Bosna

Z Wikipedii

Bosna (w starożytności Bosona) - rzeka w środkowej Bosni i Hercegowinie, najdłuższa z rzek płynących w całości w tym państwie. Długość - 273 km, powierzchnia zlewni - 10.460 km², średni przepływ - 100 m³/s. Głębokość - 1-3 m (max. 10 m), szerokość koryta - 35-170 m. Najwyższe stany wody występują od marca do maja i listopadzie, a najniższe - w sierpniu i wrześniu.

Źródła Bosny znajdują się na wysokości 560 m n.p.m. na południowych zboczach masywu górskiego Igman w Rudawach Bośniackich, na południowych przedmieściach Sarajewa, w miejscowości Vrelo Bosne. Stanowią jedną z większych atrakcji turystycznych tego regionu, są bowiem widowiskowe i udostępnione dla turystów; ich wyjątkowość polega na tym, że ze źródeł w skale wydobywa się tyle wody, że od razu tworzą całkiem spora rzekę. Rzeka przecina zachodni skraj Sarajewa i płynie na północny zachód. W środkowym biegu przełomy Bosny przez twarde skały tworzą kilka wąwozów. Koło Zenicy rzeka zmienia kierunek na północno-wschodni, a koło Zavidović - na północny. Koło wsi Modriča wypływa w dolinę Sawy, do której uchodzi po kilkunastu kilometrach koło wsi Bosanski Šamac. Ujście leży na wysokości 89 m n.p.m.

Płynąc przez góry i przedgórze Bosna przyjmuje wiele drobnych dopływów, z których największe to Željeznica (p, 27 km), Miljacka (p, 36 km), Fojnička rijeka (l, 46 km), Lašva (l, 49 km), Krivaja (p, 101 km), Usora (l, 82 km) i Spreča (p, 137 km). Bosna i jej dopływy mają ogromny potencjał energetyczny, niemal zupełnie niewykorzystany - istnieje tylko jedna elektrownia wodna w Bogatić na Željeznicy (6,5 MW).

W dolinie Bosny mieszka ponad milion ludzi, mieszczą się tu też najważniejsze ośrodki przemysłowe Bośni. Dolina rzeki stanowi najważniejszą oś komunikacyjną Bośni - biegną nią linia kolejowa i droga łączące wybrzeże Morza Adriatyckiego (chorwacki port Kardeljevo u ujścia Neretwy) z doliną Sawy, z odgałęzieniami do Banja Luki i Tuzli.