Bitwa pod Caudium
Z Wikipedii
Bitwa w Wąwozie Kaudyjskim koło Caudium (321 p.n.e.) podczas drugiej wojny samnickiej (327-304 p.n.e.) rozegrała się między wojskami rzymskimi pod wodzą konsulów Spuriusza Postumiusza i Tytusa Weturiusza Kalwinusa a wojskami Samnitów dowodzonymi przez Gawiusza Pontiusza.
Rzymianie, zamknięci przez przeciwnika w Wąwozie Kaudyjskim, aby uniknąć całkowitej zagłady musieli się poddać. Zmuszeni zostali do wydania Samnitom 600 zakładników, a sami, pozbawieni broni, musieli przejść pod jarzmem, co uważane było za wielką hańbę. W tej sytuacji Rzym zawarł niekorzystny dla siebie pokój z Samnitami, który zakończył pierwszy etap tego konfliktu, dając stronom przerwę w działaniach wojennych do 316 p.n.e.