Burżuazja
Z Wikipedii
Burżuazja (z fr. bourgeoisie - mieszkańcy miast) - pierwotnie synonim mieszczaństwa, następnie ogółu przedsiębiorców i osób zamożnych. Od końca XV wieku jest to określenie górnych, zamożnych warstw mieszczaństwa. Burżuazji przypisuje się swoisty styl życia: model rodziny, upodobania, hierarchię wartości, itp.
Zamożne mieszczaństwo było główną siłą społeczną wspierającą obalenie przywilejów feudalnych, co doprowadziło do zrównania w prawach i podporządkowania polityki państwa (zwłaszcza podatkowej i zagranicznej) interesom burżuazji, czyli warstwy przedsiębiorów. We Francji podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej burżazja obaliła władzę opartego na szlachcie dworu i utworzyła burżuazyjną republikę, w której obowiązywały równe prawa dla wszystkich obywateli. W Wielkiej Brytanii i Niemczech proces ten zachodził ewolucyjnie i burżuazja stopniowo wchłaniała dawną arystokrację, tworząc nową elitę. Ten proces przyspieszyło narastanie konfliktów między burżuazją, a poprzednio pozbawionym znaczenia plebsem, z którego formowała się klasa robotnicza.
W sensie nadanym przez Karola Marksa burżuazja, to ukształtowana w okresie formowania się kapitalizmu klasa właścicieli podstawowych środków produkcji. Teoria klas Karola Marksa ujawniła rolę burżuazji w społeczeństwie, a jednocześnie poddała w wątpliwość jej użyteczność w idealnym, socjalistycznym społeczeństwie, w którym robotnicy sami będą zarządzać produkcją i korzystać z jej owoców. Marks opisał burżuazję jako klasę wyzyskującą. Wewnątrz tej klasy marksiści rozróżniali niezatrudniające pracy najemnej drobnomieszczaństwo, średnią i bogatą burżuazję. Burżuazja drobna (drobnomieszczańska) obejmuje właścicieli drobnych warsztatów, rzemieślników, kupców, wolne zawody, znaczną część inteligencji. Częściowo do burżuazji marksiści zaliczali także posiadających oddzielne gospodarstwa chłopów, zwłaszcza bogatych (kułacy).
Zobacz też
