Bitwa pod Krasnym
Z Wikipedii
Obraz Peter von Hess
Bitwa pod Krasnym rozegrała się w dniach 15 listopada do 18 listopada 1812 pomiędzy wycofującą się z Rosji Wielką Armią Napoleona (60 000 żołnierzy) i rosyjskimi oddziałami Kutuzowa (70 000 żołnierzy).
Krasnyj lub Krasnoj, małe miasto 40 km na południe od Smoleńska, przy głównej drodze z Rosji do Polski, zajęte było przez kawalerię rosyjską. 15 listopada czołowa kolumna wojsk Napoleona, składająca się z oddziałów polskich i VIII Korpusu francuskiego, wypędziła jazdę rosyjską z miasteczka i otworzyła przez to drogę odwrotu. Następnego dnia Napoleon, który przybył tam z trzecią kolumną swej armii, składającą się z kawalerii i pułków gwardyjskich, dowiedział się, że wojsko rosyjskie stoi na południe od planowanej drogi przemarszu i zatrzymał się czekając na swą drugą kolumnę. IV korpus francuski przedarł się wprawdzie przez pozycje rosyjskie, ale stracił całą artylerię i wielu zabitych i rannych. Chcąc umożliwić reszcie drugiej kolumny połączenie się z armią Napoleon postanowił atakować (17 listopada). Także Kutuzow postanowił przejść do akcji ofenzywnej i zająć Orszę, by zatarasować drogę wojskom napoleońskim. Wczesnym rankiem 17 listopada Napoleon ruszył z gwardią, kawalerią i dywizją piechoty do ataku i zdobył miejscowość Uwarowa na zachód od Krasnego, po czym Kutuzow porzucił plan zajęcia Orszy pełnymi siłami i wysłał tam tylko swą kawalerię. Napoleonowi udało się za cenę wielkich strat w ludziach i materiale kontynuować odwrót: najpierw przedostał się przez Krasnyj I korpus francuski, potem sam cesarz z głównym trzonem armii, natomiast III korpus pod dowództwem marszałka Neya, pozostający jeszcze w Smoleńsku, nie zdążył się połączyć z Napoleonem i przedostać się przez Krasnyj. Przybywszy tam 18 listopada Ney zastał w miasteczku wielkie siły rosyjskie; po daremnych walkach i wielkich stratach marszałkowi udało się sforsować zamarznięty Dniepr, przedrzeć się przez linie kozackie i połączyć się z Napoleonem koło Orszy (21 listopada). Z korpusu Neya pozostało tylko 1000 ludzi.
Straty Wielkiej Armii wyniosły 20 000 żołnierzy (ok. 5 000 poległych i 15 000 wziętych do niewoli), straty rosyjskie 4 - 5000 zabitych i rannych.
Potyczka pod Krasnym odbyła się parę miesięcy wcześniej: 14 sierpnia odbyły się tam walki między częścią cofającej się rosyjskiej armii Bagrationa (12 batalionów i 12 armat) i kawalerią francuską pod dowództwem Murata i Neya. Francuzi zadali Rosjanom niewielkie straty, po czym Rosjanie kontynuowali swój odwrót.
[edytuj] Bibliografia
- Georg von Alten, Handbuch für Heer und Flotte, Band V, Berlin 1913
