Bolero (Ravel)

Z Wikipedii

Bolero (Boléro) utwór Maurice Ravela zadedykowany tancerce Idzie Rubinsztein, w którym powtarza się ciągle ten sam motyw, zbudowany z 18 taktów.

Utwór powstał w 1927 roku i w założeniu był muzyką do widowiska baletowego. Ida Rubinstein wystawiła balet - Bolero w choreografii Bronisławy Niżyńskiej.

Sceniczna premiera Bolera z Idą Rubinstein w Operze paryskiej przedstawiona była jako taniec młodej Hiszpanki na stole stojącym pośrodku gospody, pośród siedzących przy winie wieśniaków, którzy początkowo nie zwracają na nią uwagi, ale w miarę narastania muzyki i coraz większej ekspresji tancerki podchodzą i urzeczeni stają wokół.

Pierwsze koncertowe wykonania Bolera okazały się całkowitą klęską. Kompozycję krytykowano za monotonię, towarzyszyły jej gwizdy i protesty. Nietypowa konstrukcja dzieła, szokującego w swej prostocie, początkowo dla publiczności była nie do przyjęcia.

Pomysł utworu oparty jest na rozwijaniu w formie prostych wariacji jednego 18-taktowego motywu melodyczno-rytmicznego granego przez różne instrumeny. Towarzyszy mu jednostajny rytm podany na werblu na początku utworu. Dynamika narasta przez włączanie w tkankę utworu kolejnych instrumentów, które po odegraniu tematu solo przechodzą do akompaniamentu. Utwór kończy obsada 26 instrumentów. Z tego względu dzieło Ravela jest określane jako poglądowa lekcja instrumentoznawstwa, a sam kompozytor nazywał je studium instrumentacji.

Bolero jest stylizacją ludowego tańca hiszpańskiego o tej samej nazwie. Grane jest w tempie dwa razy wolniejszym niż będąca dlań pierwowzorem forma taneczna, ale mimo to narodowy charakter dzieła jest uznawany przez Hiszpanów.

Zobacz też: Dafnis i Chloe, Pawana na śmierć Infantki, Rapsodia hiszpańska, Szeherezada, bolero, muzyka, taniec, wielkie dzieła muzyczne