Filae
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
 Article de la seria Luòcs egipcians |
| Luòcs |
| Nòmes / Vilas |
| Monuments / Temples |
| Region |
| Bassa Egipte / Mejana Egipte |
| Nauta Egipte / Nubia |
| Localizacion |
 Filae
 |
Filae qu'ei ua vila deu purmèr nòme de Hauta Egipte. Qu'ei famosa per lo son temple d'Isis sus la soa Isla au ras d'Assoan. Aqueth temple, hèra tardiu puish que ho bastit per los faraons lagides d'origina grèca, que segeish los ancians criteris estetics engicians e que ho, mercès a la soa posicion meridionau e estremada deu costat de la Nubia, lo darrèr lòc de culte egipcian barrat per l'autoritat crestiana. Qu ho barrat en 550e que vadè glèisa, devath Justinian. Aqueth temple qu'ei, uei lo dia, de segur uns deus géncers e deu miélhers conservat d'Egipte. Que ho desplaçat sus a l'escadença deu sauvetatge deus monuments egipcians per l'U.N.E.S.C.O en 1979 per'mor de la bastida de l'estanca d'Assoan.
[Modificar] Lo temple
La mei vielha de las conctruccions de Filae qu'ei deu temps d'un deus darrèrs faraons d'origina egipciana : Nectanebo I
|
Lo temple d'Isis qu'ei ua contruccion deus lagides. Isis que ho ua divinitat venerada mei enlà d'Egipte sia capvath (com, per exemple en lo son temple de Pompeia) o capsus, en Nubia. Certas tribuas nubianas que practicavan lo romiatge e lo culte d'Isis a Filae e qu'avón de pelejà's dab l'Emperi Roman d'orient per'mor d'aquò. La mei famosa qu'èran los Blemis. Las autoritats crestianas qu'avón, a la debuta, de pactejar dab eths ua libertat de culte minimum. Totun, Justinian que barrè definitivament lo temple qui, vadut glèisa, que patí degradacions suber las representacions divinas, on lo crestian e curèn las loas crotz còptas.
En 1894, entà rentabilizar la cultura comerciau deu coton, los anglès que bastín ua purmèra estanca qui negava lo temple e l'isla pendent detz mes de l'annada. L'escrivan francés Pierre Loti qu'at denonciè dab vigor. La vesita toristica que's hasèva alavètz en batèu.
En 1979, la bastida d'ua segonda estanca que representè ua miaça mei grana enqüera. L'U.N.E.S.C.O, dab la supervision de l'egiptològa francesa Christiane Desroches Noblecourt que mudè los temples suber l'isla tanhenta de Aguilkià. Aquesta operacion, la meisha realitzada peus temples d'Assoan, que ho hèra complexa per'mor que caló dessecar l'isla en la bèth desseparar de las aigas, trencar la pèiras deu bastiment, carrejar las, e las tornar hicar com cau mercès a mesuras e fotografias tridimensionaus hèra presisas.
Filae qu'ei tanben famosa peu son arc de Trajan.
