme gebruikt.

1. Sthaviravāda of Vibhajjavada - de oude naam van het Theravada)
- 2. Vajjiputtaka -- Sanskriet: Vatsīputrīya of Vhibajjavāda 273-232 v.Chr., sinds 237 v.Chr. scheiding met Sarvāstivāda)
  - 3. Dhammuttarika -- Sanskriet: Dharmottarīya
  - 4. Bhaddayanika -- Sanskriet: Bhadrayānīya
  - 5. Channagarika -- Sanksriet: Sannāgarika
  - 6. Sammitiya (later Puggalavada tot 9e of 10e eeuw) -- Sanskriet: Pudgalavāda
- 7. Mahisasaka -- Sanskriet: Mahīśāsaka (vanaf 232 v.Chr.)
  - 8. Sabbatthivada of Sabbatthavada -- Sanskriet: Sarvāstivāda (realisme, sinds 237 v.Chr. scheiding met Vatsīputrīya)
    - 9. Kassapika -- Sanskriet: Kāśyapīya
      - 10. Sankantika
      - 11. Suttavada -- Sanskriet: Sautrāntika of Sutravada (tussen 50 v.Chr. en circa 100 n.Chr.)
  - 12. Dhammaguttika -- Sanskriet: Dharmaguptaka (in Oost-Azië)
13. Mahasamghika of Mahasangitikaraka -- (voorloper van de Mahayana, sinds circa 383 v.Chr. scheiding met Sthaviravāda o.a. vanwege ruimere canon)
- 14. Gokulika
  - 15. Bahussutaka of Bahulika -- Sanskriet: Bahushrutīya (eind derde eeuw v.Chr.)
  - 16. Pannattivada -- Sanskriet:Prajnaptivada (eind derde eeuw v.Chr.)
  - 17. Cetiyavada
- 18. Ekabyoharika -- Sanskriet: Ekavyahārikas

[bewerk] Belangrijke Scholen ten tijde van Asoka (250 v. Chr.)

Ten tijde van Koning Asoka (circa 250 v. Chr.) bestonden sommige van de achttien originele scholen al niet meer. Ook waren er enkele nieuwe groeperingen ontstaan. De voornaamste (maar niet de enige) scholen waren toen:

Theravada (toen Vibhajjavada genoemd)
Sammitiya
Mahimsasaka
Sabbatthivada
De vier Andhaka scholen (ook wel Andhra):
- Rajagirika
- Siddhatthika
- Pubbaselika -- Sanskriet: Purva Śaila
- Aparaselika -- Sanskriet: Apara Śaila
Mahasamghika
Uttarapathaka

[bewerk] Latere Vroege Scholen (tot ongeveer het jaar 0)

Deze scholen ontstonden zo tussen 250 v Chr tot het jaar 0, en zijn daarom nog wel vroege scholen, al behoren ze niet tot de 18 vroegste scholen. Deze scholen ontstonden nadat het begrip van de 'vroege boeddhistische scholen|18 scholen' gangbaar werd.

Hemavatika -- Sanskriet: Haimavaita
Vadariya (ook wel Vajariya)
Uttarapathaka
Vetulyaka
Sunnatavada
Hetuvada
Lokuttaravada -- Sanksriet: Lokottaravāda (afkomstig van de Ekabyoharika / Ekavyahārika)
Prajnaptivāda (eind derde eeuw v.Chr.)
Caitika (circa 50 v.Chr.)
- Apara Śaila
- Uttara Śaila -- Sanskriet: Uttarasaila