Agraryzm
Z Wikipedii
Agraryzm to:
- doktryna społ., powstała w 2. poł. XIX w. w Niemczech, głosząca że podstawą gospodarki jest rolnictwo (złożone z samodzielnych gospodarstw rolnych), któremu powinien być podporządkowany przemysł.
- ruch społ. oparty na tej doktrynie.
Idee agraryzmu można ująć w czteropoziomowej piramidzie wartości. Na poziomie pierwszym od dołu jest ziemia, człowiek i praca. Na drugim od dołu rodzina, gmina i samorząd, na trzecim naród, ojczyzna i państwo, na samym szczycie jest ludzkość.
Krótka charakterystyka tych idei:
- Idea ziemi - ziemia jest naturalnym dobrem narodu i powinna należeć do tych, którzy na niej pracują
- Idea człowieka - chłop, rolnik, działacz ludowy, apologia pracy fizycznej oraz prostoty i nieskazitelności moralnej, przywiązanie do tradycji i korzeni.
- Idea pracy - tylko dzięki pracy (na roli) stajemy się pełnoprawnymi członkami spłeczeństwa
- Idea rodziny - rodzina winna być tradycyjna, wielopokoleniowa, prowadząca gospodarstwo, patriarchalna.
- Idea gminy - gloryfikacja więzi pierwotnych i tradycyjnych form organizacji życia społecznego
- Idea samorządu - samorząd jako przejaw idei ludowładztwa będący jednocześnie podstawą administracji państwowej i gwarancją demokratycznej formy państwa oraz wolności obywatelskiej. Związki gmin mają tworzyć samorządy, zatem władza idzie od dołu do góry, od poziomu lokalnego do globalnego.
- Idea narodu - ścisły związek tego co narodowe z tym co chłopskie, chłopstwo ostoją narodu.
- Idea ojczyzny - związana silnie z ideą ojcowizny, czyli spadkiem po przodku, rozumianym tu nie tylko jako spuścizna materialna (czyli ziemia) ale także duchowa (czyli przekazywanie wzorów kulturowych).
- Idea państwa - państwo winno być umiarkowane i unikać skrajności dyktatury i anarchii. Państwo powino być żywo zainteresowane sprawami rolnictwa i traktować je jako priorytet.
- Idea ludzkości - nie do końca wykrystalizowana, gdyż agraryzm to doktryna raczej skupiająca się na zagadnieniach z poziomu lokalnego.
Źródło: notatki z wykładów dr Izabeli Desperak z Uniwersytetu Łódzkiego o współczesnych doktrynach politycznych.
