Akerselva

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Akerselva
Møllerfossene
Utspring	Maridalsvannet i Nordmarka
Munning	Paulsenkaia og Oset i Bjørvika
Lengd	8,2 km
Høgd over havet ved utspring	149 m
Høgd over havet ved munning	0 m
Renn gjennom	Oslo

Møllerfossene

Frå Møllerfossene

Ovanom Nybrua

Nedanom Nybrua

Akerselva er ei elv som renn gjennom Oslo. Elva går frå Maridalsvannet i Nordmarka, gjennom bydelane Nordre Aker, Sagene, Grünerløkka, Sentrum og Grønland og renn til slutt ut ved Paulsenkaia og Oset i Bjørvika. Den siste delen av elva, frå Vaterland til Bjørvika, vart lagt i tunnel på 1960-talet. Elva vert rekna som ein del av Nordmarkvassdraget, og har vassdragsnummer 006.Z. Heile elva strekkjer seg over 8,2 kilometer, og har eit fall på 149 meter. Akerselva vart tidlegare kalla Frysja.

Innhaldsliste

1 Vasskraft og industri
- 1.1 «Akerselva du gamle og grå»
2 Fiskeelva
3 På verdsveven

[endre] Vasskraft og industri

Elva ga tidlegare kraft til ei rekkje industriverksemder. Nokre av dei større verksemdene som vaks fram med hjelp av kraftinnsprøytingar frå Akerselva var Nydalens Compagnie, Christiania Spigerverk, Lilleborg Fabriker, Bjølsen Valsemølle, Myrens Verksted og Hjula Bomuldsveveri.

[endre] «Akerselva du gamle og grå»

Store delar av 1800- og 1900-talet var elva prega av utslepp frå alle verksemdene som låg langs breddene og elva var ei tid nærast for ein open kloakk å rekne. I 1917 sa dåverande ordførar i Kristiania, Carl Jeppesen: «Elven er blitt en heslig rynke i byens ansikt, mens den burde være et smilebånd», medan Vilhelm Dybwad i 1905 skreiv omkvedet «Akerselva, du gamle og graa!» i revyvisa «Akerselva». Dette hefta lenge ved Akerselva og det har teke lang tid og mykje innsats å få renska opp, men no vert Akerselva kalla «Oslos grønne lunge», og er omkransa av parkar og turstiar heile vegen frå Grønland og opp til Maridalsvannet.

[endre] Fiskeelva

Før forureininga tok overhand var elva ei god fiskeelv og fram til 1860 vart det dreve laksefiske i elva. Frå 1990-åra har det igjen vorte mogleg å fiske laks og aure i dei nedre delane av elva.