Ålen kompani
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Ålen kompani var ei gammal norsk militæravdeling.
Då Gustav Vasa på 1500-talet skipa dei fyrste stående svenske avdelingane i Dalarnas skoger, måtte det svarast med same mynt frå norsk side. Svenskane kom under Sjuårskrigen (1563-70) ned frå Skardørene. Det gjaldt å skrapa saman det en hadde av mannskap i dalene nedafor, for å hindre at svenskane tok Trondheim, slik dei gjorde det i denne krigen. Generalløytnant Jørgen Bjelke omtalar kompaniet i operativ verksemd under gjenerobringa av Jemtland i 1657, då leia av ein bondekaptein.
Det er mogleg at behovet for mannskap verka konservarande på den sosiale strukturen i dei bygdene det gjaldt. Det har ein døme på lenger nord i Trøndelag, der den preussiske offisersætta Klüwer bokstaveleg talt levda utafor lova.
[endre] Bakgrunsstoff
- Generalløytnant Jørgen Bjelkes selvbiografi, Københamn 1890.