Autoryzacja
Z Wikipedii
Autoryzacja, to wyrażenie zgody przez udzielającego informacji prasie na publiczne rozpowszechnienie swej wypowiedzi w danej formie.
Potocznie: W przypadku wywiadów prasowych, autoryzacja polega na wspólnym uzgodnieniu ostatecznego tekstu wywiadu przez osobę jej udzielającą i dziennikarza, przed jego publikacją. Art. 14 ust. 2 Prawa Prasowego (ust. z dn. 26 stycznia 1984 r.) mówi, że dziennikarz nie może odmówić osobie udzielającej informacji autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi, o ile nie była ona uprzednio publikowana.
Dziennikarz nie ma obowiązku prawnego informowania udzielającego wiadomości o prawie żądania autoryzacji (odmiennie: J. Sobczak - dziennikarz ma obowiązek, choć nie wynika on z treść żadnej ustawy). Poinformowanie o prawie żądania autoryzacji jest etycznie wskazane. Dziennikarz nie musi zabiegać o autoryzację, wystąpienie o nią należy do udzielającego informacji.
Autoryzacja jest oryginalnym tworem prawodawstwa polskiego. Oprócz Polski konstrukcja ta szczątkowo występuje także w Niemczech, gdzie przybiera postać obowiązku "pokazywania tekstu informatorowi", który to obowiązek zawarty jest jednak nie w treści ustawy, lecz w przepisach korporacji dziennikarskiej (związku zawodowego).
Autoryzacji można się zrzec - zarówno wprost przez stosowne oświadczenie woli, jak i w sposób dorozumiany. Szczególna formą zrzeczenia się autoryzacji jest zwołanie konferencji przez rzecznika prasowego (Ewa Nowińska: Prawo prasowe w pracy rzecznika. Zagadnienia wybrane)
Autoryzacji podlegają tylko wypowiedzi cytowane wprost - czyli w praktyce wywiady. Odmowa autoryzacji teoretycznie stanowi przestępstwo, zagrożone karą pozbawienia wolności do 6 miesięcy. Przepis karny (art. 49 Prawa Prasowego) nie jest stosowany w praktyce, a sprawy tyczące autoryzacji rozstrzygane są sporadycznie przez sądy cywilne.
Sposobem obejścia przepisów nakładających na dziennikarza obowiązek autoryzacji jest przekształcenie wypowiedzi z dosłownego cytatu w mowę zależną. Prawny obowiązek autoryzacji poddawany jest krytyce jako reliktowe i nieskuteczne rozwiązanie minionej epoki, w rzeczywistości nakierowane na umożliwienie politykom i osobom znanym blokowania publikacji wypowiedzianych przez siebie pochopnie słów (A. Hodała: Odpowiedzialność karna dziennikarza za przestępstwo prasowe.)
